YYYYeeeettttkkkkiiiilllliiii SSSSıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccııııllllaaaarrrrıııınnnn LLLLiiiissssaaaannnnssss AAAAllllmmmmaaaa,,,, FFFFaaaaaaaalllliiiiyyyyeeeetttt vvvveeee DDDDeeeennnneeeettttiiiimmmmiiii HHHHaaaakkkkkkkkıııınnnnddddaaaa YYYYöööönnnneeeettttmmmmeeeelllliiiikkkk BBBBĐĐĐĐRRRRĐĐĐĐNNNNCCCCĐĐĐĐ BBBBÖÖÖÖLLLLÜÜÜÜMMMM GGGGeeeennnneeeellll HHHHüüüükkkküüüümmmmlllleeeerrrr AAAAmmmmaaaaçççç,,,, KKKKaaaappppssssaaaammmm,,,, DDDDaaaayyyyaaaannnnaaaakkkk vvvveeee TTTTaaaannnnıııımmmmllllaaaarrrr AAAAmmmmaaaaçççç MMMMaaaaddddddddeeee 1111 ———— Bu Yönetmeliğin amacı; tarım ürünleri lisanslı depolarında muhafaza edilecek tarım ürünlerinin analizini yapmak, ürünün nitelik ve özelliklerini belirlemek, standartlara uygun olarak sınıflandırmak ve bu durumu belgelendirmek üzere, yetkili sınıflandırıcı olarak gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan ve işletilen laboratuvarların lisans almalarına, faaliyet ve denetimlerine ilişkin usul ve esaslar ile buralarda çalıştırılacak personelin haiz olacağı şartları düzenlemektir. KKKKaaaappppssssaaaammmm MMMMaaaaddddddddeeee 2222 ———— Bu Yönetmelik; yetkili sınıflandırıcıların lisans almalarına, faaliyet ve denetimlerine ilişkin usul ve esasları kapsar. DDDDaaaayyyyaaaannnnaaaakkkk MMMMaaaaddddddddeeee 3333 ———— Bu Yönetmelik; 10/2/2005 tarihli ve 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununun 12 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. TTTTaaaannnnıııımmmmllllaaaarrrr MMMMaaaaddddddddeeee 4444 ———— Bu Yönetmelikte geçen; Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını, Đlgili bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlığı, Kanun: 10/2/2005 tarihli ve 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununu, Tarım ürünleri: Depolanmaya uygun nitelikteki hububat, bakliyat, pamuk, tütün, fındık, yağlı tohumlar, bitkisel yağlar, şeker, su ve et ürünleri gibi standardize edilebilen temel ve işlenmiş tarım ürünlerini, Lisanslı depo: Kanun kapsamında tarım ürünlerinin sağlıklı koşullarda muhafaza ve ticarî amaçla depolanması hizmetlerini sağlayan tesisleri, Lisans: Bakanlıkça verilen faaliyet iznini gösterir belgeyi, Mudi: Depolama hizmetleri için ürününü lisanslı depoya teslim eden veya lisanslı depo işletmesince düzenlenen ürün senedini mevzuata uygun olarak elinde bulunduran gerçek veya tüzel kişiyi, Yetkili sınıflandırıcı: Kanun ve bu Yönetmelik kapsamında lisans almış olan ve tarım ürünlerini analiz eden, ürünün nitelik ve özelliklerini belirleyen, standartlara uygun olarak sınıflandıran ve bu durumu belgelendiren laboratuvarları işleten gerçek ve tüzel kişileri, Laboratuvar: Yetkili sınıflandırıcılarca tarım ürünlerinin analiz edilmesi, ürünün nitelik ve özelliklerinin belirlenmesi ve belgelendirilmesi amacıyla işletilen tesis ve donanımlar bütününü, Yetkili sınıflandırıcı bölüm sorumlusu ve yöneticisi: Yetkili sınıflandırıcı tarafından iş ve faaliyet konusuna göre oluşturulan bölümlerde görev yapmak üzere, konusunda lisans düzeyinde eğitim almış veya yüksek lisans ya da doktora yapmış ziraat mühendisi, gıda mühendisi, kimya mühendisi veya kimyager yetkili sınıflandırıcı bölüm sorumluları ile yetkili sınıflandırıcının tüm bölüm, yönetim ve işletmesinden sorumlu bir yetkili sınıflandırıcı yöneticisini, Yetkili sınıflandırıcı personeli: Yetkili sınıflandırıcının faaliyet ve görev alanına uygun olarak istihdam edilen; ziraat mühendisi, gıda mühendisi, kimya mühendisi, kimyager, biyolog gibi konusunda lisans eğitimi almış veya ihtiyaca göre konusunda iki yıllık ön lisans yapmış ya da gıda, laboratuvar ve kimya konularındaki liselerden diploma almış veya Bakanlıkça kabul edilen ilgili bakanlık ya da diğer kamu veya özel kuruluşlarca düzenlenen kursa, belli bir sertifika programına veya eğitime tabi tutularak yetkili sınıflandırıcının iş ve faaliyetlerine ilişkin bir sertifikaya hak kazanmış teknik personel ile diğer idari ve yardımcı personeli, Hakem yetkili sınıflandırıcı: Bakanlıkça belirlenecek bir bölgede ya da aynı veya benzer ürün grubunda faaliyet gösteren yetkili sınıflandırıcıların yaptıkları ürün analiz ve sınıflandırma işlemlerine karşı bu Yönetmelik çerçevesinde bir itiraz yapılması durumunda, yeniden alınan temsili numuneyi analiz etmek ve bu itirazı sonuçlandırmak görevini de üstlenen, o bölge ya da grupta yer alan ve Bakanlıkça son iki yıldaki bu Yönetmelik hükümlerine uygunluk performansı da gözetilerek belirlenen bir yetkili sınıflandırıcıyı, Referans yetkili sınıflandırıcı: Görev alanındaki yetkili sınıflandırıcıların kalibrasyon, uygunluk kontrol ve denetimini yürüten, ürün analiz yöntemlerinin geliştirilmesi ve standardizasyonunun sağlanması için ulusal ve uluslararası bilimsel kuruluşlar ile çalışma yapan, eğitim veren, şahit numuneler ile itiraz ve anlaşmazlıklarda istem üzerine veya Bakanlıkça görevlendirildiğinde tarım ürünlerini analiz eden ve görüş veren, analiz metotları konusunda TS EN ISO IEC 17025 "Deney ve Kalibrasyon Laboratuarlarının Yeterliliği için Genel Şartlar" standardına göre Türk Akreditasyon Kurumunca-TURKAK akredite edilmiş bulunan kamu veya özel laboratuvarları işleten ve Bakanlıktan lisans alan gerçek veya kamu ve özel tüzel kişileri, Kalibrasyon : Belirli koşullar altında, bir ölçme cihazı veya bir ölçme sisteminin gösterdiği değerler veya bir ölçüm gereci veya bir referans malzemenin verdiği değerler ve ölçüm standartları ile, gerçekleştirilen ve bunlara karşılık gelen değerler arasındaki ilişkiyi kuran işlemler dizisini, ifade eder. ĐĐĐĐKKKKĐĐĐĐNNNNCCCCĐĐĐĐ BBBBÖÖÖÖLLLLÜÜÜÜMMMM YYYYeeeettttkkkkiiiilllliiii SSSSıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccııııddddaaaa BBBBuuuulllluuuunnnnmmmmaaaassssıııı GGGGeeeerrrreeeekkkkeeeennnn AAAAssssggggaaaarrrriiii ÖÖÖÖzzzzeeeelllllllliiiikkkklllleeeerrrr iiiilllleeee TTTTeeeessssiiiissss vvvveeee BBBBiiiinnnnaaaallllaaaarrrrıııı LLLLaaaabbbboooorrrraaaattttuuuuvvvvaaaarrrrıııınnnn aaaassssggggaaaarrrriiii öööözzzzeeeelllllllliiiikkkklllleeeerrrriiii MMMMaaaaddddddddeeee 5555 ———— Laboratuvarlar aşağıdaki asgari özellik ve nitelikleri taşımalıdır. a) Đdari bölüm ile sınıf ve standardı belirlenecek tarımsal ürün, ürün grubu veya gruplarının nitelik ve özelliklerine göre ihtiyaç duyulan fiziksel, kimyasal ve mikrobiyoloji analiz laboratuvar bölümleri, ayrı bölümler halinde planlanmalıdır. b) Laboratuvarlar, yapılan analizin özelliğine uygun bir şekilde planlanmalı, analiz yapılan bölümler, çalışan personelin pratik ve rahat hareket etmesini sağlayacak şekilde tasarlanmalı ve uygun genişlikte olmalıdır. c) Laboratuarlar, özel ortam ve çevre şartları gerektiren analizlerde, bu şartları kontrol etmeye yarayan alet ve ekipmanlarla donatılmalı ve ısı, sıcaklık, toz, nem, buhar, titreşim, elektromanyetik etkenler ve zararlı canlılar gibi olumsuz şartlardan korunmalıdır. Ayrıca laboratuvar çalışma koşullarının, 20 ±2 °C’da sabitlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır. d) Çalışan personelin, iş güvenliği için uygun giysi ve donanım kullanması sağlanmalıdır. e) Mikrobiyoloji laboratuvarı ile Bakanlıkça gerekli görülmesi durumunda fiziksel ve kimyasal laboratuvarlarda çalışan personelin, periyodik sağlık kontrolleri yapılmalı ve bulaşıcı bir hastalığı olan veya taşıyıcı olduğu belirlenen personel laboratuvarda çalıştırılmamalıdır. 2 f) Laboratuvarın her bölümünde temizlik, sanitasyon ve dezenfeksiyon işlemleri, periyodik olarak ve yazılı talimatlara göre yapılmalı ve kayıtları tutulmalıdır. g) Duvar, tavan ve tabanları kolayca temizlenebilir ve gerektiğinde dezenfekte edilebilir özellikte malzemelerle kaplanmış olmalı, boru sistemleri, radyatörler, aydınlatma sistem ve bağlantıları ile diğer servis noktalarının temizlenmesi kolay olacak şekilde tasarlanmalı ve yerleştirilmelidir. h) Aydınlatma, ısıtma ve havalandırma sistemleri ile diğer unsurlar, analiz işlemlerini etkilememeli ve doğrudan veya dolaylı olarak analiz sonuçlarını değiştirmemelidir. i) Laboratuvarda kontrollü giriş çıkış uygulaması yapılmalı, analiz yapılan bölümlerine yetkili ve görevliler dışındakilerin girişine izin verilmemeli ve bunun için gerekli donanım ve güvenlik sağlanmalıdır. j) Kimyasal maddeler risk gruplarına ve saklama koşullarına göre, havalandırma sistemli, ayrı oda, dolap veya depolarda bulundurulmalıdır. Kimyasal maddenin bulunduğu oda, dolap ve depolar kilitlenebilmeli ve anahtarı ilgili bölüm sorumlusunda bulunmalıdır. k) Laboratuvarda ilk yardım için gerekli ilaç ve malzemelerin bulunduğu ilk yardım dolabı ve talimatı yer almalıdır. l) Laboratuvarda yangına karşı gerekli önlemlerin alındığına dair itfaiyeden belge alınmalıdır. m) Tuvaletler laboratuvar bölümlerine açılmamalıdır. n) Binanın boya, badana ve diğer bakımları periyodik olarak yapılmalıdır. o) Laboratuvarın çevresinde kirliliğe yol açacak çöp ve atık yığınları, su birikintileri ve zararlı canlıların yerleşmesine uygun ortamlar bulunmamalıdır. p) Laboratuvarlarda ortaya çıkan atıklar direk alıcı ortama verilmemeli, tekniğine ve ilgili mevzuata uygun şekilde laboratuvar binasından uzaklaştırılmalıdır. LLLLaaaabbbboooorrrraaaattttuuuuvvvvaaaarrrr bbbbiiiinnnnaaaassssıııı MMMMaaaaddddddddeeee 6666 ———— Laboratuvar binası ve diğer tesisler imar mevzuatına uygun olmalıdır. Ayrıca faaliyeti esnasında parlayıcı ve patlayıcı maddeler kullanan laboratuvarların, insanların ikametine mahsus binalarda kurulması yasaktır. YYYYeeeettttkkkkiiiilllliiii ssssıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccıııı tttteeeessssiiiisssslllleeeerrrriiiinnnniiiinnnn bbbbööööllllüüüümmmmlllleeeerrrriiii MMMMaaaaddddddddeeee 7777 ———— Yetkili sınıflandırıcının tesisleri aşağıdaki bölümlerden oluşur: a) Đdari Bölüm: 1) Hizmet bölümlerinden ayrı olarak yönetici ve diğer personel için yeterli sayıda müstakil oda, 2) Laboratuvarda kullanılacak kimyasal maddeler ve yedek yardımcı malzemeler için depo, 3) Numune kabul bölümü, 4) Duş, tuvalet ve soyunma-giyinme odası. b) Laboratuvar Hizmet Bölümleri: 1) Tartım odası. 2) Fiziksel analiz laboratuvarı; fiziksel analizlerde kullanılacak alet ve ekipmanlar ile numune hazırlık çalışmaları için en az 10m2 alana sahip olmalıdır. 3) Kimyasal analiz laboratuvarı; kimyasal analizlerde kullanılacak alet ve ekipmanlar ile numune hazırlık çalışmaları için en az 15m2 alana sahip olmalıdır. 4) Mikrobiyoloji analiz laboratuvarı; mikrobiyoloji analizlerinde kullanılacak alet ve ekipmanlar ile numune hazırlık çalışmaları için en az 20m2 alana sahip olmalıdır. Besiyeri hazırlama, sterilize etme, mikrobiyolojik ekim, inkübasyon işlemleri ve kullanılmış malzemelerin sterilizasyonu ile yıkanması için ayrı bölümleri içermelidir. 3 Ancak sınıf ve standardı belirlenecek tarımsal ürün, ürün grubu veya gruplarının nitelik ve özelliklerine göre; fiziksel, kimyasal ve mikrobiyoloji laboratuvarlarından ihtiyaç duyulmayanlar, laboratuvar hizmet bölümünde yer almayabilir. Đlgili ürün veya ürün grubuna dair halihazırda bir referans yetkili sınıflandırıcı faaliyet gösteriyorsa, onun da görüşü alınarak, Đhtiyaç duyulan ve olması gereken bölümler yetkili sınıflandırıcı lisansında gösterilir. ÜÜÜÜÇÇÇÇÜÜÜÜNNNNCCCCÜÜÜÜ BBBBÖÖÖÖLLLLÜÜÜÜMMMM YYYYeeeettttkkkkiiiilllliiii SSSSıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccıııı LLLLiiiissssaaaannnnssssııııyyyyllllaaaa ĐĐĐĐllllggggiiiilllliiii UUUUssssuuuullll vvvveeee EEEEssssaaaassssllllaaaarrrr YYYYeeeettttkkkkiiiilllliiii ssssıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccıııı lllliiiissssaaaannnnssssıııı MMMMaaaaddddddddeeee 8888 ———— Lisanslı depoya tevdi edilen tarım ürünleri, Kanun ve bu Yönetmelik kapsamında geçerli lisansa sahip yetkili sınıflandırıcılar tarafından analiz edilir ve sınıflandırılır. Bakanlıktan lisans alınmadan yetkili sınıflandırıcılık faaliyetinde bulunulamaz, yetkili sınıflandırıcı izlenimini verecek hiçbir isim, unvan, işaret ve benzerleri kullanılamaz. Bir ya da daha fazla ürün veya ürün grubunun analiz ve sınıflandırılmasını yapmak üzere bir lisans düzenlenebilir. Lisans kapsamında bulunan ürünler ve analizler gösterilir. Yetkili sınıflandırıcı, Kanun ve bu Yönetmelik hükümleri dışında da başka kurum veya konularda da yetkili kılınabilir, diğer analiz ve faaliyetlerde de bulunabilir. Yetkili sınıflandırıcının ve/veya unvanının değiştiği hallerde lisans değişikliği yapılması zorunludur. Lisansın değiştirilmesi ve yenilenmesinden önce bu Yönetmelik hükümlerine uygunluk bakımından gerekli denetim Bakanlıkça yapılır ya da yaptırılır. Denetim sonucuna göre uygun görülenlerin lisansı yenilenir veya değiştirilir. YYYYeeeettttkkkkiiiilllliiii ssssıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccıııınnnnıııınnnn şşşşuuuubbbbeeeelllleeeerrrriiii MMMMaaaaddddddddeeee 9999 ———— Yetkili sınıflandırıcının tüm şubeleri aynı lisans kapsamında çalışır, şubeler lisansta gösterilir. Lisans başvurusunda ya da değişikliğinde şubeler de yerinde incelenir ve uygun olduğu ölçüde aynı koşullar aranır. Şubeleri temsilen yetkileri belirlenmiş sorumlu personel, lisans başvurusunda veya değişikliğinde Bakanlığa bildirilmelidir. Merkez ve şubelerde; standart ya da benzer bir yönetim sistemi, numune alma, numune nakil, laboratuar koşulları, analiz yöntemi, deney, cihaz, ölçüm raporları, belgelendirme ve personel düzeni olması esastır. LLLLiiiissssaaaannnnssssllllıııı ddddeeeeppppoooo iiiişşşşlllleeeettttmmmmeeeessssiiiinnnniiiinnnn yyyyeeeettttkkkkiiiilllliiii ssssıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccııııllllııııkkkk ffffaaaaaaaalllliiiiyyyyeeeettttiiiinnnnddddeeee ddddeeee bbbbuuuulllluuuunnnnmmmmaaaassssıııı MMMMaaaaddddddddeeee 11110000 ———— Lisanslı depo işletmesi aynı zamanda yetkili sınıflandırıcılık faaliyetinde de bulunmak isterse, yetkili sınıflandırıcı lisansı depoculuk lisansından ayrı olarak düzenlenir. Bu durumda lisanslı depo işletmesi kendisine tevdi edilen tarımsal ürünlerin analiz ve sınıflandırma işlemlerini, kendi bünyesinde gerçekleştirebilir. Yetkili sınıflandırıcılık faaliyetinde bulunmayan ya da bulunsa bile ihtiyaç duyan lisanslı depo işletmeleri, tevdi olunan veya depodan teslim edilen tarımsal ürünlerin analiz, sınıflandırma ve belgelendirme işlemlerinin yürütülmesi için yetkili sınıflandırıcılarla sözleşme yapar. Yetkili sınıflandırıcılar sözleşme kapsamında çalıştığı lisanslı depoları listeleyerek yetkili sınıflandırıcı tesisinin görünecek bir yerine veya yerlerine asar. YYYYeeeettttkkkkiiiilllliiii ssssıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccıııı oooollllmmmmaaaassssıııı yyyyaaaassssaaaakkkkllllaaaannnnaaaannnnllllaaaarrrr MMMMaaaaddddddddeeee 11111111———— Affa uğramış olsalar dahi, beş yıldan fazla hapis yahut basit veya nitelikli zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, inancı kötüye kullanma, hileli iflas, kaçakçılık gibi yüz kızartıcı suçlar ile resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma suçları ile 4 Kanuna aykırı davranışlardan dolayı hüküm giyenler yetkili sınıflandırıcı veya ortağı olamazlar, bunların yönetici ve denetçi görevlerinde bulunamazlar. Yukarıdaki fıkra kapsamında hüküm giymemekle birlikte kendi isteği ve iradesi dışında yetkili sınıflandırıcı lisansı iptal edilenler de üç yıl süreyle yetkili sınıflandırıcı veya ortağı olamazlar, bunların yönetici ve denetçi görevlerinde bulunamazlar. LLLLiiiissssaaaannnnssss bbbbaaaaşşşşvvvvuuuurrrruuuussssuuuu vvvveeee aaaarrrraaaannnnııııllllaaaannnn bbbbeeeellllggggeeeelllleeeerrrr MMMMaaaaddddddddeeee 11112222 ———— Bakanlıkça lisans verilirken aşağıdaki koşullar ve belgeler aranır: a) Başvuru dilekçesi, b) Yetkili sınıflandırıcılık için başvuranın unvanı veya adı ve soyadı, tesis ve laboratuvarının, varsa şubelerinin ve merkezinin açık adresi, telefon, faks numarası ve e-mail adresi, c) Yetkili sınıflandırıcının faaliyet konusu ve yapılacak analizler, d) Ekonomik gereklilik ile lisanslı depolarda muhafaza edilecek ürünlerin analiz ve sınıflandırması için ihtiyaç duyulan işlem hacminin ya da sınıflandırma hizmetinin nitelik ve kalitesinin mevcut bir yetkili sınıflandırıcıdan ayrı olarak yetkili sınıflandırıcı kurulmasını gerektirecek nitelik ve düzeyde olması, e) Yetkili sınıflandırıcı ve/veya ortağının 11 inci maddede aranılan şartları taşıdığını ispatlar adli sicil belgesi, f) Kamu tüzel kişileri hariç lisans için başvuran tüzel kişi ortaklık ise, kuruluşun yayımlandığı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi, ortaklığın Ticaret Sicil Memurluğunca onaylı değişiklikleri de içeren ana sözleşmesi ve vergi levhası suretleri, g) Bu Yönetmeliğin 20 nci maddesinde gösterilen referans yetkili sınıflandırıcıya verilecek taahhütname, h) Laboratuvar yerleşim planı, i) Yetkili sınıflandırıcı binasının kira sözleşmesi veya tapu senedinin onaylı sureti, j) Yetkili sınıflandırıcı yöneticisi ile bölüm sorumlularının, varsa şube sorumlularının noter onaylı sözleşmesi, diploma sureti ve nüfus cüzdanı fotokopisi, k) Personelin unvan, görev ve sorumlulukları ile iş tanımlarını da gösterir personel ve organizasyon şeması, l) Valilik, Sanayi ve Ticaret Đl Müdürlüğü veya referans yetkili sınıflandırıcı ya da noterce onaylı numune kayıt defteri ile analiz ve sınıflandırma defteri, m) Laboratuvarda uygulanacak analizlerin listesi ile kaynaklarıyla birlikte orijinal ve Türkçe analiz yöntemleri, n) Laboratuvarda kullanılacak cihaz, alet ve ekipmanların marka, model, üretim yılı ve kullanım talimatları, o) Yetkili sınıflandırıcının tesis ve cihazlarının hırsızlık, yangın, duman, infilak, deprem, dahili su basması, sel gibi rizikolara karşı yapılmış sigorta poliçesi, p) Ürün analizlerine ilişkin olarak mudi veya lisanslı depo işletmelerine karşı verdikleri zararları tazmin etmek üzere Kanunda öngörülen Lisanslı Depoculuk Tazmin Fonu lehine düzenlenmiş Bakanlık tarafından belirlenen asgari 100.000 YTL değerinde nakit, banka teminat mektubu, Devlet tahvili, hisse senedi, gayrimenkul rehni ve nakde çevrilebilir diğer güvenceleri ya da yetkili sınıflandırıcılık faaliyetlerini kapsayan yeterli bir mesleki sorumluluk sigortası, r) Laboratuvarın niteliğine göre gerekli diğer bilgi ve belgeler. Lisans başvurusu yukarıdaki fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde gösterilen belgelerle birlikte Bakanlığa yapılır. Bakanlık bu başvuruyu yukarıdaki fıkranın (d) bendindeki koşullar bakımından en geç 20 işgünü içinde inceler ve değerlendirmeye tabi tutar. Bakanlığın başvuruyu bu süre içinde kabul edip uygun görüş vermesi durumunda, başvuru sahibince yukarıdaki fıkrada aranılan diğer belgeler de tamamlanarak Bakanlığa sunulur. 5 Bakanlık öncelikle, lisans başvurusu için sunulan belgelerin tam ve yeterli olup olmadığının tespitini yapar, varsa eksikliklerin giderilmesini talep eder. Sonra yetkili sınıflandırıcı lisansı için başvuranın laboratuvar ve diğer tesisleri; Kanun ve bu Yönetmelik hükümleri ile teknik yeterlilik bakımından Bakanlık tarafından oluşturulan bir Komisyona yerinde incelettirilir. Komisyon, Bakan Oluru ile, Bakanlık bünyesinden ve/veya dışarıdan, sayısı üçten az olmamak üzere teknik ve uzman kişilerden oluşturulur.Bakanlık Komisyonda görev yapmak üzere ilgili bakanlıktan da personel isteyebilir. Bakanlık bu incelemeyi, komisyon yerine, ilgili referans yetkili sınıflandırıcıdan ve/veya Türk Akreditasyon Kurumundan ya da uygun göreceği başka bir kuruluştan da talep edebilir. Đnceleme sonucu gerekçeleriyle birlikte bir rapora bağlanarak Bakanlığa sunulur. Raporda lisans alması uygun görülenlere Bakanlıkça lisans belgesi verilir. Bakanlık düzenlenen raporu yetersiz bulursa ya da ihtiyaç duyarsa, lisans belgesi verilmeden önce konuyla ilgili ek ya da yeni bir inceleme yapılmasına da karar verebilir. Yapılan incelemeye ilişkin olarak, bir gider belgesine, bu mümkün olmazsa gideri yapanın beyanına dayalı giderler, Bakanlığın talebi üzerine inceleme sırasında, lisans bedeli ise, lisans verilmeden önce başvuru sahiplerince ödenir. Bakanlık; lisans koşullarının tamamını veya bir kısmını aramadan, yetkili sınıflandırıcının bu Yönetmelikte öngörülen görev ve yetkilerini yürütmek ve ürün belgelendirmek üzere; bünyesinde uygun ve yeterli laboratuar bulunduran ve işleten ilgili bakanlıkların ya da kamu kurumlarının ilgili birimlerini veya Türk Akreditasyon Kurumunca-TURKAK TS EN ISO IEC 17025 "Deney ve Kalibrasyon Laboratuarlarının Yeterliliği için Genel Şartlar" standardına göre akredite edilmiş ve/veya Türk Standartları Enstitüsü-TSE ya da benzeri bir kuruluş tarafından ISO 17025 akreditasyon şartlarına haiz bulunduğu onaylanmış özel veya kamu kuruluşlarını yetkili sınıflandırıcı olarak lisanslandırabilir. Bakanlık; lisans almış olan, ancak TS EN ISO IEC 17025 "Deney ve Kalibrasyon Laboratuarlarının Yeterliliği için Genel Şartlar" standardına göre Türk Akreditasyon Kurumunca-TURKAK akredite edilmemiş bulunan yetkili sınıflandırıcıların da, belli bir süre sonuna kadar akredite olmalarını ve/veya Türk Standartları Enstitüsü-TSE ya da benzeri bir kuruluş tarafından ISO 17025 akreditasyon şartlarına haiz bulunduğunun onaylanmasını zorunlu hale getirebilir. LLLLiiiissssaaaannnnssss ttttaaaalllleeeebbbbiiiinnnniiiinnnn rrrreeeeddddddddiiii MMMMaaaaddddddddeeee 11113333 ———— Bakanlık tarafından yapılacak değerlendirme sonucunda; bu Yönetmelikte öngörülen şartları taşımadığı ya da sonradan kaybettiği veya eksiklerini gidermediği anlaşılan yetkili sınıflandırıcılar ile yetkili sınıflandırıcı olmak üzere başvuranlara lisans verilmesi, varsa lisansının geçerlilik süresinin uzatılması veya lisansta değişiklik yapılması talepleri reddedilir. LLLLiiiissssaaaannnnssssıııınnnn ggggeeeerrrriiii vvvveeeerrrriiiillllmmmmeeeessssiiii MMMMaaaaddddddddeeee 11114444 ———— Lisansın Bakanlıkça iptal edilmesi veya süresi dolan lisansın süresinin uzatılmaması durumunda lisans, Bakanlığa geri verilir. LLLLiiiissssaaaannnnssss bbbbeeeellllggggeeeessssiiiinnnniiiinnnn zzzzaaaayyyyiiii oooollllmmmmaaaassssıııı MMMMaaaaddddddddeeee 11115555 ———— Lisans belgesi zayi olan yetkili sınıflandırıcı gerekçeleriyle birlikte Bakanlığa başvurur. Bu durumda Bakanlık, yetkili sınıflandırıcıya verilmek üzere yeni bir lisans belgesi tanzim eder. 6 LLLLiiiissssaaaannnnssssıııınnnn ggggeeeeççççeeeerrrrlllliiiilllliiiikkkk ssssüüüürrrreeeessssiiii vvvveeee uuuuzzzzaaaattttııııllllmmmmaaaassssıııı MMMMaaaaddddddddeeee 11116666 ———— Verilen lisanslar iki yıllık süre için geçerlidir. Süre bitiminde, bu Yönetmelikte ve lisansta belirtilen kurallara uygun olarak lisansların geçerlilik süresi Bakanlıkça aynı süreyle uzatılır. LLLLiiiissssaaaannnnssss bbbbeeeeddddeeeelllllllleeeerrrriiii vvvveeee ddddiiiiğğğğeeeerrrr üüüüccccrrrreeeettttlllleeeerrrr MMMMaaaaddddddddeeee 11117777 ———— Verilen, süresi uzatılan, değiştirilen veya yeniden verilen yetkili sınıflandırıcı lisansına ilişkin bedeller, Bakanlıkça genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere peşin olarak tahsil edilir. Lisans bedelleri her yıl 1 ocak tarihinden geçerli olmak üzere Bakanlıkça belirlenir. Lisans bedelleri belirlenirken yetkili sınıflandırıcının şube sayısı da dikkate alınır. Bakanlık, bu Yönetmelik kapsamında yapacağı veya yaptıracağı denetimler ile verilen hizmetlere ilişkin ücret ve masrafların tamamının veya bir kısmının ilgili yetkili sınıflandırıcı tarafından karşılanmasını talep edebilir. Bu durumda ilgililer ücret ve masrafları en geç on iş günü içinde öder. Talep edilecek ödemenin, makul düzeyde ve yetkili sınıflandırıcı nezdinde yapılan denetimle ya da yetkili sınıflandırıcıya verilen hizmetle doğrudan ilişkili olması, bir gider belgesine, bu mümkün olmazsa gideri yapanın beyanına dayanması, kamu görevlileri açısından bunlar için ilgili mevzuatta öngörülen yolluk, gündelik ve konaklama bedelini aşmaması esastır. DDDDÖÖÖÖRRRRDDDDÜÜÜÜNNNNCCCCÜÜÜÜ BBBBÖÖÖÖLLLLÜÜÜÜMMMM YYYYeeeettttkkkkiiiilllliiii SSSSıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccıııınnnnıııınnnn GGGGöööörrrreeeevvvv,,,, SSSSoooorrrruuuummmmlllluuuulllluuuukkkk vvvveeee HHHHaaaakkkkllllaaaarrrrıııı YYYYeeeettttkkkkiiiilllliiii ssssıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccıııınnnnıııınnnn ggggöööörrrreeeevvvv vvvveeee yyyyeeeettttkkkkiiiissssiiii MMMMaaaaddddddddeeee 11118888 ———— Kanun ve bu Yönetmelik çerçevesinde; Kanuna dayanılarak Bakanlıkça çıkarılacak ilgili ürün yönetmeliğinde belirtilen standarda, ilgili ürün yönetmeliğinde belirtilmemişse Bakanlıkça lisanslı depolara tevdi edilecek ürünler için zorunlu uygulamaya konan mevcut bir ürün standardına, böyle bir standart yoksa Bakanlıkça ürünün yoğun olarak işlem gördüğü borsalar ile ilgili kuruluş ve sektör temsilcileri davet edilerek oluşturulan çalışma grubunca hazırlanan ve Bakanlıkça onaylanan ürün standardına göre tarımsal ürünlerin analiz edilmesi, sınıf ve standardının belirlenmesi ve bunun belgelendirilmesi yetkili sınıflandırıcının görev ve yetkisi içerisindedir. Analiz, sınıflandırma veya standarda ilişkin bir itiraz olursa, itiraz sonucu yeniden belirlenen değerlere göre hareket edilir. Yetkili sınıflandırıcılar tarafından sınıf ve standardı belirlenen tarım ürünleri, bunların ticaret ve pazarlanması ve/veya lisanslı depolarda muhafaza edilmesinin sağlanması gibi aynı veya benzeri amaçlarla başkaca bir zorunlu kontrole tâbi tutulmaz. YYYYeeeettttkkkkiiiilllliiii ssssıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccıııınnnnıııınnnn yyyyüüüükkkküüüümmmmllllüüüüllllüüüükkkklllleeeerrrriiii MMMMaaaaddddddddeeee 11119999 ———— Yetkili sınıflandırıcının yükümlülükleri şunlardır: a) Lisans şartlarının korunması ve sürdürülmesi için gerekli tedbirleri almak ve bu şartların kaybolması hâlinde durumu derhal Bakanlığa bildirmek, b) Numunelerin alımında, nakliyesinde, diğer numunelerle karıştırılmadan sıraya konmasında, gerekli görüldüğünde şartlara uygun hale getirilmesinde, analiz edilmesinde, ürün analiz ve sınıflandırma belgesinin hazırlanmasında ve diğer hizmetlerinde mevzuata uygun hareket etmek, itinalı davranmak ve kişiler arasında ayrım yapmamak, c) Numunenin alınmasını takiben ürün analiz ve sınıflandırmasını mümkün olan en kısa sürede tamamlayarak, buna ilişkin belgeyi ürünün depolanacağı lisanslı depo işletmesine ve numune sahibine basılı belge olarak ve/veya ilgili mevzuata uygun şekilde elektronik ortamda sunmak, e-posta olarak göndermek, 7 d) Kullanılan cihaz, alet ve ekipmanların belirlenen hata sınırları içerisinde analizleri yapması için gerekli tüm kontrolleri, testleri, kalibrasyonu, işlemleri, bakımları uygun zaman aralıklarıyla kendiliğinden veya istem üzerine yapmak ve gerekli tedbirleri almak, e) Referans yetkili sınıflandırıcı ile uyumlu ve işbirliği içinde faaliyetlerini sürdürmek, taahhütnameye uymak ve referans yetkili sınıflandırıcının denetim ve kontrollerinde her türlü yardımı sağlamak, f) Doğrudan Bakanlıkça veya denetim sırasında istenecek bilgileri, analiz ve sınıflandırma belgelerini ve diğer belgeleri vermek, Bakanlıkça bu Yönetmelik çerçevesinde verilen diğer görevleri ve talimatları yerine getirmek, g) Ücret tarifesine uygun davranmak ve numune sahipleri arasında ayrım yapmamak, h) Numune ile analiz ve sınıflandırmaya ilişkin itirazlarda bu Yönetmelikte öngörülen hükümlere uygun davranmak, i) Yasal olarak tutması gereken defterler ile bu Yönetmelikte öngörülen kayıt ve defterleri tutmak, j) Kanun ve bu Yönetmelikte öngörülen diğer hükümlere uymak. RRRReeeeffffeeeerrrraaaannnnssss yyyyeeeettttkkkkiiiilllliiii ssssıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccııııyyyyaaaa ttttaaaaaaaahhhhhhhhüüüüttttnnnnaaaammmmeeee vvvveeeerrrrmmmmeeee zzzzoooorrrruuuunnnnlllluuuulllluuuuğğğğuuuu MMMMaaaaddddddddeeee 22220000 ———— Yetkili sınıflandırıcılar, faaliyet gösterdiği sürece, referans yetkili sınıflandırıcı tarafından cihaz ve ekipmanlarının doğru analiz sonuçlarını üretip üretmediği, analiz yöntemleri ile diğer laboratuar faaliyetleri hususunda gerekli uygunluk kontrol ve denetimlerinin belli zaman aralıklarıyla yapılmasında; referans yetkili sınıflandırıcıların bu Yönetmeliğin 49 uncu maddesinde ve diğer hükümlerinde sayılan görev ve yetkilerinin yerine getirilmesinde her türlü kolaylığı göstereceğini, istenilen bilgi ve belgeleri doğru ve zamanında vereceğini, cihaz, alet ve ekipmanlar ile yetkili sınıflandırıcının tesislerinde ihtiyaç duyulan inceleme, test ve çalışmalara izin vereceğini ve gerekli işbirliğini sağlayacağını, lisans koşulu olarak kabul ve taahhüt etmek ve bu taahhüdüne uygun davranmak zorundadır. Yetkili sınıflandırıcının unvan, mühür ve imzasını taşıyan taahhütname, üç nüsha olarak düzenlenir ve biri yetkili sınıflandırıcıda, biri ilgili referans yetkili sınıflandırıcıda, diğeri de Bakanlıkta muhafaza edilir. Bakanlıkça matbu bir taahhütname düzenlenmemiş ve uygulamaya konulmamışsa, yetkili sınıflandırıcı tarafından düzenlenecek taahhütname ve taahhütnamede yapılacak değişiklikler Bakanlık onayından sonra geçerli olur. AAAAlllleeeetttt vvvveeee eeeekkkkiiiippppmmmmaaaannnn MMMMaaaaddddddddeeee 22221111 ———— Laboratuvarlarda, yapılacak analizlerin amacına uygun olan ve ihtiyaç duyulan alet, ekipman, biyolojik ve kimyasal madde ve malzemelerin bulundurulması zorunludur. Bütün alet ve ekipmanların periyodik olarak standart çalışma yöntemlerine göre bakım ve kalibrasyonu yapılır ve kayıtları düzenli olarak tutulur. Kalibrasyon veya başka yollarla hatalı çalıştığı tespit edilen cihaz, alet ve ekipman ile özelliği değişmiş ve raf ömrü dolmuş maddelerle çalışılması ve bunların analizlerde kullanılması yasaktır. TTTTeeeeşşşşhhhhiiiirrrr MMMMaaaaddddddddeeee 22222222 ———— Yetkili sınıflandırıcılık lisansının, yetkili sınıflandırıcı tesislerinde kolayca görünebilecek bir yere veya yerlere asılması zorunludur. Đlgililer bu Yönetmelikte belirtilen ve asılması zorunlu olan belge ve tarifelere uygun davranmak ve bunların uygulanmasında kişiler arasında ayrım yapmamak zorundadır. EEEEğğğğiiiittttiiiimmmm MMMMaaaaddddddddeeee 22223333 ———— Yetkili sınıflandırıcı, ürün analiz yöntemlerinin geliştirilmesi ve standardizasyonunun sağlanması ve benzeri konularda Türk Akreditasyon Kurumu, Türk Standartları Enstitüsü, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu ile bu konularda faaliyet gösteren özel veya kamu, ulusal veya uluslararası bilimsel kuruluşların sağlayacakları 8 eğitim programlarına, imkanları ölçüsünde personelinin katılımını ve bilimsel gelişmelerin takibini sağlar. Ayrıca Bakanlık ve/veya referans yetkili sınıflandırıcı tarafından düzenlenen ve davet olunan eğitimlere de gerekli katkı ve katılımda bulunur. Yetkili sınıflandırıcı kendi bünyesinde de yöneticisinin gözetiminde personelinin teknik bilgisini arttıracak eğitim programları düzenler. Yapılan ve katılım sağlanan eğitim programlarıyla ilgili kayıtlar düzenli olarak tutulur. YYYYaaaappppııııllllaaaaccccaaaakkkk ddddeeeeğğğğiiiişşşşiiiikkkklllliiiikkkklllleeeerrrriiiinnnn bbbbiiiillllddddiiiirrrriiiimmmmiiii MMMMaaaaddddddddeeee 22224444 ———— Yetkili sınıflandırıcı, aşağıdaki değişiklik hallerinde bunlar yapılmadan önce Bakanlığa başvurmak, Bakanlığın ihtiyaç görürse inceme ve lisansta değişiklik yapma ya da yeni bir lisans düzenlenmesi talebini yerine getirmek zorundadır. a) Yetkili sınıflandırıcının faaliyetlerini geçici veya sürekli olarak durdurması, laboratuvarı kapatması, yönetici, adres, unvan, isim gibi bünyesinde, yönetimsel, ticari ve kurumsal değişiklikler olması. b) Prosedürler ile faaliyet ve çalışma esaslarında önemli değişiklikler yapılması. c) Laboratuvarda yeni bir bölüm açılması, analiz cihazlarında değişiklik yapılması, yerleşim planı ya da laboratuvarın yapısında önemli değişikliklerin veya tadilatların yapılması. d) Lisans şartlarını etkileyen diğer değişiklikler. Lisans verilirken aranılan şartların kaybedildiğinin anlaşılması halinde ise lisans iptal edilir. Yukarıda sayılan ancak lisans verilmesi şartlarını etkilemeyen değişiklikler, değişikliğin gerçekleşmesini takibin de en geç 30 işgününde Bakanlığa bildirilebilir. YYYYaaaassssaaaakkkk ffffaaaaaaaalllliiiiyyyyeeeettttlllleeeerrrr MMMMaaaaddddddddeeee 22225555 ———— Yetkili sınıflandırıcılar, bu Yönetmelikte öngörüldüğü şekilde tüm faaliyetlerinin durdurulması, lisanslarının askıya alınması veya iptali, analiz cihaz ve ekipmanlarının hata sınırları dışında sonuç vermesi, kalibrasyonlarının uygun olmaması durumlarında, ürün analiz ve sınıflandırması yapamaz. Analiz sonuçlarını ve analiz belgelerini gerçeğe aykırı olarak düzenleyemez. KKKKaaaayyyyııııttttllllaaaarrrr vvvveeee ddddeeeefffftttteeeerrrrlllleeeerrrr MMMMaaaaddddddddeeee 22226666 ———— Yetkili sınıflandırıcı, kanunen tutmakla yükümlü olduğu defterler ile aşağıda gösterilen ve laboratuvara gelen numunelere, bunların analizlerine ve diğer hususlara ilişkin defter, belge ve kayıtları tam ve doğru olarak tutmak zorundadır. Yetkili sınıflandırıcıda aşağıdaki kayıtlar tutulur: a) Personel bilgileri, b) Numune kayıt defteri Ek-1, c) Analiz ile ilgili çalışma detaylarını gösteren analiz defteri Ek-3, d) Analiz ve sınıflandırma belgesi Ek-4, e) Cihaz, alet ve ekipman listesi Ek-5, f) Alet ve ekipmanların bakım, onarım ve kalibrasyon çizelgesi Ek-6, g) Analiz yöntemlerinin kaynakları ile birlikte kayıtları, h) Aylık faaliyet çizelgesi Ek-7, i) Kimyasal madde kayıt defteri, j) Personel eğitimi ile ilgili eğitim programları ve kayıtları. Elektronik ortamda tutulanlar da dahil defterler, analiz ve sınıflandırma belgeleri, diğer tüm kayıt ve belgeler, güvenilirlik ve gizlilik esaslarına uygun bir kayıt ve arşiv sistemi kullanılarak yetkili sınıflandırıcı tarafından on yıl müddetle saklanır. Đkinci fıkranın (a) ve (j) bendinde gösterilen belgeler, 10 yıl geçse bile personelin hizmeti süresince muhafaza edilir. Bu kayıtların, özellikle ürün analiz ve sınıflandırma belgelerinin, yangın, sel, çalınma, 9 kaybolma, bozulma ve benzeri risklere karşı korunarak ve yedeklenerek muhafaza edilmesi esastır. YYYYeeeettttkkkkiiiilllliiii ssssıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccıııı üüüüccccrrrreeeetttt ttttaaaarrrriiiiffffeeeessssiiii MMMMaaaaddddddddeeee 22227777 ———— Yetkili sınıflandırıcı, numune analiz ve sınıflandırması ile yapmış olduğu diğer hizmetler karşılığında önceden belirlenmiş ve bilinen yetkili sınıflandırıcı ücret tarifesi çerçevesinde ücret talep edebilir. Lisanslı depo işletmesi aynı zamanda yetkili sınıflandırıcı lisansına sahipse ya da aralarındaki sözleşmede kararlaştırılmışsa, yetkili sınıflandırıcı, söz konusu ücreti Kanunda öngörülen lisanslı depo ücret tarifesi kapsamında göstererek talep ve tahsil edebilir. Bu durumda ayrı bir yetkili sınıflandırıcı ücret tarifesi düzenlenmez. Yetkili sınıflandırıcı tarafından hazırlanan ücret tarifesi ve tarifedeki değişiklikler, Bakanlıkça onaylandıktan sonra yürürlüğe girer. BBBBEEEEŞŞŞŞĐĐĐĐNNNNCCCCĐĐĐĐ BBBBÖÖÖÖLLLLÜÜÜÜMMMM YYYYeeeettttkkkkiiiilllliiii SSSSıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccıııı YYYYöööönnnneeeettttiiiimmmmiiii PPPPeeeerrrrssssoooonnnneeeellll iiiissssttttiiiihhhhddddaaaammmmıııı MMMMaaaaddddddddeeee 22228888 ———— Yetkili sınıflandırıcı faaliyet ve hizmetlerini yürütmek üzere, bir yetkili sınıflandırıcı yöneticisi, bölümlerde bölüm sorumlusu ve yeterli sayıda laboratuvar personeli ile yardımcı personelin istihdamı zorunludur. Personelin unvan, görev ve sorumlulukları, iş tanımları, yokluklarında yerine vekalet edecekler bir personel ve organizasyon şemasında gösterilir ve yetkili sınıflandırıcıda görünecek yer veya yerlere asılır. Bu şema ile bu şemadaki değişikliklerin onaylı bir nüshası da, değişikliği takiben en geç on iş gününde Bakanlığa gönderilir. YYYYeeeettttkkkkiiiilllliiii ssssıııınnnnııııffffllllaaaannnnddddıııırrrrııııccccıııı yyyyöööönnnneeeettttiiiicccciiiissssiiii MMMMaaaaddddddddeeee 22229999 ———— Yetkili sınıflandırıcı ile yetkili sınıflandırıcı yöneticisi ve personeli bu Yönetmelik hükümlerini uygulamakla görevli ve yetkilidir. Yetkili sınıflandırıcı yöneticisinin görev ve yetkileri şunlardır: a) Yetkili sınıflandırıcı ve bölümlerinin işlevine uygun olarak çalışmasını sağlamak ve kontrol etmek, b) Alet ve ekipmanların bakım, onarım ve kalibrasyonunu yaptırmak, c) Numune kayıt defteri, analiz defteri ile diğer kayıt ve defterlerin düzenli tutulmasını sağlamak, d) Laboratuvara giren numunenin tüm analizlerinin yöntemine uygun yapılarak, analiz ve sınıflandırma belgesinin düzenlenmesini sağlamak, e) Analiz ve sınıflandırma belgesini onaylamak, f) Denetim sırasında ya da sonrasında yetkililerce verilen talimatların yerine getirilmesini sağlamak, yapılan talimatları muhafaza ederek sonucundan Bakanlığa bilgi vermek, g) Personelin eğitimi ile ilgili programlar düzenlemek, h) Personelin periyodik sağlık kontrollerini yaptırmak, j) Her yıl Mart ayında, yıllık faaliyet, öneri ve görüşlerini içeren bir rapor düzenleyerek Bakanlığına bildirmek, k) Kayıt ile analiz ve sınıflandırma belgelerinde gizlilik esasına uyulmasını sağlamak. BBBBööööllllüüüümmmm ssssoooorrrruuuummmmlllluuuullllaaaarrrrıııı MMMMaaaaddddddddeeee 33330000 ———— Bölüm sorumlularının görev ve yetkileri şunlardır: a) Đlgili bölüm ve birimin işlevine uygun olarak çalışmasını sağlamak, b) Ekipmanların kontrolünü yapmak, c) Analizlerin yöntemine uygun ve doğru yapılmasını sağlamak, d) Analiz ve sınıflandırma belgesini imzalamak, 10
Description: