Virtualisatie van servers, werkplekken en applicaties Een momentopname van de markt ©2010 Marcel Beelen www.eversa.nl Versie 1.0 – november 2010 Dit e-book is een bijlage bij het studieboek “Virtualisatie van servers, werkplekken en applicaties - Een introductie in virtualisatieconcepten” (ISBN 978 90 5752 179 9). Het bevat primair een marktoverzicht van bedrijven die zich bezig houden met server-, werkplek- en applicatievirtualisatie. Voor uitleg over terminologie en concepten in dit e-book kun je het studieboek raadplegen. Je bent vrij om dit boek te gebruiken bij je opleiding of om het te gebruiken voor je dagelijkse werk als beheerder of consultant. Het is echter niet toegestaan dit e-book digitaal of op papier te verspreiden op dvd´s of websites. We pretenderen niet dat het overzicht compleet en correct is, want de markt is voortdurend in beweging. Bezoek de website van de fabrikanten voor meer informatie. Wijzigingen of aanvullingen doorgeven? Mail naar: [email protected] ©2010 Marcel Beelen www.eversa.nl P agina | 2 Inhoud Appliances voor datacenter en netwerk optimalisatie ........................................................................... 4 Producten voor servervirtualisatie .......................................................................................................... 7 Virtualisatie van het besturingssysteem ............................................................................................... 10 Virtuele appliances voor datacenter en netwerk optimalisatie ............................................................ 11 In de cloud ............................................................................................................................................. 12 De presentatielaag: presentatieprotocollen ......................................................................................... 14 De personality-laag: profiel en user workspace management ............................................................. 16 Gehoste server-gebaseerde desktop en applicatie ............................................................................... 19 Gehoste vm-gebaseerde desktop en applicatie .................................................................................... 22 Client-side gestreamde desktop: provisioning ...................................................................................... 26 Client-side gevirtualiseerde en gestreamde applicatie ......................................................................... 27 Client-side gehoste vm-gebaseerde desktop en applicatie .................................................................. 29 Client-side bare-metal vm-gebaseerde desktop en applicatie ............................................................. 31 De thin clients en desktop-appliance als access device ........................................................................ 32 ©2010 Marcel Beelen www.eversa.nl P agina | 3 Appliances voor datacenter en netwerk optimalisatie Enkele appliance-producten van fabrikanten die tevens actief zijn in de virtualisatiemarkt. Het betreft hier in het bijzonder de zogenaamde “application delivery controllers” en oplossingen voor beveiligde toegang op afstand tot applicaties en (virtuele) desktops draaiend binnen het bedrijfsnetwerk. Deze paragraaf is een bijlage bij paragraaf 2.2.2 van het boek. Blue Coat WAN versneller met compressie en monitoring. Zie: PacketShaper http://www.bluecoat.com/products/packetshaper Blue Coat Web versneller . Zie: http://www.bluecoat.com/products/cacheflow CacheFlow Cisco ACE Cisco ACE is een Application Control Engine module voor enkele Catalyst switches en routers en biedt applicatie load-balancing en versnellings- en beveiligingsfuncties. Zie: www.cisco.com/en/US/products/ps6906 Citrix Branch Deze voorheen WANScaler genoemde appliance is in staat het WAN-verkeer Repeater 5.7 inclusief ICA en HDX te optimaliseren en versnellen. Je moet er altijd twee hebben: aan beide zijden van het WAN. Citrix heeft tevens een clienttoepassing, de Repeater Plug-in for Citrix Reciever waarmee je ook op bijvoorbeeld een laptop kunt communiceren met een Branche Repeater in het datacenter. Zie: www.citrix.com Model 100 Model 200 Model 300 Height 1U 1U 1U WAN speed 1Mbps 2Mbps 10Mbps Users 50 50 50 Citrix Branch Een Windows-server 2008/2008 R2gebaseerde appliance met optioneel Microsoft Repeater with ISA Server 2006 Web Caching die diensten voor het MKB biedt. Zo kan het Windows apparaat naast WAN-versnelling dienst doen als fileserver, printserver en Server 2.0 DNS/DHCP-server. Zie: www.citrix.com Model 100 Model 200 Model 300 Height 1U 1U 1U WAN speed 1Mbps 2Mbps 10Mbps Users 50 50 50 Citrix Repeater WAN accelerator (voorheen WANScaler) is speciaal bedoeld voor datacenter 5.7 verbindingen onderling of datacenter verbindingen naar hoofdvestigingen. Zie: www.citrix.com Model 8520 Model 8540 Model 8820 Height 1U 1U 2U WAN speed 10Mbps 45Mbps 155Mbps WAN speed with High - - 500Mpbs speed upgrade Users 500 750 1000 Connections 500 750 10000 ©2010 Marcel Beelen www.eversa.nl P agina | 4 Citrix Access De Citrix Access Gateway Standard Edition is een hardware appliance die een SSL Gateway 4.6.3 VPN toegang mogelijk maakt tot je bedrijfsnetwerk. Door extra software op een Windows server te installeren wordt onder meer toegang geregeld tot onderdelen van Windows-toepassingen op XenApp. Deze combi wordt verkocht als de Access Gateway Advanced Edition. Zie: www.citrix.com Citrix Access De Access Gateway Enterprise Edition is het topmodel, een NetScaler-apparaat Gateway voorzien van de Netscaler SSL VPN-optie (met andere hardware, een ander Enterprise besturingssysteem en andere firmware dan de overige twee Access Gateways). Zie: Edition 9.2 www.citrix.com Model 7000 Model 9010 Model 10010 Model MPX 5500 Height 1U 2U 2U 2U Power Supplies 1 2 2 1 Cores 1 1 1 2 Memory 1GB 2GB 4GB 4GB Users 2.500 5.000 10.000 5.000 Citrix Deze appliance met bijbehorende ontwikkelsoftware zoals Citrix Design Studio, is Application bedoeld voor leveranciers van telefonieoplossingen zoals Avaya, Cisco en Nortel. Er Gateway 5.3.3 lijkt weinig meer te ontwikkeld worden aan dit product (verkregen bij een overname). Zie: www.citrix.com Citrix EdgeSight is in staat real-time te meten, analyses uit te voeren en de EdgeSight for “gevoelssnelheid” vast te leggen. Zie: www.citrix.com NetScaler 2.0 Citrix Citrix NetScaler Application Firewall was voorheen een aparte appliance, maar NetScaler tegenwoordig een softwareoptie voor diverse NetScaler appliances. De Application Application Firewall beschermt web applicaties tegen allerlei mogelijke aanvallen of Firewall 9.2 programmeerfouten in de web applicaties zelf. De appliances worden gebruikt bij bedrijven en worden voor webservers geplaatst, maar ook door cloud providers (web servers via internet). Zie: www.citrix.com Citrix De Netscaler appliances zijn bedoeld om webtoepassingen te optimaliseren, NetScaler 9.x versnellen en beveiligen met allerlei geavanceerde functies. De software wordt geleverd in drie varianten: Standard, Enterprise en Platinum. Deze kan draaien op een selectie van maar liefst 15 appliances (en enkele virtuele appliances). De softwareverschillen en verschillen tussen de hardware appliances is bij Citrix na te lezen: www.citrix.com/site/resources/dynamic/salesdocs/Citrix_NetScaler_Datasheet.pdf Expand WAN-optimalisatie en –versnellers als appliance. Zie: www.expand.com Networks Appliance Accelerators ©2010 Marcel Beelen www.eversa.nl P agina | 5 F5 ARX familie Dr ARX-apliances van F5 zijn bedoeld voor file virtualisatie, om het databeheer te vereenvoudigen. Je kunt kiezen uit een ARX4000, een ARX2000 en een ARX 200 appliance. De verschillen zijn te vinden in de doorvoersnelheid (en dus het aantal gebruikers) en bijvoorbeeld het aantal beschikbare netwerkpoorten. Los te koop is F5 Data Manager. Dit is geen appliance maar Windows-software, die je helpt het datagebruik te analyseren en voorspellen. Zie: www.f5.com F5 BIG-IP BIG-IP is een modulair platform gebaseerd op het TMOS operating system van F5. familie Je kunt diverse hardware appliances krijgen, voorzien van modules en opties, om zo de mogelijkheden en performance samen te stellen. BIG-IP wordt ingezet als load balancer, webversneller, WAN-versneller en dergelijke. Je kunt het Viprion Enclosure aanschaffen met ruimte voor tot vier blades, en er zijn twee typen blades: de Performance Blade 200 en de Performance Blade 100. De meer reguliere BIG-IP hardware vormen de 11050, de 8950, de 8900, de 6900, de 3900, de 3600 en de kleinste uit de familie, de 1600. Verschillen zitten hem vooral in de prestaties (de doorvoersnelheid, compressiekracht e.d.). Zie: www.f5.com F5 Enterprise Dit is de beheeromgeving van F5 voor de BIG-IP appliances. Enterprise Manager Manager zelf is ook een appliance, model 4000). Zie: www.f5.com F5 FirePass SSL Deze appliance biedt beveiligde toegang tot het network. Hij is te koop in model VPN voor 10-100 gebruikers (de FirePass 1200), voor 500 gebruikers (de FirePass 4100) en voor 2000 gebruikers (de FirePass 4300). Zie: www.f5.com Juniper WAN-versneller appliances WXC590, WXC1800, WXC2600 en WXC3400. Juniper WXC-series noemt dit applicatieversnellers. Juniper heeft ook een Agent om op werkplekken te installeren. Zie: http://www.juniper.net/us/en/products-services/application- acceleration/wxc-series Juniper SSL VPS Access Gateways SA700, SA2500, SA4500, SA6500. Zie: SA-series www.juniper.net/us/en/products-services/security/sa-series Juniper Juniper biedt verder Security Gateways, Intrusion Detection Systemen, switches, firewall, routers en gateways. Zie: www.juniper.com Radware Radware levert webversnellers en beveiligingssystemen. AppDirector OnDemand switches, Alteon switches, AppWall em andere appliances. Zie: www.radware.com Riverbed WAN-accelerator appliance, de Steelhead appliances serie. Ook Riverbed heeft Technology virtuele appliances. Zie: www.riverbed.com Zeus Zeus Software levert softwarematige Load Balancer, Global Load Balancer en Technology Application Firewall. Zie: www.zeus.com ©2010 Marcel Beelen www.eversa.nl P agina | 6 Producten voor servervirtualisatie Dit zijn de voornaamste producten voor servervirtualisatie en beheer van die omgevingen voor het x86 platform (32-bit en 64-bit). Dit is een bijlage bij paragraaf 3.1 tot en met 3.4 van het boek. Citrix Essentials 5.6 for Voegt beheer en functionaliteit toe aan Microsoft Hyper-V. Citrix Microsoft Hyper-V Essentials is verkrijgbaar in verschillende versies. Zie: www.citrix.com Express Enterprise Platinum Edition Edition Edition Feature summary (free) Integrated storage management with Yes Yes Yes StorageLink Workflow orchestration No Yes Yes StorageLink site Recovery Yes Yes Yes Provisioning services for VM´s No Yes Yes Provisioning services for physical No No Yes servers Automated stage and lab No No Yes management Citrix XenServer 5.6 FP1 Bare-metal hypervisor. XenServer is te krijgen in een viertal versies. De laatste update bevat onder meer een gedistribueerde virtual switch. Zie: www.citrix.com Free Advanced Enterprise Platinum Feature summary Edition Edition Edition Edition XenCenter management Yes Yes Yes Yes console Multi-server Yes Yes Yes Yes management XenMotion live JYes Yes Yes Yes migration High Availability No Yes Yes Yes Memory optimization No Yes Yes Yes Automatic workload No No Yes Yes balancing Provisioning services for No No Yes Yes VM´s Live memory snapshots No No Yes Yes and reverts Integrated storage No No Yes Yes management with StorageLink VM Lifecycle No No No Yes management Provisioning services for No No No Yes physical servers Site recovery No No No Yes ©2010 Marcel Beelen www.eversa.nl P agina | 7 Microsoft Hyper-V Server Hyper-V is gratis te downloaden en bevat standard Live Migration en 2008 R2 en Windows Server hosts tot 8 cpu´s. Hyper-V Server 2008 R2 is een stand-alone product 2008 R2 zonder grafische interface. Hyper-V is ook als rol inbegrepen in Windows Server 2008 R2 en kan worden ingeschakeld om er een bare-metal hypervisor van te maken. Zie: www.microsoft.com/hyper-v-server Microsoft Microsoft Microsoft Microsoft Hyper V Windows Windows Windows Server 2008 Server 2008 Server 2008 Server 2008 Mogelijkheid R2 Standard R2 Enterprise R2 Datacenter Clustering van Ja Nee Ja Ja hosts Live Migration Ja Nee Ja Ja Fysieke 1TB 32GB 2TB 2TB geheugen host Geheugen in 64GB 31GB 64GB 64GB guest Processors in 8 4 8 64 host Lokale Nee Ja Ja Ja grafische bediening Andere Nee Ja Ja Ja serverrollen mogelijk Windows Nee 1 4 Onbeperkt Server 2008 als guest OS inbegrepen Applicatie Nee Nee Ja Ja failover functie Microsoft Virtual Server Gratis. Inmiddels opgevolgd door Hyper-V. Zie: 2005 R2 SP1 www.microsoft.com/windowsserversystem/virtualserver Microsoft System Center Beheeromgeving, tuning en monitoring voor virtual machines op Virtual Machine Manger basis van Hyper-V en VMware ESX. Zie: (SCVMM) 2008 R2 www.microsoft.com/systemcenter/en/us/virtual-machine- manager.aspx Novell SUSE Linux Enterprise Besturingssysteem bevat zowel KVM als Xen hypervisors. Server 11 http://www.novell.com/products/server/virtualization.html Oracle VM Server 2.2 Open source, Xen-gebaseerde hypervisor voor x86 32-bit, voor x86 64-bit (gratis). Bevat ook de technologie van Virtual Iron dat in 2009 door Oracle is overgenomen. Er is ook een versie voor de Sparc- processor te verkrijgen. Zie: www.oracle.com/us/technologies/virtualization/index.htm ©2010 Marcel Beelen www.eversa.nl P agina | 8 Parallels Server 4 Bare Metal Type 1 hypervisor x64 platform met Intel VT-x of AMD-V hardware ondersteuning. Er is een Small Business Edition, een Standard Edition en een Advanced Edition. Parallels hypervisor ondersteunt tot 12 virtual CPU´s, 64GB virtuele RAM, 16 virtuele NIC´s en 2TB virtuele harde schijven per vm. De management console draait op Windows, Linux en Mac. Zie: www.parallels.com/eu/products/server/baremetal Parallels Server for Mac 4.0 Op Intel Mac Xserve hardware kun je Mac OS X, Windows of Linux virtualiseren. Er is een gehoste en een bare-metal versie beschikbaar. www.parallels.com/eu/products/server/mac Red Hat Enterprise KVM-gebaseerde hypervisor (Xen is vervangen door KVM na de Virtualization 2.2 overname van Qumranet door Red Hat). Bevat ook een optie voor Red Hat Enterprise Virtualization for Desktop als add-on. Zie: www.redhat.com/virtualization/rhev/server/ VMware vSphere 4 Uitgebreide aanvullende functionaliteit voor servervirtualisatie. Er zijn vier versies te koop. Zie: www.vmware.com/products/vsphere/buy/editions_comparison.htm l Standard Advanced Enterprise Enterprise Plus Licentie per cpu 1 1 1 1 Geheugen 256Gb 256Gb 256Gb Geen limiet Cores per cpu 6 12 6 12 Thin provisioning Yes Yes Yes Yes Data recovery Optional Yes Yes Yes HA Yes Yes Yes Yes vMotion Yes Yes Yes Yes vShield zones No Yes Yes Yes Fault tolerance No Yes Yes Yes Storage vMotion No No Yes Yes Distributed switch No No No Yes VMware vSphere Hypervisor Gratis bare-metal hypervisor. Zie: (ESXi) 4 www.vmware.com/products/vsphere-hypervisor/index.html VMware Server 4 Gratis host-gebaseerde hypervisor. Zie: www.vmware.com/products/server VMware vCenter Familie van beheerproducten voor gevirtualiseerde omgevingen met VMware-oplossingen. Zie: www.vmware.com/products/vcenter Xen 4.0.1 Paravirtualisatie of virtualsatie met hardware ondersteuning voor Linux, BSD, OpenSolaris op x86m x64, IA64 en ppc architectuur. Open source. Zie: www.xen.org ©2010 Marcel Beelen www.eversa.nl P agina | 9 Virtualisatie van het besturingssysteem Dit zijn de voornaamste producten voor virtualisatie en beheer met een alternatieve architectuur. Dit is een bijlage bij paragraaf 3.5 van het boek. iCore Software Virtual Maakt containers op de Windows-desktop om verschillende Accounts Windows werkomgevingen te draaien. Zie: http://icoresoftware.com Oracle VM Server for Sparc Voorheen Sun Logical Domains. Solaris virtual machines op de Sparc processor www.oracle.com/us/technologies/virtualization/index.htm Oracle Solaris Containers Besturingssysteem virtualisatie op en voor Solaris www.oracle.com/us/technologies/virtualization/index.htm Parallels Virtuozzo Containervirtualisatie van het Windows besturingssysteem. Op één Containers v4.5 installatie draaien meerdere “virtuele omgevingen” van datzelfde (RC 4.6 is uit) besturingssysteem. Populair in de hosting-wereld. www.parallels.com/eu/products/pvc45 ©2010 Marcel Beelen www.eversa.nl P agina | 10