\n Amoenitatum exoticarum politico-physico-medicarum fasciculi V : quibus continentur variae relationes, Title observationes & descriptiones Rerum Persicarum & Ulterioris Asiae, mult attentione, in peregrinationibus per universum Orientem, collectae Author(s) Kmpfer, Engelbert Citation Date 1712 Type Book Rights publisher KANAGAWA University Repository - ,}04. A~{Enitatllme'xoticaru_"! ,_~~_ FafctculilJ III. io; ca - 4-:Triduo a1Jte uJlionem, &-fcptem diehu! ab ceTi GAPUT IV. hrata, àconcubitu abJliucndum e)l. Q!!ttctmqlle (fromina) prolM cupidafleri!itatem ar~ ,. Ira'exa.ffieraJus ne uritor priil!, quàm fcdato ffiiri. cereamat, illa adlatusvertebrtt vigejimtt p1·imtt, t;n!!e~ ,ttl. feJJ"~, at~t,.à-.gravi labore ~eJJans, 1?oni/Jico II1:C11d~s dm tllrundas utrinqlle exurito. eJl. Idemjudicmm eJla de bomzne efurrente, &- cibo m. .miùm oppleto. ' ' , . . OBSERVATIO XIII. .6. S/z.lei (potuseft verriàculus,pingnis,fpirituofilS,ex ~oryza cottus) ame ufli~1Je,,? kibere,malum eft,çele,bratJ, There]aponenfis hiftoria. -b.o:n~/m·& falu,tare quraffifTrtuum &'fangul?lts clrclllti. ! tionem promovet. (fci,un,t en~ ab a~tiqui~ temporibus, If I Dcfcriptio .v• • -ci:r:èlilare humores, vlasmodumque19nOYlllr). . botanica, Tb~tt hifioriam daturus,forta{fe aaumag~revide~r: -; 7. Sciendum omnino iu probè, cavendtlm eft, ut intrtl cumClariffinms Dn.D.ten Rhyn (meus m]apomca tridllUmab inJlittltainuJliontbalneum aque dulcÌ!ingre fratione quondam anteceftor & arnicus honoratiffi~ /?'!ris (hujus"&pr<l:fertim balnei vaporis ditti, Japo~i. mus) prolixam & fatis aCCl1ratarn pl1blicaverit per,CI. 'bus quotidianus'u[us cfi,.qt.lo.virusVerlereum;credojm ,73reynium,in apf~ndiceçenturi:E.exotic.arum. Verum, .di'esexpelU,alioquin totaninatioliem perditurlim). 8. Pharmaca morborum èt:r~tio.nibus, uflione!trtf[er. L'UmeidemattennffimoVlro,brevlOremIn regnomora~ &ftriéHorem quodammodo vit.am a~ere,.contigerit;, de vlZtioni dicata fil'nt. Pr.0i1tde etttim..p(mç1·a.ttcè[alllii ftiturus occafione, quredaI?ornlh1 t fc~tu dlgna& adhilio 'Menfefccundo, (M~rtio) &'0l!avo (~epte~brI) ~/RiotJem rile integritatem.fpe~antla: 9~~ hlC ~dd~re, adeoque in corpor-e[uo.admtttat. (DIes:uihon~m&felicls.fide- brevem totius hdìonre repetltlonem mfiltllere, operre ruminfiuxus, notantur inC_alendariis)...' , .' duxipretium. ii 9. UJlulaturl1S e~plor~toi puJftlm; qu.i debito cele .,J(~ TJ~J.a. riorfuerit, confulte agendume]l quonram catllrr-hola- -1l~~ j borato - ' . ' . 10:!2!!iurere'Vu~t; ~ tlflio~.iç-l(Jça?fecfJndllmSA..KV&: Thea, frutexfolio Cerafì,flore Roftjjlve-. .SUNmenfurata,ji$~ak~~ •. ~~nftlTamSUNpe~e!. m~dlD (l .flri5,frliauImicocco,bicocco&'utplurimùmtricocco. articulo mediidrgttt'.: ·vt'ro.lfu,!ilem '{n manu,fil1ijlradj- 'Thl'~;;:~ltra min~ in dextrJ.., .,':, ',,-: .' .. " orgyjre altitudinem tardo incremento fruticans, radicem habet incondite brachiaram , lignu CAPUT III. ' fam, fuperficie nigricante; Caudicem ab imo ramofum, 'Q3tttunfJlle (fremina') fife'imIP1mer.n à.C01jCept~p1J( brachiisfmcl1lìsque plurimis, inordinateextenfis. eor· prttflareCllJ.lt, i/Ja Ilmbi~fcumJrìbus uJl1l1ablt arte.miJia- ticetegitur infirmo, ex[ucco, renui, colorisbadii,in cau Ubulturunak. . dicecanefcentis, in cymistantull1m herbei.. Li'g1'lllm ei CAPUT Gg gg 3 duri- Amcenitattlffl exotiCtlrttffl Fafcicttltts III. 607 furiilfcuillm &fibratumefi; medtlllaexigua,firmiterad- 'nata. Folia pedicuIiscarnofis breviffimis nixa,furculos ~renni, nifi decerpas, vigore inordinate occupant fin ~la,foliis Cerafi hortenfis fruéta acido, fubitantia, figu ~,colore&magnitudine, paria; -ututrecensnata,<.fualia ~rointerno ufucarpuntur, maglsfortafi'e foliaEvonymi vulg. gran. rub., excepto colore, referant. Flores au tumnofingt:!i geminiveexfoliorumaxillisprodeunt,Ro f<efylvefiris facie', in diametrum pollicarem & ampliùs ~vixintegre) expanfi, remifIe fl'agrantes, albi, hexape iaIi,'petalis rotundis,concavis; Pediculisinfifiunt femi nncialibus,ex tenui prinèipiocraffioribus,qui in fquamas II!certo nuiner-o(quinas&fenas utplurimùm) parvulas, otbiculatas, caliculi vicem prrefrantes, definunt. Fr-fl 81/1florem numerofus excipitmonococcus, bicoccus,& u~plurimùm;ad 'inftarfeminisRicini, tricocçus,concre .tu~'extribùs globofis'capitulis,prunifylvefiris magnitu ~nè}ad centr'u.m communis pediculicoeuntibus, &'pul viqatadepreffione(quadiffringipofi'unt)difrinétis. Con flat'idem expericarpio &nucula fingulis capitulisitriétè ìnç\'ufà.· -Perica1'.pitlm herbei coloris eil:, 'per mat'urita reìnriigricans·,·fupetfìcie opaca, fubilantiapingui mem bijmicea&quo'dammodolignofà,fummafacieperfi·ccita lem(poffannuaminplar.t2~0!"<mi)dehifcente;ùtperfin gulasfiffuraspromineatnucula..Nucfllaferèglobofaefr, ~n~maliq~a fu~pa~tel~x.acèub"ituc?mpreffa,,"cortìcul#' tegtturtenl1l,dUrlUfcula,m1G:ante,fp~dlc-ea &Cafranecehu Cisfimilima; qua detraétaliUC-le«S prbdit,externa fuper fiderufens,fu)jfiantiam obtin:ensnucis avellanre folidam .~~.... ~oleof?m,fapore.primùm vapido'&fubdillci,rrioxrei iì msCbm'i infiar amaro &-vahiètetrìco; [ed qùi falivaro acriterprovocat,&ad-fauces dìla'pflls naureofo fenfu,citò tamendifparente,gufiantiut?guttura offendir. .- .. : ) §..I.IJ.~. ì\ì\, ;08 Ama?t1itatuffl exoticttrul1J ;....-.--------------------- §. II. Théa,JaponibusTfjaa, SinenfibusThèh diB:a, chara aere proprio & abAcademiis probato receptoque (quà. lesrerum definitionesinfinuant)nondumdonataefi:. Va riis interim infig-nitur fuppofititiis; aliis, quifaltem va cis Thecc fonum exprimunt, aliis, qui pIantre virtutes& deferiptionem. Ex pofreriori cenftl ille eft, qui palpe bras delinear, inclyti inter gentiles Sanai alicujus, cui Darma nomen eft. Notionis lepida eft & haudinfuper habenda ratio; exeo, quod chronologiam primi,The~, u[Ùs oftenda~; quam,fi cum venialeaorislicet,brevidi greffilJn~ adnotabimus. Dar11!~,IndorumRegis Kojju. wo filius natu tertius, fanaus,religiofus &religioforum Pa!>a fuit, àSjaka,Indo pariter nigrifa, orientalisGenti· li,Cmi auaore,ante ChriH:umannis I02g nato, vigefimus o~avus.in religi9fiis prrefidio fucceIfor~ .Hic inSinam anno poftChriLlum natum )19appulfus;omnemimpen· di" cqr.a;m,ur Dei notitia ~vera(quod dicebat) religio. ne,_.qu~ ad beatitudinem ducerer, populares imbuerer. Aç,qo.arinanonmodò,fedexemplo etiamprofururus,fub diç>·~x.igen.do vitam, affiigendo corpus, & affeausvariè dç>ma-p'lg, f~tageb~t fibi Divinam conciliaregratiam;fa· li9-rum:v·jairabarefu, &,quodcapur fanairatis eft,inper petuofa,torij.i:.e. contemplatione fummiNuminis,noétes ducebat pe!,vigil &infomnis: Hoc palm.arium arbitra: tl.ls pcçnit~ntis vitre & oerfeaionis humanre merrum, h. cQrpori o~ium& rçqufe.m neg~ns, Deo-indefinenterva~ caret. Af.!çi4it pott.vigilias pluriumannorum,urinfo~l­ Y ti9.Q(}&longaine~ia(~tigatlJs,fomno corriperetur. lO latt.voti"cùmexpergifeeret,dqa'us po;mirentia,&neidem a:~~\\\\!I--\:';;~ i~pofrer~Q:l acciaerer çaururus, 4trlusque ocuIi palpe· brM,..ve.lut çrimip.is jn{l:rUqlen.ta, refec'lt ac in terraI? J iratus proHcit: Poftridieinlocumfupplicii rever[us, VI: d~çexlingulispalpebris admiranda transformatione na- . ' u m Rh hh ------ - Fefticulus III. 611 610 Amrrnitatllm exoticarum afc3ns, odoris, dum.viret, ingrati. Surculi.d,enii funt, , . ram arbufculam, Tbeain.videlicet; qllam frirpcm anre; nullo ordine'cOhfiti, tenues,.breves,inreguales,nullisin Orbisvel non habebat,vel c~rtè ejusvirtutem ignorave ccementi annulis fignati; foliis fingulis denfè ac inordi rar. Hujusille foliol~~ veCcens(ari crudis,neCcio,anaqu<i natèftipati,ex quorum axiIIis gemma parvaang~frapro (." pr~paratis) mii'am pé:r[èntit,lreW.iam animi, & vigorem minet. Pedicu.lo pingui, perbrevi, herbaceo(cuJusaor vacandi Divinis contéinplati9hi6ùs. QQam igiturviro rumteres, antka·facies compreffa& quod~mm6do-carit" rutem in,There fòliis abfcbndiratn, & veCcendi modum, nataeft) infifrir:·Folium ex membranaceo carnoCum,10m, cùm diCcipulorum IDultirudinic'on:\I1:~ndaffer'.fa~ili~ in gitudine iLi"x:i~a gell~inre uncia:, 'lati~ud~neI?ol~c~rive! crebuir&.in V:L.lIgu~ r~ceptlls efrnobll.dlìm.re frlrpls ufus, minori; figuram obtmens ex angufrIOrI prmcIpIO lan nunquam fatls"dilapdqodus. PIantamtenID, gumcha guide arcuatam, mucrone obtufo; frepe etiam ovatam, raétere propri9éarer.ét, ri,?tariDarmte.pf\lpe.bri.Sl~.c?nfue. in longitudinem repandam & inordinatè undlllatam, vito PiacerinrpiciendamhiCapponere mclytIVIrIImagi medio depreffo ambitu'aliquantillum reflexo; facies J nem, qualis inter gentiles magna veneratione coliturj u~aquéla:fvis eil:~" & ex depreffis·nervutis lacunofa, [a arundinepedibus fuppofita,qua mareacfluminafupcraC. turo & ingfat6 virore micans, in dorCo magìs diluto; le traditur. Hrec de nomine.· ora denticulis nonnihil repandis, duriufculis, obtufis Supplemen. tumdcfui- ~. III. .. .. dente & in.requaliter eft crenata. Nervus medius per 'd anticam faciem ingenti !àciiria deprimimr, in dor:fo in ptionisbo- , . unica:. , Plantredefcriptionemdedibrevibrem,quoeJl1SI e~m figniter prominensVab· eo' utrinque qUinque, fex, fe Leaor faciliù~conciperer: Addam nunc,qurea~ plemo. pternve tenuiores'iiirequaliterdeviant, ante ambitu.m in rem hiftoriam defiderarividentur. Caudexab Imofcrpe reinvicem recurvati~ quo~flliquando venulrebreviotes magìs ramofusapparet, quàm revera efr? namcuro,uni vagreintercurrunt~ Odoremrecens habet nulIum,raro ,I ferobi pluracom~ittanturfemina, plures frepe,frutlces remiquà-tri in'cortice, remiffiorcm, id efr, ex fylvefiri eodem loco fuccrefcunt, quos ignariuèlam.reput~~taro f~~~mat~mad.Rrin~e~.tem:,.finete!ricit<l;te. Folium..r.~­ bufculat:n; addo, ~uòdannoiìfrutices,ad imumft1Jlltem, l0 none Coh natahs,-fitus;;a:lfll1S; haud parum ID,fubfranna, quod folet,abfciffi, plurimis furculis r:amofiac dertf.ìo~es magnitudine & figura variat; unde ex novellis foliis, refurgant, velut unius radicifprqles. '~rrimiexf~~me qualia in Europam tolla p'erferuntur, perf~aorum.for furculiannotini, tum qui prrecifa frirpe -p}:oger.~1Dant, ma perperamjudicatur. Foliis maligna qu~·~a~VlS & (qualem in tabula fub numerO-2 exhibeo) rar-ior~s,[em iJ;1imica cerebro'qualirasinefr,qua, fpitittls aoimalestur.. per, ac pofrerioribus multò pinguioresacliberahusex bando, menteni'inebifat,& tremulnm induci~Jrteryerum tenfi funt; ramofi finnt fucceHiI temporis..Cortex!ù" !ll0turn: qure verò afficluèfrigendo, egregi~'cotFigit.u~; mus& aréìè adnatus efr; cuticula..ei tenllis, per fieclta· ItaUt,eliminata narcofi,blanda remaneat ammales fplrI temaliqpando'ilbrcedens;libervirìdans,odore.foli6rum tus refociIIandi efficacia. Fto,'es copiofi furculos exor Coryli, (ed.gravJuCculo & ingrato, rapore ahquantum ~ant~permenfes aututnnalesinprove~amhfem~.m~6n~ nauCeoCo, amaro, fylvefiri & adfrringente. Ltg111!mea tlnua fucceffione nafcentes, fex dotatI petàhsj' .qupr..u~ durum, fibris craffis donatum nonnihil ex herbeocan' J dicans, Hh hh 2 fwpe - ---".-------- - - 61~ AmlE1zittltumtxoticarum -Fafci~ulus 111. 6I~ f~peexteriusunum vel àl!-Q,qu~u {ph~elo:raa:a!~agòi= J()minum naaus efr, circum'polito & cum terra fubaéìo tuainem ceterorum nou·.a{feqnnntur. Sapor eiSmgra fimo equino fovebitur; quodcuriofiores quotannis faci tus & aliquantulum amarn5efr,lingua;:bauoprotinusoc_ unt'jaliinegligunt. Triennisfattus,haudjllnior,lettionem cupaos. Floriscavumimplet denfum agn:en ~aminum parirur foliorllm, qure tum & prrefrantiffima & fatis co alborum,:velutinrora minutiffimorum, aplcuhscordatis piof4exhibet. Septennis,ql1alis humanam refertaltitu lilteis.' Numeraviframinainunicoflore230" .Fruauum ìline.p1,quòdparcilÌsgerminet,adeo~folia paucioraferat, t1u-e1ei'valde'funt oleofi, &. raucedine!D .c~tqcontrahu-nt, pofi: abfolutam leaionem ad imumusque caudicem am unde pIantati ,exdecem vix d~op~ogermIf.lant'.. ~Ullus putandu~eH: ficHolonesèradice c~nfurgllnt~ovi&-co­ velflorum velnucleorumindlgemsufusefr; eXlmlam-ta· piofi,qmma]orem fohorum fuppednando coplam,prio nten.J;lUcleis ineIfe.virtutem,nullum mihieftdubium. . risarbufculre locum,cum frenorefupplent. Alliexci1ì.o-. nell1illam ad,deoennium differunt. ". . . §. IV. . . §. V Col1eaio .,-,'.Cutruraminchoam.us àplantation~ ~emintIm: Qyi . .. .'. .' . foliorum. bus cQnferendis}aponia non fingular~shortos.autagros . ColleéHonern aufpicaturi patres tamilias,ii vimfru" 4!nnt::edit, fed agrorum falçem ~argmes, cUJ~scun9ue auum poffide~nt, inauxìlillm vòcant mercenarios, illi glebreJuerint. Semina autem non plan~~ntur10 fepem operreadfuetos. Folia enimcùmfigillatim capienda,rton continuam-, q-qaliter in fepe~ excrefcerent, feQ, perAmo: carptim rapienda fint, domefricus per diem continuum d.ica .inter'Y;3;Ua; ne (uccrefcentes arbufc~la: umbr~fua vixtriaCatti congeret, dum in labore à teneris verfarus eode~ agris noce.ant, a:~t remor~s..neaant:folI~ carp~ntIbu~! noyèm vel de.cem lege-rit. Colle8io amem,non lmmittu,ntur femma (vafcul!s adhucmc~u~a)um fefqUl' terppore peragitur; nec u~aabfolvitur vice, fed utpluri palmar,is profunditatis fcrobic':llu, ad n:~~lmumf~x,~d mum diverfis. Q!!itertiumcolligunt,illiaufpicillmten'" maximum duodecimo Plurahtas reqUlntur,. q\.ll~.va tantcircaf1nemmenfisS011guats,quiJaponum primuseft, qu;àrtum vél quintum progerm~?av~rit;q~~d.pl~raque exordienscum novilunioillo, quodreqùinoélio vernoefr vel caffa finr, ve! corruptaranco.r.e? quem :cJ~lffi~e'o~ propius, fiveidinFebruarii exitum, fiveMartiiinirium cipiunt. Hrec feminum tam faclhs corrupuo, 10 caulà inciderit. At hic menfis folia paucatantùm fuppeditat, eft,quòd inEuropamdelata,fi.planter,ttur,nunquampro.. eaque pe:qua~ reneIla& non~umi~~egrè expiicataduo!" ;erminent. SifaIvatransportat:e·ammqsfit, plan!anda rum&trmmdlerum; qureveronoblliffimafuntomnium. 1O.Sicilia,HiCpania.ve!Ita~ia, ~o~e?,pt~u9. crelonatahcon ~obpretiofamraritatem palatiis Principum ac divitibus d~@tij~ ,in ~~pam terr~ plen~;: l~.ex:llS prognatager·· dica~da,undeThea ('tt{area, nee nÒ!ljtfJS tbu appellari mina.diYtC~l & plantan.po~untpro luhltl;1. ,Aad.emcu~ fueVIt. (Florum.peraIa nemo colliglt,aut lo~o(oliorum plantls translatlspx:opagatIo non fuccedIt; q~l~ndoqu~­ ufurpat,quod falfò perfuafifunt r'loftrates; errorem,cre· a~m p~rreftuofam Indiamvea~,tab.em con~lpl~~t, VI ~o)gen.ui.ffefiorisnomenplaufibile,velihduxiife ignoran· r~(Il aC}:llr~ reliquam:finevig0t:e,n~expettar~exl1Spro tlam Vlatorum.) Ex hoc cenfu efr thea BItti Sinen1ìum ~es~prQpagati9 P9fli.r.. Prog~~tl.lS frute.x,;fimduidlnut? ma illaatquè 0I'timal quw & fub ipfocado patrio ben! .f •• - ornI- Hh hh 3 cara ~ - . 614 AmtE11itatttm exot.icarum ___ Fafciclllus III. 6(; cara.efr. Secunda.colleél:io(qure primaeil:aliis)men[ere t~~Us, ut plurim~minquatuor claffes; bonitate&pre €undo inItituitur, i.le.circaMartii finem,velAprilisiniti nodJfferent.es. Prn~a'eil:foliorum reeensnatorum,quo. um;·hac,foliajam integrè:expHcata,unà,fi placet,;cllm'fe. rum colleB:lO falrem meunte verecelebrabatur dum fin miexplicatis decerpuntur,ante prreparationem, [ecun· f~r~uli no~'ampliùs gnli',n'avelli duoveltria folta,fiveln dùm bonitatem& magnitudinem,incla(fesfeligenda. Ex regre, five mIn~s.exphcar~ ~ere~ant. 'H?rumpra-para his,qure-nondum explicataCunt, bonitatem F~rediaorllm rorum unumKzn(extranel Cattlvocant) l.e.libra Belgi-' quodammodo amNuuntur,undeeodero ~omllleveniunt, omni~ ca unacl;l~ guadrante,inJa'ponia conilat (ID;0dòperegri àceterisobprreftantiam Ceparanda. Poflremaat<F nllSr~B:e mform'!tus fui)fJu mome& amplius; vel utex umuberrima colleB:io (aliis altera) fit menCe Japonum rranel l.oquuntur, uno vel.amplius theil, five decem ad t-ertìo; quoexplieata foliamuldtudine luxuriant. Sunt, du?deCl~maas argenti,id eil, Styfris Belgicis 70ad 84' qui negleéHs J>rioribus, unica hujus menfis colleaione qUla,um m,aas rerpondent Styfri feptem. Secunda eft ,omnemthere claudunt abColvnntque me(fem, cumfeduhi paul?adulnorllm,quoliber menfe colleB:orum; quurum .,." ,disjynB:ion~ foliorum in diyerCa~Itzib~n'. 11iban &fa,z ~att1 unum,profrat.mafis argenti Cex autfeptem. Ter han, Ceu prIma:, Ceeundre & tertlrebomtatls cla(fes: qua tlac1affis f?~la nonmhil crafIiora exhibet, quorum Catti l-um ultima exhibet folia bimefrria & rigidiora, pro uru ll~um vendICurma.J.isquatllor,autquinque. Hujus ordi plebejorum. I . ~lSeft.th~a,qu~ maJori copia exSinaadEuropreosdimit Thea:diffc- ' §. VI. nrnr, & 10 Belgio hodie venit Rretio quinque, fe)(J& fe rcmia.. pte.m fl<:~reno:um. <:2.Earta efrfoliorum,qure promiCcuè Ex his ingenere triplex foliorum diftinB:io oritur: .. Prima eil:fo1io~u~ te.ner~imre retatis,qureprreparatavul- &1~nedlrCretlOl~ecolleB:a funt, dum finguli novelli Cur .Ftel:!t/)4d. govocantur FlCkt tjjaa, l.e.molenda tb.ea; quia molen cu~,conJeB:ural~ cO"J'?putu-,folia decem, & ad maximum do in pollinem re~i$itur, cum aqua fervente Corbillanda, qumdeclmleguhsCU1Sexhiberent. ConfiathorumCatti Vocatur etiam Udj! tjjaa & TackeJacki tlja-a, ex locis, nnum trìb~s~rg~nti majù; quopretio per plateas,àcir 00 cumforanels mdles vp.nl1l1datur. Nam hujuSlfamiliaris iq quibus potiffimùmcolligitur, ceteris fundibonita &quotidianus civium multitudini uCus efr. Poffuntau-' temnobilior·, prrefertimcarJ1ta ex trienni frutice, velut temf?l~a in,frirpe hos magnitudinis&-bonitat-isCu~gra-· omnium retatum prreftantiffimo.: Plurimùm enim fun ~us.c~tIffime.mutare, ut,n~gleB:acoHeB:iol'i.e;·à:prreft-an dus&retasad bonitai.i;i""ii.requeacfoliorum incrementum tlOn II! CeqUlorem ve!- una notte transeant:' Tèt'li'iJ. vel magnit.udinem tribuunt; Magnit.udo'tamennonper Ban.tfJaa• .H~c,fblio.r~~ ultima:colleB:ionlsfurraginem 0411. peruò,J.)onftat-is,ilifi fumma cumtenerirate junB:a,fed.aH Bdn q~lanao <ant~quitatis nota eil:. Huic there reCpondetSi· exhID~,t; mmlruJ!l rlgldlOr~madprreparationenl-'Sini-' nenfium, quod' dixi, Tèh Btltl. "Secunda ea: adulri~' cam(Id efr,ad cnCpa~dl}n:t)mep,torum; unde urcunque·. T" rJj44. rum, q?rep.rreparat~appellat1,1rToo tjjaa, idefr,~heaSl­ faltem prreparata UfUl vilhcorum & numerofre plebis di- nenfis, Itadiél:a, ~uod Smenfiunlmore prreparan [oleat. c~aut;aefuntolonVgiiore~is hrec ocbot~intae8r;eu,,d·icl1nttlr maximpee'rfeiaxnats~ .Hrec inJaponia dividituràtraB:atoribus & there vend~­ nee aeris n.ec cotllone ton- ecus ac thea pnorum ordlOum, CUjUS admodum volati- lis . FajcictllflS III. 61'7 616 Affl~nittltllln" ex~tlc~tl"UI1J veretur lnfpeétor in ratione:Camerre reddem;J~<aHcujus lis, quanquam Cubtilior nobilio~que, virt~s, nec fol,ioru~ rhere pretium ad unum ObanJ (mç>neta e,il: aurea.,:valens in aere expol1tionem, nec coétionempatltur,fine mfigm unciales centum) quinaliquando ad thellos centum,five UdjiIfillA, diCpUenddjiiot.fjaanominavI.; dequa,ne,qU.ld.lO hl.ftOrI.~,on:\1:t- aumncpilailuesst1ri4a0veex!teqnuoaetureo,rdCumatt~lnciocnatm~netnesr,dduumcurenn't:lsllpae,nnoe~ tatur, pauca addimus. Vd]i oppld':llum eft,ad li,mltes viris' comitata appulit. In Crefaris Aula forbillandam maris fitum, non procul a metropolI &: ~ontl~cali fe,de taridem theam adminifier hac emphafi mihi offerebat; Meaco in provincia ejusdem nominis. E]us-chma mai Veftire ù'uidè &- wm app'etittt; conftat fina· patella un() benigditate favet culturre fruticis; ex quo inde transve· Itzibo. Eft hrecmoneta quadrata aurea,valens aureum 8:a theacererishabetur prreftantior. In'hoc fitus eil:ce noftratem cum quartaparte. lebrisejusdem nominis mons,dicatus culturre the~,qure pro Domo CreCareaannon~m prrebeat. ~ura~ eJu~ ge r .§. VII. ,J'r:eparatio. I. ' rit Cupremus in aula l?rrefeB:us there, qUI tum fru.tlcum .;.Prreparatio in.eri confiftit, ut folia recens decerpta .A!I'",,n,.., culturre, tum colleB:ionis ac pr:reparationis.negot.1O per torreantur Cupralaminam ferream; tofta verò,dum fer- mtmmm- fu!,pofitos profpicit. Montis J~cun~a facI~s eft, f~fi'a vent, volvantur volis manuum fupra ftoream, donec Igru",. ambiente arcens quadrupede~& h?fp~tes; ftlr.pes ordi~e crirpa reddant,ur. !9rrendo.eni~Jl?n ,!D0~òf?l~a~x: difpofi.t'C ambulacrorum fpecIem exhlbent; VIa: acfrutt ficcant.uf',verum eClam ca:ftranturmalIgna fua&InImICa ces quotièlie verruntur ac repllrgantur, &:ne confp.ur: cerebro qu~litàre,.Ut.jh :u,furn huma~um.mitigentur,; ro centurfolia, cuftodes Cedulò cavere deben,t; ~ro ~aJon iatione~ero redig~.Iitur 'm'~omEend1Um,five ,molempa~­ tutamjne multi frutices etiam fepimentls cI~6h fu~~. vam,guaC'òmmode affervanpoffunt. Perficltur opus10 I Colligendi. cum appropinquat tempus, le~uh prreYl~ 7J]aji, feu officinis urbium publicis,'earn in rem adorn~­ duabusVE:ltribushebdomadibusàl'ifcium,&:lmmun~lCI !is~~ut.q~.squefoli.~tfl;1Qiisi·n.f~r.~e·t?r.lTenda poffit; fi9:11- bi efu abil:inent,ne quàimpuro halitu fO,ha contammen· dtm'pa1'!é1-òrib~sl(U~O~:H~miG-rl~e prrep,\:andl vel nOtltla, (ur; ipfo.colleB:ionistempore, i,!1dies blsvel ter corpus veHnil:rttmentò1'um apparnt~sfupp(m~_ .' I~ftrU1:mtu,r h1Yant;perindein balneo,vel.flumine; nec tamen de~er. pendafolia nudis contreB:are çiigitis'aud~nt, fed chlr~' officinre,.(t) furnis aliqtior'(5,10,20') trlpedalis altltudl niS'7:lluorum fummitates;dau4it fartago.ferrea, ampla~ theca munitis. Prrepa'."~talege artis ~ol.la? &: ,:rumems plaija,~uadrtltayelro~uhda,ita'ap~a~a,\utlatus,9Uo~.p~re~ ~hart~ceis indita,urnisJeu ollis qìyrrhlIDs ~mmlt~lmtu~~ furnio immiiletypaulo fit a:cdiv~,',q.u?-ante~soppofl.r acvulga~iJhea,çircumci~c~aréte ~o~paaa,mu.mnnt~l~ Clunis,quitorrèfacit,ftare tutus ab19ne.,,&folia alfanda iradebite recondita,hortldlreB:or Ilhco ad Regla~lUlt in ritèverfare 'v"al~at, nulla circa margin,em-patente rimu- reverenti~m fateUitili~sihPd~b~~' tjt, Maieftatis multis la,'~er quam.fu~u~ adfpirH; (2)humili & ~rrel'()nga ta Ex qqo ev,enit, ut.appuIC'J.,gIQJ'i~fa~ ferant mcre. l r:l~ bula,fivepotlUsmeJusformaro excrementohgnove ~~ta~ pr~tiir~m~~: fubduais enimr-atlOmbus,uQum ~(111, 'ti la machina una, & in officina~mplioreplu~es,Horels e,x (,"atti argenti haud min,us triginta velquadragmta.!J rUbtilijuncote&is inquibus f.oa(j)rum ro~atlo celebratur.; momé'five theitil venit, ideft, uncialibus 42. vel 56,; nee , liii (j)ipns . vere- 618 Amcmitattt1tJ txot;-tarum, Fafciculus IlI. ~r9 (~2 ipfis_operatoribus, t~m iis q.ui fur.nis ad~antes eXù: re;:-vorem manibus infert pene inroIerabiIem: fed qua :ftionem-dirigunt,rum9UltabuI~~nflexlsetunb.llsalliden nonobfiantevoIutatio continuanda efr, doneefoliarefri t'es,volnrarionis negotlump~rfic1Unt•.To.rren autemfO r guerint. Nam fieut criCpandi aétus non fuccedit, nifii~ Ha debent reeentiffima: qma fervata Indlem.fequentem fervore; itagyri non perdurant, nifi fub manibusrefn nigrefcunt,dumfriguntur,& de virtutepl~lrimurnremit. gercant. Refrigeratio autem, quò citior, eò laudabilior tunt; Eodem igim;t", quo carpta [un~, d;e, vel vefpere, èft;'cùm fic gyros folia arétiùs retineant: gure proinde p.erferetlda!funtJo.offiein~m, ut contmuo pr~Nre,liltu1'1 fedula ventilationéopeflabellipromoverideoet. Frige Garpta in cnrnulo Jaeer,e ~lU non de~e?t; ,ne Int~{hnu!? faaa-redduj:;.~nr-ufiarl,velutdire80ri operis,(intereaoc concipiant ealorem, qUI Vlres deft[UIt..fiId forte COnt~. cupato in aLfa!ldis aIiis,'lUCEerifp~nda r~fiitua~) frigenda gerit, dirpergenda funt, & flabello r~frIgeranda affiduo, viciffim, dum omnis humor exfpIravent. ·Rle ea,feeus ut refrigercant. 3Cantea,non rumultuariè,fed lenta manu hueilluccom "'~/dYAfi- Ipf~ prrepa,rati? fi~ perag~tur. .Immitt.it, qui toai~o movet, eo confilio, ne gyrievolvanrur; quaITlvis eaveri n'ern",iirigit,folrorumlrbrasallquot prredlétam [attaglo .1J1SIIEf",,! In nullàarte poffit, ne multa rurfum dehifcant. Exempta nein, qure.ex fuppofito igneu~que'adeofe.rveredebe~,ur exCàrtagine-feeundò!traduntur in manus yolutantium, . iUUlliLfa folia velut fucco natIvo humentla, adlamIna: priori'modo cautè:rt>C'anda;:"turn, fio nu:is exfiecata fi~t, ~ontaétum c;epe~. Eade~ a~que ,:. ille hue iIlu.c· u.tràque 3Jl'ervanda; fin mmus,uftioni ac rotatio'ni denuo [ub]i manuiverfat frrel1l.ue, nerallquo 10co unmqta.qu~ercall! cienda...In iterandis uftionibus cautio efr, 'ut fubinde, &impa?t~~torrea1!.rur..'·Not.(J; mo~~~ obtlnere,~nSma cum decremento humoris, gradus quoque ignis immi ·potiillmum, ut folla prIm<e.colh~~J?~IS..ante: u{h.one~· ntlantur: qua infuper habito, folia aduruntnr & nigre bullienri.aquCEimmergantur,per_dI~dIa~ t~mporIS ,m11 (cu~t. Q!J.i el.lriofi f~nt,quinquies,imòfi otium ruppe nutam, vel q~oadqq,is nUI?e~os reCI.tett~IglOta ~ quofa tit;feptiesuHionemcum volutatione iterant,breviusfem 'Cultas nareonca,·equ.a maXImefçat~.PF foba ma,?j'!.~ ~ucc~ per&leniori igne·theam-in frixorio verfantes, utfenfim fa recens nata;dupqoicç>rrèai.~ne~hQujrpr,;, Jg~J-nfar:'! &lentis gradilmsareCeat: quo ipro viror vi\'idus& uni no ad illullÌ,gradu~:mod~ran ~deb~, '1;1t a !lliln~b~.S;tra. ~olbrexvoto eonfervati.lt; qui dtiore,nimia& in~quali aantis regre'perfernopoffir; 'v,erf~.~loautem ~~lJSqJ'~on­ u1li~>ne faceffir. Ad vitorem confervandum requiritur tinuanda.efr, 'dum invalefeens{Qhorum ealpr;..c~tr'lll. etlam,ut pofi fingulas uftiones fartago aqua.fer:r.ente.r~: tiam manuumpenèexc-=,~..t: quo,ipfo a81i1nnpope.nlt~­ p\1rgeturab inquinamentis humorum, qUI foh:s ehcltl buli'lignei,in flabélli formam.expanfi,-:cx:ttllUnmr, ~c~l\ adh<erere parietibus, & theam immiLfameontamlOarefo .:ftareàmeffufà,t.rad,untur'collegio ròt~UfiJi.I]1. .Exh~s,il: lento Tofta fufficienter folia deponunrur in .pavimen lico, dumfervent volvendis, r~ptimq1;!i$qu; mOdlc!l.Id tum!torea eonteétum,l1t, ficut ante pr~parationemcru ante fe capitpartem. Volvuntur au~em,utraque! quo.. dafolia in claLfes dividebantur,ita mmc àprreparatione di~i,palmà; non qui~em~otupromlfcuo;fed ~mfonm~ recondenda cenCuram fubeant, qua craffiora, incondite quoreodemtenonparI~ercontorque~mrur...Haçvoluta. valutata &nimis aduna [eparantur, & ad fequiorem re ,tionec'ompreiff.l.,' fuccum èxerUI1tex luteovlrentelU,fqeUr-l feruntur cla(fem. Folia the~ Ficki ad ariditatem pat:l~ li ii 2 maJo· 62Ò AmlEnitatttm e"xoticartlm . . Fafcicultu III. 621 majorem affaridebent, ut molitori obediant, & in polli OrIficii anguftioris; Prreftantiorem, quam fibi Crefar & nemminorioperaferedi~i patiantur. Eadem,fi perquam Principes vendicant, aifervare amantinvafibusmyrrhi tenerrima ac recentiffime nata fint, tunc, extraB:a èfer. nis,five po-rcelimis;'prrefertim,iìhaberipo.fTunt,~pretiofis venti, cui immergebaòtur, aqua, frigivel faltem eXlìc. illis & antiquitatisfama infignibus'urceolis,quos'vocaht carifolentincraffiori.chardi,fuperprunasexpanfa; ornif. Maats ttbo. Creduntur illi non modò confervare, fed fà, ob parvitatem, omni volutatione. RuiHci folia fua exaltare etiam.virtutem there immiffa:,ut,quò diutiùs in torrent inlebete fiB:ili paucis vicibus &rudi rnanu: nec eis delìtuerit., eò habenda fit carior & nobilior., In his tarnen ficpofrremce norcethearn?b.tineC\t; quam illinulla eriam; in pnllinp.m redàB:ajicki. tJja., pér aliquot rnenfes artistraB:ationeelaboratam plebIyeflduntparvoadmodù integris viribus: .aifervàtur, Jisdem indita,. qua: ex au pretio. ,Thea!TIe~~bu~aliq.u0taffervata;fecur~ta.tis gra· ravirib1:ls defeeit, virtutem dtcitur recuperare in ince tia rurfus conditorlls fms eXlmenda,&,de novo,19nele· grumo Q!!apropter Mag,nafes.ex hoc genere vaforum niffimo frigenda efr, ut, fi qure humiditas reliB:a, velper unum & alrerum,. quancovis etiam pretio comparan menfespluviofoscontra<S:afuerit,penitus abfumatur; ira da, poffidere.gefriunt: quibus.Ìnter. fupelleB:ilia, qure ad <>itl'a,corrtipt.ionispericulum viciffim recondenda. Con· there fympofium 111xuriofè'inVie.qta,funt,'primum locum <il'2P~lmtur :magillri de .infelici .artis ,-fure profeffione: veìiditant.;-·.'Metetnr·'em:13m .pì:re.fi;ant'ia uheriorernhifro quòd,curn nihil'inregno'minorisconftet quàmthea,nùl· riam,quamànemme pro.ditam,hlc fubjungo. .Maatsubo lus tamen labormagis fatiget; quippequi contranaturre fignificatIegitimarnoIlam; quafidiceres:Vaforumomni legernconcubiisnoéhbus. perferendus.fit. _ ' ,. . Uffigenus prreframiffimatn. Sllnt ejusnominiSvafaan Conrerv.l~ §. VIII. tiquitus ex Iut.olfubtiliffirno fiétainInfwaMau1'igaJima~ tio. !' , I .'" idefi:, InfulaJf1~tlri, qure'ob p.erditDs civi\Jm moj~sà Theatofta,quàm primùm refriguerit,.recondend~,~ Diis, quodnarrant, funditusolim fubrnerfa ei!~ne liodie ab aere caute rnunienda efr. Nimirum confervationis loeiappareat vefrigium, pr~terfcopulosquosdarn,(ubfi amnemomentumreponitur inarcendo aerei-quifub ca· dente mari confpìcnos, ..Sita fuitprope Teyovaan, five lidioriclimate virtuternthere fubtiliorem magìs.faciliùs~ FQrmofam infulam,cujuS'!c~~~ili tabùlis.hydrograph.kis diffipat, quàm in frigidiori noftro. Credo,quod i,nEu defignatur punB:is & afterifds,quifundUm notant, hre-' ropam nobis delata, jarn fubtiliffimi falis'paffa fitjél&U vis &fcopulis infefrllm. De Inf'llire fatis ita narrant 'Si- Hi.~'r~~/". ca ram; nam in nec illalll faporis gratiam, necrecrea~­ neofes: Mauri ga./ima Infula fuirapud prifcosmortales, di facilitatem hìcinvenio, quamhauftain natalifola 011: expingui Colo inclyta, qure,prreter cetéra,argillam prre hi exhibuit. Sina conditoriis utitur ex laminis fiao/ll ftanriffimam figulis cedebat pro conn.ciendis vafis myr- igl1,obilioris; qure fi majora fuerint, abiegnis vafis dr: rhinis, hodie p·or.celanù diB:is, & ex hts lucrum ingens; cumducenda ac roboranda funt, rimis omnibus charra unde ad Iuxuriam incolre ditefcébant. Ex Iuxu viria aè intus& extrinfecusobducendis. His aifervata,transma reUgionis contemptus orta, fic fuperos offendere, ut ir re in alias regiones dimittitur. Japones annonam. ~ul. revocabili decreto in[ularn ftatuerent inundatione per:· garis the~refervant cQnditam in ollis magnis fithhbl~S deodam, ·Decretum R'eétoriIrifnl~,cuili<:>m-eneratP-ei..: 01'1- li ii 3 rlllm