Kingdom of Thailand ≠ EDICT OF GOVERNMENT ± In order to promote public education and public safety, equal justice for all, a better informed citizenry, the rule of law, world trade and world peace, this legal document is hereby made available on a noncommercial basis, as it is the right of all humans to know and speak the laws that govern them. TCPS 490-2547 (2004) (Thai): CRISPY LOTUS SEED มผช.๔๙๐/๒๕๔๗ มาตรฐานผลิตภัณฑชุมชน เมล็ดบัวกรอบ ๑. ขอบขาย ๑.๑ มาตรฐานผลติ ภณั ฑช มุ ชนนคี้ รอบคลมุ เฉพาะเมลด็ บวั กรอบพรอ มบรโิ ภคทบี่ รรจใุ นภาชนะบรรจุ ๒. บทนิยาม ความหมายของคําที่ใชในมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชนนี้ มีดังตอไปนี้ ๒.๑ เมล็ดบัวกรอบ หมายถึง ผลิตภัณฑที่ไดจากการนําเมล็ดบัวมาลอกเปลือก แยกตนออน นํามาทอด หรืออบแหง อาจปรุงรสดวยเครื่องปรุงรส เชน เกลือ น้ําตาล เนย เนยเทียม ๓. คุณลักษณะที่ตองการ ๓.๑ ลักษณะทั่วไป ตอ งแหง อาจแตกหกั ไดบ า งเลก็ นอ ย ไมพ บเปลอื กและตน ออ นของเมลด็ บวั ๓.๒ สี ตองมีสีที่ดีตามธรรมชาติของสวนประกอบที่ใช และสม่ําเสมอ ๓.๓ กลิ่นรส ตอ งมกี ลนิ่ รสทดี่ ตี ามธรรมชาตขิ องสว นประกอบทใี่ ช  ปราศจากกลนิ่ รสอนื่ ทไี่ มพ งึ ประสงค  เชน กลนิ่ อบั กลิ่นหืน รสขม ๓.๔ ลักษณะเนื้อ ตอ งกรอบ ไมเ หนยี ว เมื่อตรวจสอบโดยวิธีใหคะแนนตามขอ ๘.๑ แลว ตองไดคะแนนเฉลี่ยของแตละลักษณะจากผูตรวจสอบ ทุกคนไมนอยกวา ๓ คะแนน และไมมีลักษณะใดได ๑ คะแนนจากผูตรวจสอบคนใดคนหนึ่ง ๓.๕ สิ่งแปลกปลอม ตองไมพบสิ่งแปลกปลอมที่ไมใชสวนประกอบที่ใช เชน เสนผม ดิน ทราย กรวด ชิ้นสวนหรือ สิ่งปฏิกูลจากสัตว - ๑ - มผช.๔๙๐/๒๕๔๗ ๓.๖ วัตถุเจือปนอาหาร ๓.๖.๑ หากมีการใชวัตถุปรุงแตงกลิ่นรส ใหใชในปริมาณที่เหมาะสม ๓.๖.๒ หามใชสารกันหืนทุกชนิด ยกเวนกรณีติดมากับน้ํามันที่ใชทอด ตองไมเกิน ๕๐ มิลลิกรัม ตอ กโิ ลกรมั ๓.๗ ความชื้น ตองไมเกินรอยละ ๖ โดยน้ําหนัก ๓.๘ คาเพอรออกไซด ตองไมเกิน ๓๐ มิลลิกรัมสมมูลเพอรออกไซดออกซิเจนตอกิโลกรัม ๓.๙ จุลินทรีย ๓.๙.๑ จํานวนจุลินทรียทั้งหมด ตองไมเกิน ๑ ๑o๓ โคโลนีตอตัวอยาง ๑ กรัม × ๓.๙.๒ ยีสตและรา ตองนอยกวา ๑๐ โคโลนีตอตัวอยาง ๑ กรัม ๔. สขุ ลกั ษณะ ๔.๑ สขุ ลกั ษณะในการทาํ เมลด็ บวั กรอบ ใหเ ปน ไปตามคาํ แนะนาํ ตามภาคผนวก ก. ๕. การบรรจุ ๕.๑ ใหบ รรจเุ มลด็ บวั กรอบในภาชนะบรรจทุ สี่ ะอาด แหง ผนกึ ไดเ รยี บรอ ย สามารถปอ งกนั การปนเปอ น จากสงิ่ สกปรกภายนอกได ๕.๒ นา้ํ หนกั สทุ ธขิ องเมลด็ บวั กรอบในแตล ะภาชนะบรรจ ุ ตอ งไมน อ ยกวา ทรี่ ะบไุ วท ฉี่ ลาก ๖. เครอื่ งหมายและฉลาก ๖.๑ ที่ภาชนะบรรจุเมล็ดบัวกรอบทุกหนวย อยางนอยตองมีเลข อักษร หรือเครื่องหมายแจงรายละเอียด ตอ ไปนใี้ หเ หน็ ไดง า ย ชดั เจน (๑) ชื่อเรียกผลิตภัณฑ เชน เมล็ดบัวกรอบ เมล็ดบัวทอดกรอบ เมล็ดบัวอบกรอบ (๒) ชนิดและปริมาณวัตถุเจือปนอาหาร (ถามี) (๓) นา้ํ หนกั สทุ ธิ (๔) วนั เดอื น ปท ที่ าํ และวนั เดอื น ปท หี่ มดอาย ุ หรอื ขอ ความวา “ควรบรโิ ภคกอ น (วนั เดอื น ป) ” (๕) ขอแนะนําในการเก็บรักษา (๖) ชอื่ ผทู าํ หรอื สถานทที่ าํ พรอ มสถานทตี่ งั้ หรอื เครอื่ งหมายการคา ทจี่ ดทะเบยี น ในกรณที ใี่ ชภ าษาตา งประเทศ ตอ งมคี วามหมายตรงกบั ภาษาไทยทกี่ าํ หนดไวข า งตน -๒- มผช.๔๙๐/๒๕๔๗ ๗. การชักตัวอยางและเกณฑตัดสิน ๗.๑ รนุ ในทนี่ ี้ หมายถงึ เมลด็ บวั กรอบทที่ าํ โดยกรรมวธิ เี ดยี วกนั ในระยะเวลาเดียวกัน ๗.๒ การชักตัวอยางและการยอมรับ ใหเปนไปตามแผนการชักตัวอยางที่กําหนดตอไปนี้ ๗.๒.๑ การชกั ตวั อยา งและการยอมรบั สาํ หรบั การทดสอบสงิ่ แปลกปลอม การบรรจ ุ และเครอื่ งหมาย และฉลาก ใหช กั ตวั อยา งโดยวธิ สี มุ จากรนุ เดยี วกนั จาํ นวน ๓ หนว ยภาชนะบรรจ ุ เมอื่ ตรวจสอบ แลว ทุกตัวอยางตองเปนไปตามขอ ๓.๕ ขอ ๕. และขอ ๖. จึงจะถือวาเมลด็ บวั กรอบรุนนั้น เปนไปตามเกณฑที่กําหนด ๗.๒.๒ การชักตัวอยางและการยอมรับ สําหรับการทดสอบลักษณะทั่วไป สี กลิ่นรส และลักษณะเนื้อ ใหใ ชต วั อยา งทผี่ า นการทดสอบตามขอ ๗.๒.๑ แลว จาํ นวน ๓ หนว ยภาชนะบรรจ ุ เมอื่ ตรวจสอบ แลวตัวอยางตองเปนไปตามขอ ๓.๑ ถึงขอ ๓.๔ จึงจะถือวาเมลด็ บวั กรอบรุนนั้นเปนไปตาม เกณฑที่กําหนด ๗.๒.๓ การชกั ตวั อยา งและการยอมรบั สาํ หรบั การทดสอบวตั ถเุจอื ปนอาหาร ความชนื้ และคา เพอรอ อกไซด ใหช กั ตวั อยา งโดยวธิ สี มุ จากรนุ เดยี วกนั จาํ นวน ๓ หนว ยภาชนะบรรจ ุ นาํ มาทาํ เปน ตวั อยา งรวม เมอื่ ตรวจสอบแลว ตวั อยา งตอ งเปน ไปตามขอ ๓.๖ ถงึ ขอ ๓.๘ จงึ จะถอื วา เมลด็ บวั กรอบรนุ นนั้ เปนไปตามเกณฑที่กําหนด ๗.๒.๔ การชักตัวอยางและการยอมรับ สําหรับการทดสอบจุลินทรีย ใหชักตัวอยางโดยวิธีสุมจาก รนุ เดยี วกนั จาํ นวน ๓ หนว ยภาชนะบรรจ ุ โดยมนี า้ํ หนกั รวมไมน อ ยกวา ๒๐๐ กรมั กรณตี วั อยา ง ไมพอใหชักตัวอยางเพิ่มโดยวิธีสุมจากรุนเดียวกันใหไดตัวอยางที่มีน้ําหนักรวมตามที่กําหนด เมอื่ ตรวจสอบแลว ตวั อยา งตอ งเปน ไปตามขอ ๓.๙ จงึ จะถอื วา เมลด็ บวั กรอบรนุ นนั้ เปน ไปตาม เกณฑที่กําหนด ๗.๓ เกณฑตัดสิน ตัวอยางเมล็ดบัวกรอบตองเปนไปตามขอ ๗.๒.๑ ขอ ๗.๒.๒ ขอ ๗.๒.๓ และขอ ๗.๒.๔ ทุกขอ จึงจะถือวาเมลด็ บวั กรอบ รุนนั้นเปนไปตามมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชนนี้ ๘. การทดสอบ ๘.๑ การทดสอบลกั ษณะทวั่ ไป ส ี กลนิ่ รส และลกั ษณะเนอื้ ๘.๑.๑ ใหแตงตั้งคณะผูตรวจสอบ ประกอบดวยผูที่มีความชํานาญในการตรวจสอบเมล็ดบัวกรอบ อยา งนอ ย ๕ คน แตล ะคนจะแยกกนั ตรวจและใหค ะแนนโดยอสิ ระ ๘.๑.๒ เทตวั อยา งเมลด็ บวั กรอบลงในจานกระเบอื้ งสขี าว ตรวจสอบโดยการตรวจพนิ จิ และชมิ ๘.๑.๓ หลกั เกณฑก ารใหค ะแนน ใหเ ปน ไปตามตารางท ี่ ๑ - ๓ - มผช.๔๙๐/๒๕๔๗ ตารางที่ ๑ หลักเกณฑการใหคะแนน (ขอ ๘.๑.๓) ระดับการตัดสิน (คะแนน) ลักษณะที่ตรวจสอบ เกณฑที่กําหนด ดีมาก ดี พอใช ตองปรับปรุง ลักษณะทั่วไป ตอ งแหง อาจแตกหกั ไดบ า งเลก็ นอ ย ไม ๔ ๓ ๒ ๑ พบเปลอื กและตน ออ นของเมลด็ บวั สี ตองมีสีที่ดีตามธรรมชาติของสวน ๔ ๓ ๒ ๑ ประกอบที่ใช และสม่ําเสมอ กลิ่นรส ตองมีกลิ่นรสที่ดีตามธรรมชาติของสวน ๔ ๓ ๒ ๑ ประกอบทใี่ ช  ปราศจากกลนิ่ รสอนื่ ทไี่ มพ งึ ประสงค เชน กลนิ่ อบั กลิ่นหืน รสขม ลักษณะเนื้อ ตอ งกรอบ ไมเ หนยี ว ๔ ๓ ๒ ๑ ๘.๒ การทดสอบสงิ่ แปลกปลอม ภาชนะบรรจ ุ และเครอื่ งหมายและฉลาก ใหตรวจพินิจ ๘.๓ การทดสอบวัตถุเจือปนอาหารและความชื้น ใหใ ชว ธิ ที ดสอบตาม AOAC หรอื วธิ ที ดสอบอนื่ ทเี่ ปน ทยี่ อมรบั ๘.๔ การทดสอบคาเพอรออกไซด ใหใชวิธีทดสอบตาม IUPAC หรือวิธีทดสอบอื่นที่เปนที่ยอมรับ ๘.๕ การทดสอบจุลินทรีย ใหใ ชว ธิ ที ดสอบตาม AOAC หรอื BAM หรอื วธิ ที ดสอบอนื่ ทเี่ ปน ทยี่ อมรบั ๘.๖ การทดสอบน้ําหนักสุทธิ ใหใชเครื่องชั่งที่เหมาะสม -๔- มผช.๔๙๐/๒๕๔๗ ภาคผนวก ก. สุขลักษณะ (ขอ ๔.๑) ก.๑ สถานที่ตั้งและอาคารที่ทํา ก.๑.๑ สถานทตี่ งั้ อาคารและทใี่ กลเ คยี ง อยใู นทที่ จี่ ะไมท าํ ใหผ ลติ ภณั ฑท ที่ าํ เกดิ การปนเปอ นไดง า ย โดย ก.๑.๑.๑ สถานที่ตั้งตัวอาคารและบริเวณโดยรอบ สะอาด ไมมีน้ําขังแฉะและสกปรก ก.๑.๑.๒ อยูหางจากบริเวณหรือสถานที่ที่มีฝุน เขมา ควัน มากผิดปกติ ก.๑.๑.๓ ไมอยูใกลเคียงกับสถานที่นารังเกียจ เชน บริเวณเพาะเลี้ยงสัตว แหลงเก็บหรือกําจัดขยะ ก.๑.๒ อาคารที่ทํามีขนาดเหมาะสม มีการออกแบบกอสรางในลักษณะที่งายแกการบํารุงรักษา การทํา ความสะอาด และสะดวกในการปฏิบัติงาน โดย ก.๑.๒.๑ พื้น ฝาผนัง และเพดานของอาคารที่ทํา กอสรางดวยวัสดุที่คงทน เรียบ ทําความสะอาด และซอมแซมใหอยูในสภาพที่ดีตลอดเวลา ก.๑.๒.๒ แยกบริเวณที่ทําออกเปนสัดสวน ไมอยูใกลหองสุขา ไมมีสิ่งของที่ไมใชแลวหรือไมเกี่ยว ของกับการทําอยูในบริเวณที่ทํา ก.๑.๒.๓ พื้นที่ปฏิบัติงานไมแออัด มีแสงสวางเพียงพอ และมีการระบายอากาศที่เหมาะสม ก.๒ เครื่องมือ เครื่องจักร และอุปกรณที่ใชทํา ก.๒.๑ ภาชนะหรอื อปุ กรณในการทาํทสี่ มั ผสั กบั ผลติ ภณั ฑ ทาํจากวสั ดผุ วิ เรยี บ ไมเปน สนมิ ลางทาํความสะอาดไดง าย ก.๒.๒ เครื่องมือ เครื่องจักร และอุปกรณที่ใช สะอาด เหมาะสมกับการใชงาน ไมกอใหเกิดการปน เปอนติดตั้งไดงาย มีปริมาณเพียงพอ รวมทั้งสามารถทําความสะอาดไดงายและทั่วถึง ก.๓ การควบคุมกระบวนการทํา ก.๓.๑ วัตถุดิบและสวนผสมในการทํา สะอาด มีคุณภาพ มีการลางหรือทําความสะอาดกอนนําไปใช ก.๓.๒ การทาํ การเกบ็ รกั ษา การขนยาย และการขนสง ใหม กี ารปอ งกนั การปนเปอ นและการเสอื่ มเสยี ของผลติ ภณั ฑ ก.๔ การสุขาภิบาล การบํารุงรักษา และการทําความสะอาด ก.๔.๑ นา้ํทใี่ชล างทาํความสะอาดเครอื่ งมอื เครอื่ งจกั ร อปุ กรณ และมอื ของผทู าํ เปน นา้ํสะอาดและมปี รมิ าณเพยี งพอ ก.๔.๒ มวี ธิ กี ารปอ งกนั และกาํ จดั สตั วน าํ เชอื้ แมลงและฝนุ ผง ไมใ หเขา ในบรเิวณทที่ าํ ตามความเหมาะสม ก.๔.๓ มกี ารกาํ จดั ขยะ สงิ่ สกปรก และนา้ํ ทงิ้ อยา งเหมาะสม เพอื่ ไมก อ ใหเกดิ การปนเปอ นกลบั ลงสผู ลติ ภณั ฑ ก.๔.๔ สารเคมที ใี่ ชล า งทาํ ความสะอาด และใชก าํ จดั สตั วน าํ เชอื้ และแมลง และใชใ นปรมิ าณทเี่หมาะสม และเก็บแยกจากบริเวณที่ทํา เพื่อไมใหปนเปอนลงสูผลิตภัณฑได ก.๕ บุคลากรและสุขลักษณะของผูทํา ผูทําทุกคน ตองรักษาความสะอาดสวนบุคคลใหดี เชน สวมเสื้อผาที่สะอาด มีผาคลุมเพื่อปองกันไม ใหเสนผมหลนลงในผลิตภัณฑ ไมไวเล็บยาว ลางมือใหสะอาดทุกครั้งกอนปฏิบัติงาน หลังการใช หองสุขาและเมื่อมือสกปรก - ๕ -