Kingdom of Thailand ≠ EDICT OF GOVERNMENT ± In order to promote public education and public safety, equal justice for all, a better informed citizenry, the rule of law, world trade and world peace, this legal document is hereby made available on a noncommercial basis, as it is the right of all humans to know and speak the laws that govern them. TCPS 254-2547 (2004) (Thai): HERBAL PILLOW มผช.๒๕๔/๒๕๔๗ มาตรฐานผลิตภัณฑชุมชน หมอนสมุนไพร ๑. ขอบขาย ๑.๑ มาตรฐานผลติ ภณั ฑช มุ ชนนคี้ รอบคลมุ เฉพาะหมอนสมนุ ไพรทบี่ รรจภุ ายในดว ยเปลอื กหรอื เมลด็ ของพชื แหง หรือวัสดุอื่น และมีชิ้นสวนของสมุนไพรที่มีกลิ่นหอมปนอยูดวย ๒. บทนิยาม ความหมายของคําที่ใชในมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชนนี้ มีดังตอไปนี้ ๒.๑ หมอนสมุนไพร หมายถึง หมอนที่เย็บใหมีรูปทรงและขนาดตางๆ บรรจุภายในดวยสมุนไพรที่อาจหุมดวย วัสดุอื่นกอนนํามาทําเปนตัวหมอน หรือบรรจุภายในดวยเปลือกหรือเมล็ดของพืช เชน แกลบ ที่ผาน กระบวนการทําความสะอาดและทําใหแหงแลว หรือวัสดุอื่น ผสมกับชิ้นสวนของสมุนไพรที่มีน้ํามันหอม ระเหยหรือน้ํามันหอมระเหย ๓. คุณลักษณะที่ตองการ ๓.๑ ลักษณะทั่วไป ๓.๑.๑ ตองประณีต เรียบรอย สวยงาม มีรูปทรงที่ไดสัดสวน รอยตอไมแยกจากกัน ๓.๑.๒ ตองมีกลิ่นหอมของน้ํามันหอมระเหยของสมุนไพรที่ใช สะอาด ปราศจากฝุนละอองและรอยเปอน ๓.๒ วัสดุที่บรรจุภายในหมอน ๓.๒.๑ ตองเปนเปลือกหรือเมล็ดของพืชและสมุนไพร หรือวัสดุอื่นที่เจือปนดวยสมุนไพร ๓.๒.๒ ตองไมพบสิ่งแปลกปลอมที่ไมใชสวนประกอบที่ใช เชน แมลง ดิน หิน เศษโลหะ ๓.๒.๓ ตองไมมีราปรากฏใหเห็นชัดเจน เมื่อตรวจสอบโดยวิธีใหคะแนนตามขอ ๗.๑ แลว ตองไดคะแนนเฉลี่ยของแตละลักษณะจากผูตรวจสอบทุกคน ไมนอยกวา ๓ คะแนน และไมมีลักษณะใดได ๑ คะแนน จากผูตรวจสอบคนใดคนหนึ่ง ๓.๓ ความชื้นและสารที่ระเหยไดของวัสดุที่บรรจุภายในหมอน ตองอยูระหวางรอยละ ๗ โดยน้ําหนัก ถึงรอยละ ๑๔ โดยน้ําหนัก - ๑ - มผช.๒๕๔/๒๕๔๗ ๔. การบรรจุ ๔.๑ ใหบ รรจหุ มอนสมนุ ไพรในภาชนะบรรจทุ สี่ ะอาด แหง ผนึกไดเรียบรอย และสามารถปองกันความเสยี หาย ทอี่ าจเกดิ ขนึ้ กบั หมอนสมนุ ไพรได ๕. เครื่องหมายและฉลาก ๕.๑ ที่ภาชนะบรรจหุ มอนสมนุ ไพรทกุ หนว ย อยา งนอ ยตอ งมเี ลข อกั ษร หรอื เครอื่ งหมายแจง รายละเอยี ดตอไปนี้ ใหเห็นไดงาย ชัดเจน (๑) ชื่อผลิตภัณฑ (๒) ขนาดหรือมิติ (๓) สวนประกอบที่สําคัญของวัสดุที่บรรจุภายในหมอนและชื่อกลิ่นน้ํามันหอมระเหย โดยตองไมแสดง สรรพคุณในทางยา (๔) เดือน ปที่ทํา (๕) ขอแนะนําในการใชและการดูแลรักษา (๖) ชื่อผูทํา หรือสถานที่ทํา พรอมสถานที่ตั้ง หรือเครื่องหมายการคาที่จดทะเบียน ในกรณีใชภาษาตางประเทศ ตองมีความหมายตรงกับภาษาไทยที่กําหนดไวขางตน ๖. การชักตัวอยางและเกณฑตัดสิน ๖.๑ รุน ในที่นี้ หมายถึง หมอนสมุนไพรที่ทําหรือสงมอบหรือซื้อขายในระยะเวลาเดียวกัน ๖.๒ การชักตัวอยางและการยอมรับ ใหเปนไปตามแผนการชักตัวอยางที่กําหนดตอไปนี้ ๖.๒.๑ การชกั ตวั อยา งและการยอมรบั สาํ หรบั การทดสอบการบรรจแุ ละเครอื่ งหมายและฉลาก ใหช กั ตวั อยา ง โดยวิธีสุมจากรุนเดียวกันจํานวน ๓ ตัวอยาง เมื่อตรวจสอบแลวทุกตัวอยางจะตองเปนไปตามขอ ๔. และขอ ๕. จึงจะถือวาหมอนสมุนไพรรุนนั้นเปนไปตามเกณฑที่กําหนด ๖.๒.๒ การชักตัวอยางและการยอมรับ สําหรับการทดสอบลักษณะทั่วไปและวัสดุที่บรรจุภายในหมอน ใหใช ตัวอยางที่ผานการทดสอบตามขอ ๖.๒.๑ แลว จํานวน ๓ ตัวอยาง เมื่อตรวจสอบแลวตัวอยางตอง เปนไปตามขอ ๓.๑ และขอ ๓.๒ จึงจะถือวาหมอนสมุนไพรรุนนั้นเปนไปตามเกณฑที่กําหนด ๖.๒.๓ การชักตัวอยางและการยอมรับ สําหรับการทดสอบความชื้นและสารที่ระเหยไดของวัสดุที่บรรจุ ภายในหมอน ใหชักตัวอยางโดยวิธีสุมจากรุนเดียวกัน จํานวน ๒ ตัวอยาง นํามาทําเปนตัวอยางรวม เมื่อตรวจสอบแลวตัวอยางตองเปนไปตามขอ ๓.๓ จึงจะถือวาหมอนสมุนไพรรุนนั้นเปนไปตาม เกณฑที่กําหนด - ๒ - มผช.๒๕๔/๒๕๔๗ ๖.๓ เกณฑตัดสิน ตัวอยางหมอนสมุนไพรตองเปนไปตามขอ ๖.๒.๑ ขอ ๖.๒.๒ และขอ ๖.๒.๓ ทุกขอ จึงจะถือวา หมอนสมุนไพรรุนนั้นเปนไปตามมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชนนี้ ๗. การทดสอบ ๗.๑ การทดสอบลักษณะทั่วไปและวัสดุที่บรรจุภายในหมอน ๗.๑.๑ ใหแ ตง ตงั้ คณะผตู รวจสอบ ประกอบดว ยผทู มี่ คี วามชาํ นาญในการตรวจสอบหมอนสมนุ ไพรอยา งนอ ย ๕ คน แตละคนจะแยกกันตรวจและใหคะแนนโดยอิสระ ๗.๑.๒ เทวัสดุที่บรรจุภายในตัวอยางหมอนสมุนไพรลงในภาชนะกนแบนสีขาว ตรวจสอบวัสดุที่บรรจุ ภายในหมอน โดยการตรวจพินิจ ๗.๑.๓ หลักเกณฑการใหคะแนน ใหเปนไปตามตารางที่ ๑ ตารางที่ ๑ หลักเกณฑการใหคะแนน (ขอ ๗.๑.๓) ระดับการตัดสิน (คะแนน) ลักษณะที่ตรวจสอบ เกณฑที่กําหนด ดีมาก ดี พอใช ตองปรับปรุง ลักษณะทั่วไป ตองประณีต เรียบรอย สวยงาม มีรูปทรง ๔ ๓ ๒ ๑ ที่ไดสัดสวน รอยตอไมแยกจากกัน ตองมีกลิ่นหอมของนา้ํ มันหอมระเหยของ ๔ ๓ ๒ ๑ สมนุ ไพรทใี่ ช  สะอาด ปราศจากฝนุ ละออง และรอยเปอ น วสั ดทุ บี่ รรจุ ตองเปนเปลือกหรือเมล็ดของพืชและ ๔ ๓ ๒ ๑ ภายในหมอน สมนุ ไพร หรอื วสั ดอุ นื่ ทเี่จอื ปนดว ยสมนุ ไพร ตองไมพบสิ่งแปลกปลอมที่ไมใชสวน ๔ ๓ ๒ ๑ ประกอบทใี่ ช เชน แมลง ดนิ หนิ เศษโลหะ ตองไมมีราปรากฏใหเห็นชัดเจน ๔ ๓ ๒ ๑ ๗.๒ การทดสอบความชื้นและสารที่ระเหยไดของวัสดุที่บรรจุภายในหมอน ใชวิธีทดสอบตาม AOAC หรือวิธีทดสอบซึ่งเปนที่ยอมรับได ๗.๓ การทดสอบการบรรจุและเครื่องหมายและฉลาก ใหตรวจพินิจ - ๓ -