Kingdom of Thailand ≠ EDICT OF GOVERNMENT ± In order to promote public education and public safety, equal justice for all, a better informed citizenry, the rule of law, world trade and world peace, this legal document is hereby made available on a noncommercial basis, as it is the right of all humans to know and speak the laws that govern them. TCPS 1220-2549 (2006) (Thai): The Palm Seed มผช.๑๒๒๐/๒๕๔๙ มาตรฐานผลิตภัณฑชุมชน ลูกชิดเชื่อม ๑. ขอบขาย ๑.๑ มาตรฐานผลิตภัณฑชุมชนนี้ครอบคลุมลูกชิดเชื่อมที่อาจอบแหงดวยก็ได บรรจุในภาชนะบรรจุ ๒. บทนิยาม ความหมายของคําที่ใชในมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชนนี้ มีดังตอไปนี้ ๒.๑ ลูกชดิ เชื่อม หมายถึง ผลิตภัณฑที่ไดจากการนําลูกตาวมาตมทั้งเปลือกจนสุก ทิ้งไวใหเย็น ตัดเปลือก ดานบนออก แลวบีบหรือตักเอาเนื้อในเมล็ด ที่เรียกวา ลูกชิด ออกมา หรือผลิตภัณฑที่ไดจากการนํา ลูกชิดสด มาลางใหสะอาด ตมกับน้ําจนสุก ทิ้งใหสะเด็ดน้ํา แลวนําไปเชื่อมจนไดที่ อาจนําไปทําแหง โดยการใชความรอนจากแสงอาทิตยหรือแหลงพลังงานอื่น ๓. คุณลักษณะที่ตองการ ๓.๑ ลักษณะทั่วไป ตองแหงหรือมีน้ําเชื่อมปนอยูเล็กนอย ไมมีชิ้นเละ ๓.๒ สี ตองมีสีที่ดีตามธรรมชาติของลูกชิดเชื่อม ๓.๓ กลิ่นรส ตอ งมกี ลนิ่ รสทดี่ ตี ามธรรมชาตขิ องลกู ชดิ เชอื่ ม ปราศจากกลนิ่ รสอนื่ ทไี่ มพ งึ ประสงค  เชน กลนิ่ อบั กลนิ่ หนื รสขม ๓.๔ ลักษณะเนื้อสัมผัส ตองเหนียวนุม ไมนิ่มเละ เมื่อตรวจสอบโดยวิธีใหคะแนนตามขอ ๘.๑ แลว ตองไดคะแนนเฉลี่ยของแตละลักษณะจากผูตรวจสอบทุกคน ไมนอยกวา ๓ คะแนน และไมมีลักษณะใดได ๑ คะแนนจากผูตรวจสอบคนใดคนหนึ่ง - ๑ - มผช.๑๒๒๐/๒๕๔๙ ๓.๕ สิ่งแปลกปลอม ตองไมพบสิ่งแปลกปลอมที่ไมใชสวนประกอบที่ใช เชน เสนผม ดิน ทราย กรวด ชิ้นสวนหรือสิ่งปฏิกูล จากสัตว ๓.๖ วอเตอรแอกทิวิตี ตองไมเกิน ๐.๖ หมายเหตุ วอเตอรแ อกทวิ ิตี เปนปจจัยสําคัญในการคาดคะเนอายุการเก็บอาหารและเปนตัวบงชี้ถึง ความปลอดภัยของอาหาร โดยทาํ หนา ทคี่ วบคมุ การอยรู อด การเจรญิ และการสรา งสารพษิ ของ จลุ นิ ทรยี  ๓.๗ วัตถุเจือปนอาหาร ๓.๗.๑ หามใชวัตถุกันเสียทุกชนิด ๓.๗.๒ หากมีการใชสารฟอกขาว ใหใชไดตามชนิดและปริมาณที่กฎหมายกําหนด ๓.๗.๓ หากมีการใชสารชวยใหคงตัว (คํานวณเปนแคลเซียม) ตองไมเกิน ๑ ๐๐๐ มิลลิกรัมตอกิโลกรัม ๓.๘ จลุ ินทรีย ๓.๘.๑ จํานวนจุลินทรียทั้งหมด ตองนอยกวา ๑ ๑๐๖ โคโลนีตอตัวอยาง ๑ กรัม × ๓.๘.๒ สตาฟโลค็อกคัส ออเรียส ตองนอยกวา ๑๐๐ โคโลนีตอตัวอยาง ๑ กรัม ๓.๘.๓ เอสเชอริเชีย โคไล โดยวิธีเอ็มพีเอ็น ตองนอยกวา ๓ ตอตัวอยาง ๑ กรัม ๓.๘.๔ ยีสตและรา ตองไมเกิน ๑๐๐ โคโลนีตอตัวอยาง ๑ กรัม ๔. สุขลักษณะ ๔.๑ สุขลักษณะในการทําลูกชิดเชื่อม ใหเปนไปตามคําแนะนําตามภาคผนวก ก. ๕. การบรรจุ ๕.๑ ใหบรรจุลูกชิดเชื่อมในภาชนะบรรจุที่สะอาด ปดไดสนิท และสามารถปองกันการปนเปอนจากสิ่งสกปรก ภายนอกได ๕.๒ น้ําหนักสุทธิของลูกชิดเชื่อมในแตละภาชนะบรรจุ ตองไมนอยกวาที่ระบุไวที่ฉลาก - ๒ - มผช.๑๒๒๐/๒๕๔๙ ๖. เครื่องหมายและฉลาก ๖.๑ ที่ภาชนะบรรจุลูกชิดเชื่อมทุกหนวย อยางนอยตองมีเลข อักษร หรือเครื่องหมายแจงรายละเอียดตอไปนี้ ใหเห็นไดงาย (๑) ชื่อเรียกผลิตภัณฑ เชน ลูกชิดเชื่อม ลูกชิดเชื่อมอบแหง ลูกตาวเชื่อม ลูกตาวเชื่อม ลูกชกเชื่อม (๒) สวนประกอบที่สําคัญ (๓) ชนิดและปริมาณวัตถุเจือปนอาหาร(ถามี) (๔) น้ําหนักสุทธิ (๕) วนั เดือน ปที่ทํา และวัน เดือน ปที่หมดอายุ หรือขอความวา “ควรบริโภคกอน (วัน เดือน ป)” (๖) ขอแนะนําในการบริโภคและเก็บรักษา (๗) ชื่อผูทําหรือสถานที่ทํา พรอมสถานที่ตั้ง หรือเครื่องหมายการคาที่จดทะเบียน ในกรณีที่ใชภาษาตางประเทศ ตองมีความหมายตรงกับภาษาไทยที่กําหนดไวขางตน ๗. การชักตัวอยางและเกณฑตัดสิน ๗.๑ รุน ในที่นี้ หมายถึง ลูกชิดเชื่อมที่ทําโดยกรรมวิธีเดียวกัน ในระยะเวลาเดียวกัน ๗.๒ การชักตัวอยางและการยอมรับ ใหเปนไปตามแผนการชักตัวอยางที่กําหนดตอไปนี้ ๗.๒.๑ การชักตัวอยางและการยอมรับ สําหรับการทดสอบสิ่งแปลกปลอม การบรรจุ และเครื่องหมายและ ฉลาก ใหชักตัวอยางโดยวิธีสุมจากรุนเดียวกัน จํานวน ๓ หนวยภาชนะบรรจุ เมื่อตรวจสอบแลวทุก ตัวอยางตองเปนไปตามขอ ๓.๕ ขอ ๕. และขอ ๖. จึงจะถือวาลูกชิดเชื่อมรุนนั้นเปนไปตามเกณฑที่ กําหนด ๗.๒.๒ การชักตัวอยางและการยอมรับ สําหรับการทดสอบลักษณะทั่วไป สี กลิ่นรส และลักษณะเนื้อสัมผัส ใหใชตัวอยางที่ผานการทดสอบตามขอ ๗.๒.๑ แลว จํานวน ๓ หนวยภาชนะบรรจุ เมื่อตรวจสอบ แลวทุกตัวอยางตองเปนไปตามขอ ๓.๑ ถึงขอ ๓.๔ จึงจะถือวาลูกชิดเชื่อมรุนนั้นเปนไปตามเกณฑที่ กําหนด ๗.๒.๓ การชักตัวอยางและการยอมรับ สําหรับการทดสอบวอเตอรแอกทิวิตีและวัตถุเจือปนอาหาร ให ชักตัวอยางโดยวิธีสุมจากรุนเดียวกัน จํานวน ๓ หนวยภาชนะบรรจุ เพื่อทําเปนตัวอยางรวม โดยมี น้ําหนักรวมไมนอยกวา ๒๐๐ กรัม กรณีตัวอยางไมพอใหชักตัวอยางเพิ่มโดยวิธีสุมจากรุนเดียวกัน ใหไดตัวอยางที่มีน้ําหนักรวมตามที่กําหนด เมื่อตรวจสอบแลวตัวอยางตองเปนไปตามขอ ๓.๖ และ ขอ ๓.๗ จึงจะถือวาลูกชิดเชื่อมรุนนั้นเปนไปตามเกณฑที่กําหนด ๗.๒.๔ การชักตัวอยา งและการยอมรบั สาํ หรบั การทดสอบจลุ นิ ทรยี  ใหช กั ตวั อยา งโดยวธิ สี มุ จากรนุ เดยี วกนั จาํ นวน ๓ หนว ยภาชนะบรรจ ุ เพอื่ ทาํ เปน ตวั อยา งรวม โดยมนี า้ํ หนกั รวมไมน อ ยกวา ๒๐๐ กรมั กรณี ตัวอยางไมพอใหชักตัวอยางเพิ่มโดยวิธีสุมจากรุนเดียวกันใหไดตัวอยางที่มีน้ําหนักรวมตามที่ กําหนด เมื่อตรวจสอบแลว ตวั อยา งตอ งเปน ไปตามขอ ๓.๘ จงึ จะถอื วา ลกู ชดิ เชอื่ มรนุ นนั้ เปน ไปตาม เกณฑที่กําหนด - ๓ - มผช.๑๒๒๐/๒๕๔๙ ๗.๓ เกณฑตัดสิน ตัวอยางลูกชิดเชื่อมตอ งเปน ไปตามขอ ๗.๒.๑ ขอ ๗.๒.๒ ขอ ๗.๒.๓ และขอ ๗.๒.๔ ทกุ ขอ จงึ จะถอื วา ลกู ชดิ เชอื่ มรนุ นนั้ เปน ไปตามมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชนนี้ ๘. การทดสอบ ๘.๑ การทดสอบลักษณะทั่วไป สี กลิ่นรส และลักษณะเนื้อสัมผัส ๘.๑.๑ ใหแตงตั้งคณะผูตรวจสอบ ประกอบดว ยผทู มี่ คี วามชาํ นาญในการตรวจสอบลกู ชิดเชื่อมอยางนอ ย ๕ คน แตละคนจะแยกกันตรวจและใหคะแนนโดยอิสระ ๘.๑.๒ เทตัวอยางลูกชิดเชื่อมลงในจานกระเบื้องสีขาว ตรวจสอบโดยการตรวจพินิจและชิม ๘.๑.๓ หลักเกณฑการใหคะแนน ใหเปนไปตามตารางที่ ๑ ตารางที่ ๑ หลักเกณฑการใหคะแนน (ขอ ๘.๑.๓) ระดับการตัดสิน (คะแนน) ลักษณะที่ตรวจสอบ เกณฑที่กําหนด ดีมาก ดี พอใช ตองปรับปรุง ลักษณะทั่วไป ตองแหงหรือมีน้ําเชื่อมปนอยูเล็กนอย ไม ๔ ๓ ๒ ๑ มีชิ้นเละ สี ตองมีสีที่ดีตามธรรมชาติของลูกชิดเชื่อม ๔ ๓ ๒ ๑ กลิ่นรส ตองมีกลิ่นรสที่ดีตามธรรมชาติของลูกชิด ๔ ๓ ๒ ๑ เชื่อม ปราศจากกลิ่นรสอื่นที่ไมพึงประสงค เชน กลิ่นอับ กลิ่นหืน รสขม ลักษณะเนื้อสัมผัส ตองเหนียวนุม ไมนิ่มเละ ๔ ๓ ๒ ๑ ๘.๒ การทดสอบสิ่งแปลกปลอม ภาชนะบรรจุ และเครื่องหมายและฉลาก ใหตรวจพินิจ ๘.๓ การทดสอบวอเตอรเอกทิวิตี ใหใชเครื่องวัดวอเตอรแอกทิวิตีที่ควบคุมอุณหภูมิที่ (๒๕ ๒) องศาเซลเซียส ± ๘.๔ การทดสอบวัตุเจือปนอาหาร ใหใชวิธีทดสอบตาม AOAC หรือวิธีทดสอบอื่นที่เปนที่ยอมรับ ๘.๕ การทดสอบจุลินทรีย ใหใชวิธีทดสอบตาม AOAC หรือ BAM หรือวิธีทดสอบอื่นที่เปนที่ยอมรับ ๘.๖ การทดสอบน้ําหนักสุทธิ ใหใชเครื่องชั่งที่เหมาะสม - ๔ - มผช.๑๒๒๐/๒๕๔๙ ภาคผนวก ก. สุขลักษณะ (ขอ ๔.๑) ก.๑ สถานที่ตั้งและอาคารที่ทํา ก.๑.๑ สถานที่ตั้งตัวอาคารและที่ใกลเคียง อยูในที่ที่จะไมทําใหผลิตภัณฑที่ทําเกิดการปนเปอนไดงาย โดย ก.๑.๑.๑ สถานที่ตั้งตัวอาคารและบริเวณโดยรอบ สะอาด ไมมีน้ําขังแฉะและสกปรก ก.๑.๑.๒ อยูหางจากบริเวณหรือสถานที่ที่มีฝุน เขมา ควัน มากผิดปกติ ก.๑.๑.๓ ไมอยใู กลเคียงกับสถานที่นารังเกียจ เชน บริเวณเพาะเลี้ยงสัตว แหลงเก็บหรือกําจัดขยะ ก.๑.๒ อาคารที่ทํามีขนาดเหมาะสม มีการออกแบบและกอสรางในลักษณะที่งายแกการบํารุงรักษา การทํา ความสะอาด และสะดวกในการปฏิบัติงาน โดย ก.๑.๒.๑ พื้น ฝาผนัง และเพดานของอาคารที่ทํา กอสรางดวยวัสดุที่คงทน เรียบ ทําความสะอาด และ ซอมแซมใหอยูในสภาพที่ดีตลอดเวลา ก.๑.๒.๒ แยกบริเวณที่ทาํ ออกเปนสัดสวน ไมอยูใกลหองสุขา ไมมีสิ่งของที่ไมใชแลวหรือไมเกี่ยวของกับ การทําอยูในบริเวณที่ทํา ก.๑.๒.๓ พื้นที่ปฏิบัติงานไมแออัด มีแสงสวางเพียงพอ และมีการระบายอากาศที่เหมาะสม ก.๒ เครื่องมือ เครื่องจักร และอุปกรณในการทํา ก.๒.๑ ภาชนะหรืออุปกรณในการทําที่สัมผัสกับผลิตภัณฑ ทําจากวัสดุมีผิวเรียบ ไมเปนสนิม ลางทําความ สะอาดไดงาย ก.๒.๒ เครื่องมือ เครื่องจักร และอุปกรณที่ใช สะอาด เหมาะสมกับการใชงาน ไมกอใหเกิดการปนเปอน ติดตั้งไดงาย มีปริมาณเพียงพอ รวมทั้งสามารถทําความสะอาดไดงายและทั่วถึง ก.๓ การควบคุมกระบวนการทํา ก.๓.๑ วัตถุดิบและสวนผสมในการทํา สะอาด มีคุณภาพดี มีการลางหรือทําความสะอาดกอนนําไปใช ก.๓.๒ การทํา การเกบ็ รักษา การขนยาย และการขนสง ใหมกี ารปองกันการปนเปอนและการเสื่อมเสียของ ผลิตภัณฑ ก.๔ การสุขาภิบาล การบํารุงรักษา และการทําความสะอาด ก.๔.๑ น้ําที่ใชลา งทาํ ความสะอาดเครอื่ งมอื เครอื่ งจกั ร อปุ กรณ  และมอื ของผทู าํ เปน นา้ํ สะอาดและมปี รมิ าณ เพียงพอ ก.๔.๒ มีวิธีการปองกันและกําจัดสัตวนําเชื้อ แมลงและฝุนผง ไมใหเขาในบริเวณที่ทําตามความเหมาะสม ก.๔.๓ มกี ารกาํ จดั ขยะ สงิ่ สกปรก และนา้ํ ทงิ้ อยา งเหมาะสม เพอื่ ไมก อ ใหเ กดิ การปนเปอ นกลบั ลงสผู ลติ ภณั ฑ ก.๔.๔ สารเคมีที่ใชลางทําความสะอาด และใชกําจัดสัตวนําเชื้อและแมลง ใชในปริมาณที่เหมาะสม และ เก็บแยกจากบริเวณที่ทํา เพื่อไมใหปนเปอนลงสูผลิตภัณฑได ก.๕ บุคลากรและสุขลกั ษณะของผูทํา ผูทําทุกคน ตองรกั ษาความสะอาดสวนบุคคลใหดี เชน สวมเสื้อผาที่สะอาด มีผาคลุมผมเพื่อปองกันไม ใหเสนผมหลน ลงในผลติ ภณั ฑ  ไมไ วเ ลบ็ ยาว ลา งมอื ใหส ะอาดทกุ ครงั้ กอ นปฏบิ ตั งิ าน หลงั การใชห อ งสขุ า และเมื่อมือสกปรก - ๕ -