7/19/2012 Son Kullanıcı Gereksinimleri Prof. Dr. Gonca Telli Yamamoto Okan Üniversitesi Bilişim Sistemleri ve Teknolojileri Bölümü Kent Bilgi Sistemi Standartlarının Belirlenmesi Çalıştayı 9-11 Temmuz 2012, İstanbul Akıllı Kent • Sistemleri teknolojik altyapıyla planlanmış ve teknolojik araçlarla donatılmış, birbirine bağlı ve zeki hale getirilmiş şehirler • Bir sistemler sistemi olan ve teknoloji sayesinde sistemlerini dönüştürmeyi bilen ve sınırlı kaynaklarını en uygun şekilde kullanabilme kabiliyetini kazanan şehirler 1 7/19/2012 Akıllı Kent • Donanım yazılımdan ibaret değil bunları kullanan ve kullandıran akıllı insanların barındığı kentler Akıllı Kent Akıllı Kent Kavram Haritası©2010 Gonca Telli Yamamoto 2 7/19/2012 Akıllı Kent denince Neden Akıllı Kent? • Yaşam kalitesinin artırılması • Kamu ve özel sektörün sunduğu hizmet kalitesinin artırılması 3 7/19/2012 Akıllı Kent olma özellikleri • Ekonomi • İnsan • Yönetim-Yönetişim • Hareketlilik (Mobilite) • Çevre • Yaşam Kent Bilgi Sistemi • Akıllı kent olmak için kullanılan, bilgilerin akışını sistem desteği ile alan ve paydaşlarına en uygun ve doğru bilgiyi ulaştıran ve kent ölçeğinde bu bilgileri kullanan bilgi sistemidir. 4 7/19/2012 Kent Bilgi Sisteminde İnsan Faktörü • KBS’yi oluşturanlar- sistem oluşturma prosedür yaratma, süreç tespiti, kurallar – Ar-ge – Mevzuat – Standartlar – Teknoloji • KBS’yi kullananlar – Araştırma için – Hizmet için – Yaşam için (Son Kullanıcı) Coğrafik Bilgi Sistemlerinde Son Kullanıcı Açısından Önemli Başlıklar • Sosyal uygulamalar • Gizlilik uygulamaları • Sağlık, güvenlik • Katılım-katılımcılık • Destek • Trafik • Çevre • Yaşam Kalitesi 5 7/19/2012 Coğrafik Bilgi Sistemlerinde Son Kullanıcı • Eğitim • Yetiştirme • Farkındalık yaratma Katman Kompozisyonu Veri Kaynakları ve Temel Yararlanıcılar Katman Adı Katman içeriği Temsil Veri Kaynakları Hedef Kullanıcılar Kartografik bilgileri, Uydulardan Harita üzerinde Kent sakinleri, görüntüler, dijital Bütün şehir, ana metin, yer gösterme, Yöneticiler, Acil Çekirdek Şehir görüntüler yolları taslağı. tarifleme durum planlama vb Şehirde yolların bağlantıları kesişim noktaları Kent sakinleri, (şehirlerarası, Yöneticiler, Şehir anayol tali yollar Uydu görüntüleri, planlamacıları, Acil Şehir Yol Ağı vb) Görüntüler. yöneticiler, insanlar. durum yöneticileri vb Taşıma şirketi tarafından Kent Sakinleri, Kentin mevcut yayınlanan, Turistler, Diğer servis Taşıma ulaşım imkanları insanlarda. sağlayıcıları. 6 7/19/2012 Katman Kompozisyonu Veri Kaynakları ve Temel Yararlanıcılar dvm. Hedef Katman Adı Katman içeriği Temsil Veri Kaynakları Kullanıcılar Tarihi tursitik yerlerin detayları, ulaşım araç ve Konumu, tarihi Turizm bölümü, Yerli- yabancı Tarihi-Turistik koşulları, önemi açıklayan turist rehberleri ve Turistler, Diğer Yerler zamanlama Video + harita. diğerleri. servis sağlayıcılar. Varış ve ayrılış saatleri, kapasitesi, Kent sakinleri, yerli Karayolu/Demiryol varsa turistler için yabancı turistler, u/Havayolu/Denizy özel hizmetler, Metin, görüntü Manueller, tarifler, ticaret şirketleri olu-roro Hizmetleri rötar durumları haritaları, video apps'lar gümrükçüler, Kaynak:http://cvit.iiit.ac.in/papers/kranthi01mmcis.pdf’den yararlanılmış ve geliştirilmiştir. 2000 Yılı Nüfus Piramidi 7 7/19/2012 2010 yılı nüfus piramidi İnsan çevre uyumu • İnsan ve çevre uyumu iki öğeden oluşur. Birincisi insanın kişisel yetenekleri, diğeri de çevrenin özellikleridir. • Yakın çevrede olanakların yoğunlaştırılması önemlidir. • Kentlerde bireylerin (yaşlı, sakat, hasta vb) ulaşım sorunlarına çözüm getirecek ve toplumsal olanaklardan yararlanabilmelerini sağlayacak kalıcı çözümler sağlanmalıdır • Yerel yönetimlerin bu konulara ilişkin etkin çözümler üreterek bireylerin yaşam kalitesini artırmada ve toplumsal uyumun sağlanmasında yardımcı olması gerekmektedir. 8 7/19/2012 Akıllı Uygulamalar-Sensör ve Şebekeler • İBBTrafik • Taksimetre vb • Smart Grid • Smart Metering • Wi-fi kesintisiz iletişim Otoparklar • Arabalara rahat binip inmeleri için otoparkların mümkün olduğunca bina girişine yakın bir yerde düşünülmesi (maksimum 25 m , tercihen 10 m) ve park yeri alanında yeterli açık alanın sağlanması, yaşlı, çocuk, hamile vb taşıyan araçlar için ayrılmış uygun park yerlerinin ayarlanması ve uluslararası kabul edilen sembollerle gösterilmesi • otopark ile bina arası ve giriş kapısının gece kullanımı için iyi bir şekilde aydınlatılması. • Akıllı otopark (mobil otopark yer gösterme vb) 9 7/19/2012 Yaya geçidi • Işıklı, sesli ve elektro mekanik donanımın, ayrıca görme ve işitme özürü olanlar ve yaşlılar için de vibrasyon levhasının kullanılması. • Akıllı yaya geçidi (yoğunluğa göre hareket edebilen) Ulaşım için durak yerleri (Otobüs, otomobil ve raylı taşıma için) • Ulaşılabilirlik için mümkün olduğu kadar durak yerlerinde seviyelerdeki farklılıkların en aza indirilmesi • Engellerden arındırılması, • bilgi levhalarının uzaktan görülür ve anlaşılır olması, • banliyö tren duraklarında zemin malzemesinin belli bölge ve yönlerde değiştirilerek görme özürlülerin ve yaşlıların biniş nokta ve çizgilerini fark etmesinin sağlanması; • işitme özürü olanlar ve yaşlılar için kitle ulaşım araçlarında ve duraklarda elektronik yazı levhasının bulunması, • Otobüslere tekerlekli sandalye kullanan engelliler ve yaşlıların binebilmeleri için kaldırımın her iki taraftan rampa ile yükseltilmesinin sağlanabilmesi. • Akıllı duraklar • Akıllı bilet sistemleri • Saygılı insan kitlesi 10