Agatha Christie Roger Ackroyd Cinayeti (Şok, Ölümün Sıcak Eli, Ackroyd’un Katili) Altın Kitaplar Yayınevi Tarama: Süleyman Yüksel Düzenleme: ORXXAN Birinci Bölüm: Dr. Sheppard Kahvaltı Sofrasında Bayan Ferrars, 16 Eylül'ü 17'sine bağlayan gece öldü. Perşembe gecesi. Beni cuma sabahı saat sekizde çağırttılar. Fakat yapabileceğim hiçbir şey yoktu. Kadın son nefesini vereli birkaç saat olmuştu. Tekrar eve döndüğüm zaman dokuzu birkaç dakika geçiyordu. Ön kapıyı anahtarımla açtı m. Pardösümle şapkamı asarken holde birkaç dakika oyalandım. Açıkçası bir hayli düşünceli ve endişeliydim. Ondan sonraki birkaç hafta olacakları önceden sezdiğimi iddia edecek değilim. Bilakis... Fakat içgüdüm bana bazı karışıklıklar olacağını haber veriyordu. Solumdaki yemek odasından çay fincanı şıkırtıları ve kız kardeşim Caroline'm kuru, kesik öksürükleri gelmekteydi. "James, sen misin?" diye seslendi Caroline. Gereksiz bir soruydu bu. Eve başka kim gelecekti? Holde böyle oyalanmamın asıl sebebi kız kardeşimdi. Caroline dünyanın en korkunç dedikoducularından biridir. Sakin sakin evde oturarak çevrede bütün olup bitenleri öğrenir. Galiba bu işte kendisine bakkalın, kasabın çıraklarıyla hizmetçiler yardımcı olur. Caroline evden çıktığı zaman da bilgi toplamaya değil, öğrendiği dedikoduları yaymaya meraklıdır. İşte şimdiki kararsızlığımın nedeni de Caroline'm dedikoduculuğuydu. Kız kardeşime, Bayan Ferrars'ın ölümü hakkında söyleyeceğim her şey bir buçuk saat içerisinde bütün köye yayılacaktı. Halbuki ben bir doktorun ağzının sıkı olması gerektiğine inanırım. Kız kardeşim meraklı olduğundan her şeyi öğrenir. Fakat hiç olmazsa benden öğrenmemesini yeğlerim... Bayan Ferrars'm kocası bir yıl önce ölmüştü. Caroline ortada hiçbir neden olmamasına karşın adamı karısının zehirlediğini iddia ediyordu. Üstelik benim Bay Ferrars'm fazla alkol alması sonucu had gastritten öldüğüne dair olan iddialarımı da hor görerek bana karşı çıkmıştı. Evet, bir bakıma gastritle, arsenik zehirlenmesinin belirtileri birbirine benzer. Fakat Caroline'ın suçlamaları tamamıyla başka nedenlere dayanıyordu. Kız kardeşim, sık sık, "Kadına bir bak, durumu anlarsın," diyordu. Bayan Ferrars, çok genç olmamasına rağmen hoş bir kadındı. Sade giysileri kendisine çok yakışırdı. O da birçok kadın gibi Paris'ten giyinirdi. Bu ise, onların kocalarını zehirlemeleri için de yeterli bir sebep değildir. Holde tereddütle durmuş, bütün bunları düşünürken, Caroline' ın sesini duydum. Daha da sertleşmişti. "Orada ne yapıyorsun, James? Neden gelip kahvaltı etmiyorsun?"Telaşla, "Geliyorum, şekerim," dedim. "Pardösümü asıyordum da..." "Bu kadar zamanda insan altı pardösü asardı..." Bunda da haklıydı tabii. Yemek odasına girdim. Her zamanki gibi eğilip Caroline'! yanağından çabucak öptüm. Sonra sofraya oturdum. Jambonlu yumurta bir hayli soğumuştu. Caroline, "Bu sabah seni erken çağırdılar," dedi. "Evet," diye cevap verdim. "King's Paddock'a gittim. Bayan Ferrars'a." Kardeşim başını salladı. "Biliyorum." "Nereden biliyorsun?" "Annie söyledi. Annie, bizim hizmetçidir. İyi bir kızdır ama gevezenin de biridir. " Bir an sessizlik oldu. Kız kardeşimin uzun ve sivri burnunun ucu hafifçe titriyordu. O heyecanlandığı zaman daima böyle olur. Sonunda, "Eee," dedi. "Kötü bir sorun. Yapılacak bir şey yoktu. Kadın uykusunda ölmüş sanırım." Kız kardeşim yine, "Biliyorum," dedi. Bu kez sinirlendim. "Bilemezsin işte," diye homurdandım. "Bunu oraya gidinceye dek ben de bilmiyordum. Bu durumdan şu ana dek kimseye de söz etmedim. Eğer sorunu Annie biliyorsa o zaman kız bir falcı demektir." "Durumu bana söyleyen Annie değil. Bunu sütçüden öğrendim. Ona da durumu Ferrarslarm aşçısı anlatmış." Bir an durdu. "Kadın neden öldü? Kalp krizinden mi?" Alaycı bir tavırla sordum. "Bunu sütçü sana söylemedi mi?" Caroline'la alay etmenin hiç faydası yoktu. O bu sözleri ciddiye alıp, hemen cevap verdi. "Sütçü durumu bilmiyordu." Eninde sonunda Caroline işin iç yüzünü öğrenecekti. Onun için sorunu kendisine benim açıklamam daha doğru olacaktı. "Bayan Ferrars fazla miktarda uyku ilacı almış. Son zamanlarda uykusuzluk çekiyordu. Bu kez yanlışlıkla dozu fazla kaçırmış sanırım." Caroline hemen, "Saçma," dedi. "Kadın uyku ilacını bilerek içmiştir." Gizlice inandığımız bir şeyi başkalarından duyduğumuz zaman birdenbire öfkeleniverirsiniz nedense. Ben de öfkeyle bağırdım. "İşte, yine başladın! Bayan Ferrars neden intihar etmek istesin? Henüz oldukça genç, mali durumu çok iyi, sağlıklı bir kadındı. Dul kalmıştı. Yaşamın zevkini çıkarmaktan başka yapacağı hiçbir şey yoktu. Sözlerin gülünç." "Hiç de değil. Herhalde sen bile son zamanlarda onun çok değiştiğini fark etmiştin. Son altı aydan bu yana. Kadının gizli bir derdi olduğu belliydi. Sen de biraz önce onun uykusuzluk çektiğini itiraf ettin." Soğuk soğuk, "Bu konudaki teşhisin nedir?" diye sordum. "Herhalde Bayan Ferrars' ın umutsuz bir aşk yüzünden canına kıydığını düşünüyorsun." Kız kardeşim başını salladı. "Hayır... " Büyük bir zevkle, "Onun ölümüne vicdan azabı ve pişmanlık neden oldu," diye ekledi. "Vicdan azabı ve pişmanlık mı?" "Evet. Sana onun kocasını zehirlediğini söylediğim zaman bana inanmamıştın. Şimdi bundan iyice eminim." "Mantıksızca konuşuyorsun," diye itiraz ettim. "Bir kadın bir cinayet işleyecek yaratılıştaysa, herhalde ondan sonra da büyük bir soğukkanlılıkla bu hareketinin meyvelerinin zevkini çıkarmaya çalışır. Vicdan azabı ve pişmanlık da duymaz." Caroline yine başını salladı. "Herhalde öyle kadınlar da vardır. Fakat Bayan Ferrars onlardan değildi. Sinirleri bozuk bir kadındı o. Istırap çekmeye katlanamadığı için ani bir kararla kocasını ortadan kaldırdı... Ashley Ferrars gibi bir adamın karısının bir hayli azap çekeceği de muhakkaktı... " "Orası öyle... " "Cinayetten sonra da Bayan Ferrars, işlediği suçun ağırlığı altında ezilmeye başladı. Doğrusu ona acıyorum." Caroline'm Bayan Ferrars hayattayken ona acımadığını biliyordum. Fakat kadın artık ölmüştü ve Paris kreasyonları da giyemeyecekti. Bu yüzden kız kardeşim şimdi ona karşı merhamet duymaya hazırdı. Ona kesin bir dille yanıldığını söyledim. Aslında için için kardeşime hak vermiyor da değildim. Fakat Caroline'm tüm köye böyle bir haber yaymasını da istemiyordum. Sözlerim sona erince Caroline, "Saçma," diye cevap verdi. "Bak görürsün. Kadının her şeyi açıklayan bir mektup bıraktığından eminim." Sert bir sesle, "Hiçbir şey bırakmamış," dedim. Bu itirafımın ne sonuç vereceğinin de farkında değildim. Caroline, "Hah," dedi. "Demek kadının mektup bırakıp bırakmadığını sordun? James, senin de için için benim gibi düşündüğünden eminim." Öfkeyle, "İnsan daima intihar olasılığını göz önüne almalıdır," diye homurdandım. "Resmi soruşturma yapılacak mı?" "Belki... Eğer kadının fazla uyku ilacını yanlışlıkla aldığına kesinlikle inanırsam, o zaman resmi soruşturmaya da gerek kalmaz tabii." Kız kardeşim, kurnaz kurnaz, "Peki, sen buna kesinlikle inandın mı?" diye sordu. Cevap vermeyerek masadan kalktım... İkinci Bölüm: King's Abbot Köyündekiler Caroline'la yaptığımız konuşmayı anlatmaya devam etmeden önce size köyümüz hakkında bilgi vermeliyim. King's Abbot'un diğer köylerden pek farkı yoktur. Güçleri yerinde olan gençler daima burayı bırakıp giderler. Buna karşılık köyde evlenmemiş zengin kadınlar ve emekliler çoktur. Eğlencemizi bir tek kelimeyle anlatabilirim: "Dedikodu." Köyde önemli yalnızca iki ev vardır. Bunlardan biri Bayan Ferrars'a ölen kocasından kalan "King's Paddock"tur. Diğeri ise Roger Ackroyd'un köşkü "Fernly Park"dır. Roger Ackroyd her zaman ilgimi çeker. Onda eski tip bir malikâne sahibi hali vardır. Kırmızı yüzlü, sportmen bir malikâne sahibine benzer. Aslında başarıya ulaşmış bir imalatçıdır. Yaklaşık elli yaşları nda, kırmızı yüzlü, kibar tavırlı bir adamdır. Rahiple iyi dosttur, kiliseye cömertçe bağışlar yapar. Başka kurumlara da öyle. (Ama dedikoducular onun özel hayatında pek cimri olduğunu söylemekten de geri kalmazlar.) Ona, sakin köyümüzün canı ve ruhudur diyebiliriz. Roger Ackroyd yirmi bir yaşlarındayken, kendisinden büyük bir çocuklu dulla evlenmiş. Kadın, alkolikmiş ve Roger Ackroyd'la evlendikten dört yıl sonra içkiden ölmüş. Ondan sonraki yıllarda da Roger Ackroyd, tekrar evlenmeyi düşünmemiş. Kadın öldüğü zaman çocuğu yedi yaşındaymış. Şimdi bu çocuk yirmi beş yaşında. Ackroyd ona kendi oğlu gözüyle bakmış ve yetiştirilmesine de özen göstermiş. Fakat delikanlı bir hayli haşarı ve dik başlı. Üvey babasını da daima endişelendiriyor. Fakat biz, King's Abbotlular Ralph Paton adındaki bu genci çok severiz. Bir kere son derece yakışıklıdır. Daha önce de söylediğimiz gibi hepimiz dedikodu yapmaktan büyük zevk alırız. Bayan Ferrars'la Roger Ackroyd'un aralarının pek iyi olduğu başından beri köy halkının gözünden kaçmamıştı. Kadının kocasının ölümünden sonra bu samimiyet daha da belirginleşti. Artık her yerde beraber gözüküyorlardı. Herkes, kadının yası sona erince Roger Ackroyd'la evleneceğini düşünüyordu. Ayrıca köydekilere göre bu uygun bir evlilik olacaktı. Roger Ackroyd'un karısı içkiden ölmüştü. Ashley Ferrars'da alkoliğin biriydi. İçki düşkünlerinin kurbanı olan bu kadınla, bu adamın teselliyi birbirlerinde aramaları da normal bir şeydi. Ferrarslar köye bir yıl önce gelmişlerdi. Fakat Roger Ackroyd hakkında yıllardan beri dedikodu yapılmaktaydı. Ralph Paton'un gelişme çağlarında evi çeşitli kâhya kadınlar idare etmişti. Caroline'la arkadaşları bu kadınlardan sürekli kuşkulanıyorlardı tabii. Özellikle sonuncu kâhya kadından... Bayan Russel adındaki bu kadın Ackroyd'un evini tam beş yıl idare etmişti. Ve herkes, "Bayan Ferrars, gelmeseydi Ackroyd, Bayan Russehn elinden de kurtulamazdı," diyordu. "Bir onun gelmesi, bir de Ackroyd'un yengesinin köşke yerleşmesi... " Ackroyd'un serserinin biri olduğu anlaşılan erkek kardeşinin karısı Bayan Cecil Ackroyd, kızıyla kalkıp Kanada'dan gelmişti.