Jan Ciechanowicz Rody rycerskie Wielkiego Ksiçstwa Litewskiego Тош IV L -R Rzeszów 2001 Opiniowal prof, dr Bronislaw Jaikiewicz Projekt okladki Rys2ard Trzeciak Na pkladce herb Pogoii Litewska © Copyright by Jan Ciechanowicz Rzeszów 2001 Wydanlel ISBN 83-87602-80-9/t. I-V 83-87602-87-6/t. IV Druk i oprawa TOSZE 35-209 Rzeszów, ul. Ofiar Katynia 15 e-mail: [email protected] www, fosze.com.pl LACH (Lakas) herbu Doląga. Zamieszkiwalt w Matopolsce Wschodniej. LACHOWICZ (Lachoviiius) herbu Lodzia i Korab. Jan i Maciej Lacho- wiczowie, szlachcice z Niemieža, wedhig listy z 1528 r. mieli sami stawad pod bron w razie potrzeby wojennej. A. Boniecki (Herbarz polski, t. XIII, s. 322) zanotowai: „Lachowiczowie herbu Lodzia. Maciej Stanisfawowicz Lachowicz 1539 i 1543 r. w Wilehskiem (...). Krzysztof, czešnik starodubowski 1670 r. Wladyslaw podpisal z wojewodztwem nowogrodzkim obior Augusta II”. Lachowiczowie mieszkali w Zahorowie w powiecie brzeskim, w Rokietni- cach i Korzertiowie w Galicji. Znani tež byli na Podolu i Wilenszczyznie oraz w powiecie rosieriskim na Zmudzi. Poprzez malzehstwa spokrewnili šią m.in. z Duninami Karwickimi, Gizewskimi, Kopystynskimi, Lewandowskimi, Jan- kowskimi, Eysymontarni, Januszewskimi, Kleczkowskimi. Wywodfamilii urodzonych Lachowiczow herbu Lodzia z 22 XII 1819 r* po- dawal: „Familia rodowitošcią sziachecką zaszczycona, uzywaia ciągle preroga- tyw stanowi szlacheckiemu wlasciwych, z jakowej familii pochodzący Jan Do- rza Lachowicz posiadal majętnošci ziemskie w powiecie rosiehskim i trockim sytuowane (...) Podratwinie i Kiidzie”. Na mocy przywileju krdla Augusta III z 1744 r. byl woznym Ksiqstwa Žmudzkiego. Z Anną Urbanowiczowną mial syna Kazimierza (1755), ktory oženiony z Ewą Wiszelowną, zostawil pięciu synow. Oni rowniez doczekali šią licznego potomstwa. W 1819 roku heroldia wilenska uznaia za „rodowitą i starožytną szlachtę” Kazimierza, Wawrzyttca, Marcina, Wincentego, Ludwika i wielu innych Lachowiczow z powiatu trockie- go (CPAHL, f. 391, z, 1, nr 995, s. 226-227). LAKITYCZ (Lakitičius) herbu Pelikan. Ich siedziby rodowe znajdowaly šią na Litwie (CPAHL, f. 391, z. 1, nr 1026). LAKSTUTOWICZ (Lakstutavicius) herbu Rawicz. Zamieszkiwali w woje- wddztwie witebskim. LALEWICZ (Lalevicius) herbu Poraj. W žrodlach historycznych notowani byli od XVI wieku. LANDSBERG (Landsbergis) herbu Abdank. Pisali stę „z Hohibia”, a rod wywodzili od Rafala Franciszka Landsberga, straznika wojewodztwa kowieh- skiego, ktory w 1738 r. nabyl częšč dobr Judejki w powiecie upickim. Pozosta- wil on syna Boguslawa. W 1820 r. Landsbergowie uznani zostali za „rodowitą i starožytną szlachtę polską” oraz wpisani do pierwszej częšci ksiąg szlachty gubemi litewsko-wilenskiej (CPAHL, f. 391, z. 8, nr 2596, s. 367-369). Byli tež na Litwie, w Polsce i w Niemczech uszlachceni Žydzi tego nazwi- ska, liczni i bardzo wplywowi. Ludwik ¡Corwin {Szlachta neoficka, Krakow 5 1939, t. Il, s. 145) podawal: „Hrabia Landsberg. Z rodztny tej doktor Wilhelm byl rabinem i nauczycielem religii mojzeszowej. Jego potomkowie ochrzctli się i za pieniądze otrzytnali od któregos z ksiąžąt niemieckich szlachectwo z lytu- lem hrabiowskim” O Žydach Landsbergach wspominat równiez Osip Man- delsztam w eseju Fieodosia (/ ty, Moskwa..., s. 190). LANG (Langas) herbu Gryf. Dziedziczyli dobra ziemskie w powiecie oszmianskim (CPAHL, f. 391, z. 6, nr 7). LANGlERD (Langerdas) herbu Zadora. Osiedleni byli w powiecie oszmianskim (CPAHL, f. 391, z. 6, nr 7; f. 708, z. 2, nr 5). LANGMIN (Langminas) herbu Rys. Posiadlosci rodowe mieli w powiecie rosienskim (CPAHL, f. 391, z. 6, nr 7). LARSKI vel FONLARSKI vel FONLARLARSKI vel WONLARLARSKI vel von LAHR LARSK1 (Larskts) herbu Pniejnia odm, czyli w polu bialym dwie lapy niedzwiedzie. Seweryn Uruski pisal o nidi: „Na Litwie rodzina niemieckie- go pochodzenia, wlasciwe jej nazwisko von Lahr, które spolszczyla na Larski vel Vonlarlarski. Jakub, budowniczy smolenski, poborca województwa smolen- skiego 1627 i 1632; jego córka Anna za Samuelem Hieronimem Kotlem, mar- szalkiem oszmianskim. Jan, starosta smolenski 1710 r. (...). Franciszek, syn Sylwestra, wylegitymowany w Cesarstwie i zapisany do ksiąg szlachty gubemi podolskiej 1861 r.” [Rodzina..., t. VIII, s. 278). W przekazach archiwalnych wzmianki o reprezentantach tego rodu spotyka šią od wieku XVI. W latach 1575-1593 w wilenskich księgach grodzkich wielo- krotnie wspominano Hanusa Fonlara (von Lahr), kupca, wtasciciela kamienicy w Wilnie obok kosciola šw. Jana (AWAX, t. VIII, s. 10, 469; t. XX, s. 84). Uro- dzony Jakub Wonlar, budowniczy smolenski, w 1622 roku zostal poborcą po- datkowym tegož województwa (VL, t. Ill, s. 275). Prawdopodobnie ów „z Mo- zakowa Jakub Wonlar” walczyl w obronie Smolenską przed agrcsją moskiewską w 1654 r. Jan Wonlar Larski, stolnik smolenski, w 1710 roku podpisaf konstyru- cj<j sejmu warszawskiego (VL, t. VI, s. 100). Jeden z panów Larskich okolo 1720 r. byl orszanskim sądzią ziemskim (A WAX, t. XXIX, s. 413). Bardzo zasluženi i slynni Wonlarlarscy osiedleni w Rosji uzywali polskiego herbu Pniejnia (A. Lakier, Russk oja gieraldika, t. II, s. 452). L. M. Sawioiow [Rodostownyje zapiski, t. II, s. 119) pisal: „Wonlarlarskij. Pochodzenia polskie go. Posiadali majątki w powiecie smolenskim, po przytączeniu w 1655 r. Smo lenską przyjąli poddanstwo rosyjskie”. Obszczij gierbowntk (t. IV, s. 125) podawal zaš: „Przodkowie familii Won- larlarskich, szlachcice smolenscy Aleksy i Konstanty Wonlarlarscy, od cara i wielkiego kniazia Aleksego Michajtowjcza w 1672 roku obdarzeni zostali sta- rodawnymi ojca ich Piotrą Wonlarlarskiego majątnošciami dziedzicznymi, które on posiadal na mocy przywilejów króla polskiego (...). Potomkowie tego rodu Wonlarscy (...) wielu równym sposobem tronowi rosyjskiemu w róznych ran- gach služb dworzanskich služylo”. 6 LASKARYS (Laskaris) herbu Laskarys. Miejscem ich osiedlenia by! po- wiat wilenski (CPAHL, f. 391, z. 7, nr 703; f. 391, z. 9, nr 2215). LASKOWICZ (Laskovicius) herbu Korab. Dziedziczyli maj?tnosci w po- wiatach oszmianskim i wilenskim. Mieszkali tez w Wilnie (CPAHL, f. 391, z, 7, nr 1603; f. 391, z. 6, nr 7). LASKOWSKI (Laskauskas). W Wielkim Ksi?stwie Litewskim piecz?to- wali si? godlem Korab. Bartosz Paprocki pisal o nich: „Laskowskich dom z Ma- zowsza w powiecie oszmianskim. Pawel Laskowski w powiecie oszmianskim mial za sob a Drucke, zostawil syna Jana w zakonie Societatis Jesu i cork?, ktora szla za Unichowskiego”. Tomasz Swi?cki wzmiankowal tylko o dwöch reprezentantach rodu: „La skowski Stanislaw, z Laskowej Jabloni w ziemi lomzynskiej, instygator koronny i podczaszy lomzynski. Jakub Laskowski za panowania Zygmunta Augusta upo- rz^dkowa) Ksi?stwo Zmudzkie, rol? pomi?dzy mieszkancow porz^dnie podzie- lil, gaje poswi?cone jeszcze obrz^dkom pogahskim powycinac kazal, tak iz dziejopisowie polscy i litewscy zgodnie swiadcz^, iz lubo w te kraje wiara swiqta za staraniem Wtadyslawa Jagielly i Witolda jeszcze okolo 1413 roku przyniesion? zostala, jednak ogolnie dopiero za staraniem tegoz Jakuba Laskow- skiego tamze rozkrzewiona kwitnie dot^d” (Historyczne pam.iq.tki znamienityck rodzin i osöb dawnej Polski, t.1, s. 135) Adam Boniecki (Herbarz polski, t. Xlll, s. 355-385) pisal o Laskowskich herbu D^browa, wywodzgeych si? z Laskowa Jabloni i Laskowa Sierzputow w ziemi lomzynskiej pod Zambrowem; Laskowskich herbu Doliwa — z Laskow w powiecie wielunskim; herbu Drogoslaw - z ziemi halickiej; herbu Korab - z Laskowa w powiecie kamienczykowskim w ziemi nurskiej (najbardziej roz- gal?zieni); herbu Komicz - z Laskowej w Ksi?stwie Zatorskim; herbu Leliwa zamieszkalych w Prusach; herbu Leszczyc - z Laskowa w powiecie kaliskim; herbu Pölkozic - z Laskowa w ziemi belskiej; herbu Trzaska - z Laskow w po wiecie wareckim (rowniez bardzo licznych). O Laskowskich herbu Dqbrowa Herbarz rodzin szlacheckich Krölestwa Polskiego (Warszawa 1853, cz. 1, s. 144) informowal: „Laskowscy. Zygmunt, syn Stanislawa Laskowskiego, wojewody plockiego, w roku 1667 dobra swoje w ziemi bielskiej Tybory-Kamionka, Zulawka, Wolka, Tybory-Olszewo i Choszcz6wka z przylegtoiciami sprzedat, a w roku 1680 nabyl dobra Wierz- bowo-Zambrzyce w powiecie zambrowskim. Stanislaw zas w r. 1789 dobra La- skowiec i Obidzino w ziemi lomzynskiej dziedziczyh”, Laskowscy od bardzo dawna byli wzmiankowani w zapisach archiwalnych, szczegolnie na terenie Malopolski. Clemens et Paulus Laskowski, nobili, wspo- mniani zostali w 1443 roku w ksi?gach ziejnskich Sanoka. Laskowski, Polak w sluzbie sultana tureckiego, by! poslem tego kraju do Polski i pahstw niemiec- kich w roku 1512. ¿rodla nicmieckie podaj^o nim, iz byl urodzonym Polakiem - und ist eyn geborner Pole (Akla stanöw Prus Krolewskich, t. V, s. 219-223). Stanislaw Laskowski 1 V 1619 zlozyl podpis pod uchwala szlachty woje- wodztwa krakowskiego „na okazowaniu” pod Kazimierzem. Jan Stanislaw La- 7 skowski, kasztelan warszawski, w 1648 r. podpisal uchwatą warszawskiej kon- federacji generalnej (VL, t. IV, s. 85). Mikoiaj, Stanislaw i Piotr Laskowscy, reprezentując szlachtą ziemi nurskiej, podpisali w 1648 roku akt elekcji kröla Jana Kazimierza (V£, t, IV, s. 111). Albertus Laskowski, sacrae regiae majestatis secretarius, czyli sekretarz kr61a polskiego Jana Kazimierza, wielokrotnie figūroje w dokumentach oficjainych ztamtych czasöw (1650-1658). W 1655 roku wsröd studentöw teologii Kolegium šw. Klemensą w Pradze znajdowal šią Jan Laskowski, przybysz z Wilenszczyzny. Pawel Laskowski naležal w szeščdziesiątych latach XVII wieku do najlepszych wykladowcöw matematyki na Akademii Wilenskiej. W XVlI-wiecznym nekrologu czytamy o nim: „Urodzony na Mazowszu, wstąpil do Towarzystwa [Jezusowego] dobrze juž obznajmiony z dyscyplinami filozoficznymi i matematycznymi”. Wy- kladal on rowntez filozofią - w Polocku przez trzy lata, a przez rok w Akademii Wilenskiej, tutaj tež„wykladal przezpewną liczbą lat matematykę”. Tomasz Laskowski, komomik brzeski, w 1766 r. na mocy uchwaly Komisji Skarbowej Wielkiego Ksiąstwa Litewskiego mianowany zostat na pelnomocnika do uregulowania dlugow kahahi zydowskiego Brzescia Litewskiego. W tym czasie Antoni Henryk Laskowski byt komomikiem ziemskim tegož wojewodztwa. Ignacy Laskowski w 1778 roku byl czesnikiem wojewodztwa brzeskiego, a Stanislaw - chorąžym petyhorskim Wielkiego Księstwa Litewskiego (posiadal dobra Jatwiehi). On tež w 1794 roku zostal czlonkiem Narodowej Komisji Porządkowej Brzeskiej- Litewskiej. W tym okresse ksiągi grodzkie mohylewskie wspominają o zbierającym jalmužną „szlachcicu wądrownym” Gabrielu Laskowskim. Opröcz rodowitej szlachty polskiej byli tež Laskowscy uszlachceni Žydzi. Wywöd urodzonych Laskowskich herbu Leliwa z 29 maja 1800 roku, uložony w Wilnie, podawal: „Antoni Laskowski, neofitą, jak poswiadczyla metryka chrztü jegož pod rokiem 1777, miesiąca Juni 11 dnia w xięgach košciola dyne- burskiego zapisana, zostawszy szlachcicem polskim na mocy prawa statutowego (,,,), byl woznym powiatu trockiego za przywilejem roku 1789 danym. Iž zas splodzil synöw dwoch, dziš wywodzących šią Wincentego y Piotrą Antoniewi- czöw Laskowskich, oraz že wywodzący šią mają possessyę zastawną Jurgielany zowiącą šią, o tem [przekonala] metryka chrzestna Wincentego Laskowskiego”. Na podstawie tych dowodöw Deputacja Wywodowa Wilenska uznala Piotrą i Wincentego Laskowskich za „rodowitą y aktualną szlachtę polską”, wpisując ich do pierwszej cząšci ksiąg szlachty gubemi litewsko-wilenskiej (CPAHL, f. 391, z. 1, nr 994, s. 21-22), Oni tež figurująna lišcie szlachty powiatu trockie go z 1844 r, (CPAHL, f, 391, z. 8, nr 85, s. 35). Nekanda Trepka znal tež La skowskich nieszlacheckiego pochodzenia zamieszkalych w Malopolscc. O jed- nym z nich zanotowal, že byt to „chlop i bąkart” {Liber..., s. 236-237). Wywöd rodöwitosci szlachetnej familii urodzonych Laskowskich herbu Ko- rab, dotyczący noszących to šamo nazwisko Polakow, sporządzony w Wilnie 25 maja 1836 r., podawal, že röd ten posiadal majątki Jankuny, Niebygany, Szyrwie i Taszymance w wojewödztwie wilenskim, nadane przez kröla Augusta III. W 1836 r. Karol Leonard Laskowski uznany zostat za rodowitego szlachcica i wpisany do pierwszej cząšci ksiąg szlacheckich gubemi wilenskiej (CPAHL, f, 391, z. 1, nr 1053, s. 87-88). 8 LASOTA (Lasotas) herbu Rawicz. Na Šląsku uzywali godla Odrowąž (Siebmacher, s, 82). Pisali się „z Lopiennika". W XIX w. przedstawiciele tego rodu znani byli w Wilnie. Nekanda Trepka opisywal tež Lasotów podających się za szlachtę, chociažtylko „za pisarze u szlachty shižyli” (Uber..., s. 237). LASZENKO (Lašenk as) herbu Radwan. W zródíach archiwalnych wzmiankowani byli od XVIII stulecia. LAUDA herbu Pelikan. W XVII w. nabyli dobra Poszuki w powiecie wie- lonskim na Žmudzi. 12 kwietnia 1804 r. uznani zostali przez lieroldię w Wilnie za rodowitą i starožytną szlachtę polską {CPAHL, f. 391, z. 1, nr 995, s. 82-83). LAUDGIN (Laudginas) herbu Dzialosza. W 1799 r. wpisano ich do ksiąg szlachty gubemi litewskiej. LAUGMIN (Laugminas) herbu Pielesz. Ich przynaležnošč do stanu szla- checkiego potwierdziía heroldia wileñska. Do ksiąg szlachty gubemi litewskiej Laugruínowie wpisani zostali w 1799 roku. LAUŠ (Lausas) herbu Trzy Lílie. Zamieszkiwali w powiatach nowoalek- sandrowskim, poniewieskim i wilkomierskim. LAWDANSKI (Laudanskas) herbu Jastrzębiec i Zagloba. Dziedziczyli pos i adióse i w powiatach oszmiañskim i rosieóskim. LAWDGIN (Laudginas) herbu Pielesz. Ich majątki rodowe znajdowaly się w powiatach rosieñskim i telszewskim. LAZAROWICZ vel LAZAROWICZ (Lazarovicius) herbu Kosciesza. „Michaí nobilitowany roku 1662 za okazane męstwo na wojnach” (H. Stupnicki, Herbarzpalski i imionospis..., Lwow 1859, t, II, s. 89). LEBIEDOWICZ (Lebedavicius) herbu Szeliga. W ¿ródlach archiwalnych notowani byli od XVII wieku. LEBIEDZIEJEWSKI (Lebedijauskas) herbu Nalęcz, Lis. Dziedziczyli dobra ziemskíe w powiatach piñskim, oszmiaiískim i lidzkim (CPAHL, f. 391, z, 6, nr 612). LEBIEDZIÑSKJ vel LEBIEDYÑSK1 (Lebedynskas) herbu Labędž, Le- chicki ród szlachecki znany na Bialej Rusi i Ukrainie. LEBIEDŽ vel LABĘDŽ (Lebedys) herbu Labędž i Trzaska. Szlachta pol- ska od wieków zamieszkala w Wielkim K.sięstwie Litewskim, Labędzjowie na Litwie uzywali często fonny nazwiska Lebiedž. Od 1598 roku jedna z gatęzi Lebiedziów posiadata dobra Siopda kolo Nowogródka, Ci Lebiedziowie wywo- dzili się ze starožytnej szlacheckiej rodziny tatarskiej (CPAHL, f. 391, z. 1, nr 9 1045, s, 25-26). PrzynaleznoSc lego rodu do stanu szlacheckiego wielokrotnie potwierdzaiy heroldie grodzienska, minska i wilenska. Na terenie Wielkiego Ksiestwa Litewskiego Lebiedziowie posiadali liczne dobra w powiatach oszmianskim, wilejskim, wilenskim, trockim, lidzkim i in- nych (CPAHL, f. 708, z. 2, nr 3088; f. 391, z. 4, nr 1611; f. 391, z. 6, nr 665, 707, 2754, 2778, 2779, 2929; f. 391, z. 7, nr 486, 590, 3284; f. 391, z. 8, nr 86, 2558). Ludmila Lebiedziowna herbu Trzaska, szlachcianka z ziemi drohiczyn- skiej, wspomniana jest w uchwale warszawskiego sejmu walnego z 28 stycznia 1578 r. (W. Semkowicz, Wywody szlachectwa, nr 360). ■Lab^dziowie znani byli rowniez w Malopolsce w XV-XVi w. (Jozef Krze- pela, Maiopolskie rody ziemimskie, Krakow 1928, s. 136). Jan Lab^dz ze Strq- gowej sprawowal fiinkcj^ podstolego w latach 1507-1532 (Urz^dnicy centralni i nadworni Polski XlV-XVUl wieku, Komik 1992, t. X, s. 183). Jan Labqdz (za- pewne ten sam), stolnik nadwomy, wspomniany jest w przywileju Zygmunta Starego z 30 marca 1523 r. (W. Semkowicz, Wywody szlachectwa, nr 162). Szlachta nosz^ca to nazwisko zatnieszkiwala takze w Polsce srodkowej i na Podlasiu. LECttOWTCZ (Lekavičius) herbu Gryf. Pan Andrzej Witwicki Lechowicz w 1651 r. wziąl udzial w popisie pospolitego ruszenia szlachty ziemi Iwowskiej i zydaczowskiej. W następnych wiekach Lechowiczowie szeroko rozgalęzili šią na ziemi lubelskiej i sandomierskiej. W 1847 r. uzyskali szlachectwo rosyjskie. LEDOCHOWICZ vel LEDOCHOWlCZ (Ledukavičius) herbu Szalawa. Dziedziczyii dobra ziemskie w powiatach dzisneriskim, polockim i witebskim. LEDOWICZ (Ledavičius) herbu Slepowron. Zamieszkiwali w powiecie szawelskim (CPAHL, f. 391, z. 6, nr 7). LEGACZYNSK1 (Legačinskis) herbu Poraj. Osiedleni byli w powiecie ro- siehskim (CPAHL, f. 391, z. 6, nr 31, 707). LEGEJKO vel LEGIEJKO (Ligeikis) herbu Przyjaciel. Ich rodowitoSc szlachecką. potwierdzila heroldia wilenska 3 lipca 1835 roltu (CPAHL, f. 391, z. 1, nr 1045, s. 22). LEGOWICZ (Legavicius) herbu Dąbno, Przyjaciel i Slepowron. Mieli po- siadlosci w powiatach kowiehskim i wilenskim (CPAHL, f. 391, z. 7, nr 751; f. 391, z. 1, nr 1045). LEINDORF (Laindorfas) herbu Linda. Dziedziczne dobra Leindorfow znajdowaiy šią powiecie braslawskim (CPAHL, f. 391, z. 1, nr 995, s. 3-4). LEJKA vel LEJKO (Leikis) herbu Podkowa. Zamieszkiwali w powiatach lidzkim i wilenskim (CPAHL, f. 391, z. 6, nr 7, 1622, 2759). 10 LELEWEL (Lelevelis) herbu Lelewel. Nazwisko to pojawia się w zapisach archiwalnych od początku XVIII wieku. LEM vėl LEMI (Lemis) herbu Pobög. Dziedziczne majątki tego rodu znaj- dowaly šią w powiecie grodzienskim (CPAHL, f, 391, z. 6, nr 18), LENARTOWICZ (Lenartavičius) herbu Giejsz, Jastrzębiec i älepowron. Dawny röd szlachecki osiedlony w powiatach oszmiahskim, litlzkim, wiiehskim i szawelskim (CPAHL, f. 391, z. 4, nr 1635; f. 391, z. 1, nr 995, 1026, 1399). Pochodzili zapewne z Lączyckiego. W Malopolsce Wschodniej uzywali godla Pobög i Jastrzębiec, Posiadali wiele majątk6w, a wsröd nich Lubiankę w powie cie oszmianskim, Wywod familii urodzonych Lenartowiczow herbu Jastrzębiec z 4 wrzesnia 1800 roku podawal, že „familia urodzonych Lenartowiczow jeszcze przed unią Polski z Litwą rodowitošcią szlachecką zaszczycona byla”. Ich przynaležnošč do stanu sziacheckiego wielokrotnie potwierdzala heroldia wilenska (CPAHL, f. 391, z. 1, nr 995, s. 25-28, 144-145, 150-151). LENCZEWSKI (Lenčiauskas) herbu Strzeraią. Posiadali liczne dobra w powiecie Iidzkim i oszmianskim. 15 paždziemika 1800 r. uznani zostali przez heroldię wilenską za „rodowitą i starožytną szlachtą polską”. Wpisano ich do pierwszej częšci ksiąg genealogicznych tejže gubemi (CPAHL, f, 391, z. 1, nr 995, s. 31-32, 196-199). Ich szlachecką rodowitosc potwierdzila rowniez herol dia w Wjlnie 30 XII 1819 oraz urząd heraldyczny w Warszawie (AGAD w Warszawie, Inwentarz Heroldii Krölestwa Polskiego, Zb. dok. pap. 3933). Gustaw Lenczewski, urodzony w Berlinie 16 wrzesnia 1896 r., wieloletni profesor Wyzszej Szkoly Muzycznej we Frankfiircie nad Menem, byl jednym z najwybitniejszych niemieckich kompozytoröw (Klang und Rhythmus, koncer- ty, sonaty na skrzypce i in.) i teoretyköw muzyki (Grosser Geigenton, Ratgeber fiter die Leitung eines Streichorchesters) XX wieku. LENDZIEWICZ (Lendevicius) herbu Jastrzębiec i Waga. Posiadali raąjąt- ki w powiecie rosienskim (CPAHL, f. 391, z. 6, nr 7). LENKIEWICZ (Lenkevičius) herbu Kotwicz. Na Kijowszczyznie pieczą- towali się godlem Pobög odm. Mieli dobra ziemskie w powiatach wilenskim, mozyrskim, oszmianskim, kowieriskim, rosienskim, witebskim i szawelskim (CPAHL, f. 391, z. 7, nr 663, 1866, 3820). Posiadali tež majętnošc Linki w po wiecie kroskim na Žmudzi. Dziedziczyli rowniez Drohilowszczyznę i Czechy w powiecie oszmianskim oraz Wojdyly i Samy w Księstwie Žmudzkim. Jan III Sobieski osadzil jako kolonistöw Bazylego, Jana i Magdaleną Len- kiewiczöw w Dolhowiczach na ziemi orszanskiej, nadając im dziedziczny tytul strazniköw smolenskich. Z tej rodziny znany byl w XVIII wieku Gabryel Len- kiewicz, rowniez czeänik smolenski, i brat jego Roman, czesnik czerykowski. 22 grudnia 1819 r. Lenkiewiczowie uznani zostali przez heroldią wilehską za rodowitą i starožytną szlachtą polską (CPAHL, f. 391, z. 1, nr 995, S. 222- 11 223). W 1820 r. wpisano ich do pienvszej częšci ksiąg szlachty gubemi litew- sko-wilenskiej jako rodowitą szlachtę polską (CPAHL, f. 391, z. 8, nr 2596, s. 380-385). W 1836 r. heroldia w Wilnie potwierdzila powtomie ich przynalež- nošč do stanu szlacheckiego (CPAHL, f. 391, z. 1, nr 1053, s. 85-86). LENKOWSKI (Lenkauskas) herbu Lubicz. Ich szlachectwo potwierdzily heroldie w Wilnie (3 IX 1817) oraz w Warszawie (AGAD w Warszawie, In- wentarz heroldii Kr61estwa Polskiego, Zb. dok. perg. 8881). LENKSZEWICZ (Lenkševičius) herbu Leliwa. Dziedziczyli dobra ziem- skie w powiecie rosieiiskim (CPAHL, f. 391, z. 7, nr 1866). LENSKI (Lenskas) herbu Ostoja. Znani na Kresach Polnocno-Wschodnich Rzeczypospolitej, W XIX wieku posiadali Bialą Wakę pod Wilnem. LEONOWICZ (Leonavičius) herbu Gozdawa (powiat rosienski), Kotwicz (povviat upicki) i Leliwa (powiaty wilehski i trocki) (CPAHL, f. 391, z. 7, nr 285,643; f. 391, z. 4, nr 1632; f. 391, z. 8, nr 85; f. 391, z. 1, nr 1078). Od XVII w. dziedziczyli majątek Wismonty w powiecie upickim. W 1820 r. zostali wpi- sani do pienvszej cząšci ksiąg szlachty gubemi litewsko-wi|enskiej jako „rodo- wita i starožytna szlachta polska” (CPAHL, f. 391, z. 8, nr 2596, s. 386-389). LEONTOWICZ (Leontavičius) herbu Šlepowron. Znakotnity rod kreso- wy, w XVI-XVIII w. slynny i wplywowy zarowno w wojewodztwie sicradzkim, wilenskim, jak tež witebskim. Jan Leontowicz w roku 1768 pelnil funkcję paro- cha košciola Trojcy Najswiętszej w Czudnowie na Kijowszczyžnie. LEPARSKI (Leparskis). Znanych bylo pięč spokrewnionych ze sobą du- žych odgalęzien rodu Leparskich. Dwie z nich užywaty herbu Kotwicz i Lubicz, ajedna - herbu Leparski, czyli \vlasnego, Heroldie w Kownie i Wilnie potwier- dzaly rodowitošč szlachecką tych rodžiu m.in. w latach 1799, 1819, 1831, 1835, 1837, 1855, 1857, 1859, 1872, 1892. Senat zaš w Sankt Petersburgu potwierdzal ich przynaležnosč do stanu szlacheckiego w latach 1852, 1877, 1880, 1900, 1908 (CPAHL, f. 391, z. 11, nr 30). Leparscy posiadali w XVI-XVIII w. maj etnose i Poistrze (Toloczkany) w powiecie rosiehskim, Jan6wdany (Lepary) nad rzeką Lcparą, Sabany, Poto- wiesie, Nury, Nowiniki w powiecie upickim oraz pomniejsze dobra w powiecie szawelskim (por. AWAK, t. XXXVIII, s. 264). Niektore gaięzie rodu Leparskich jednak powoli podupadaiy gospodarezo, tak i i 15 Hpca 1829 r. urząd marszalka szlachty powiatu szawelskiego, poswiadczaj ąc rodovvitosč szlachecką Ambrože- go Piotrą Leparskiego i jego synow Tadeusza, Marcelego, Kazimierza i Raj- munda, zaznaczal jednoczesnie, iž pan ow „nie posiada dziedzieznego w tym powiecie majątku” (CPAHL, f. 391, z. 4, nr 1633, s. 10). W XVU-XVIII w. žrodla archiwalne często wzmiankują reprezentantow tej rodziny. Np. Wawrzyniec Leparski odnotowany zostal w księgach sądowych dworu biržahskiego w lipcu 1694 r. (Biržų dvaro teismo knygos, Vilnius 1982, 12