Ramayana Deze tekst is uitsluitend voor persoonlijk gebruik. Commercieel gebruik is niet toegestaan. Evenmin is het toegestaan de tekst te wijzigen, bewerken, geheel of gedeeltelijk te publiceren, of anderszins te vermenigvuldigen. Toegestaan is het kopiëren van citaten of kleine tekstgedeelten voor studie- en discussiedoeleinden. © Copyright 2004 - Stichting Ars Floreat www.arsfloreat.nl [email protected] 1 © Copyright 2004 - Stichting Ars Floreat – www.arsfloreat.nl - (Ramayana 1) Ramayana I - Balakanda II - Ayodhyakanda III - Aranyakanda IV - Kiskindhakanda V - Sundarakanda VI - Yuddhakanda VII – Uttarakanda 2 © Copyright 2004 - Stichting Ars Floreat – www.arsfloreat.nl - (Ramayana 1) Ramayana De Ramayana van Valmiki Deel I – Balakanda Rama’s jeugd 3 © Copyright 2004 - Stichting Ars Floreat – www.arsfloreat.nl - (Ramayana 1) Vertaling: Stichting School voor Filosofie in samenwerking met Stichting Ars Floreat Versie 1.1.0, augustus 2004 www.arsfloreat.nl Original title: The Ramayana of Valmiki Volume I: Balakanda, ISBN 0-691-06561-6 Translated by Robert P. Goldman Princeton University Press Princeton, New Jersey, USA pup.princeton.edu © Copyright 2004 Stichting Ars Floreat, Amsterdam Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, computernet- werken, of op welke andere wijze ook, zonder vooraf- gaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, computer networks, or any other means, without written permission from the publisher. ISBN 90- 72141-30-X NUR 080 718 4 © Copyright 2004 - Stichting Ars Floreat – www.arsfloreat.nl - (Ramayana 1) Inhoud Inhoud 5 Voorwoord 9 1 Samenvatting van Narada 17 2 De opdracht van Brahma 28 3 Valmiki in diepe concentratie 34 4 Rama’s zonen zingen het epos 38 5 Ayodhya, de schitterende stad 42 6 De mensen van Ayodhya 46 7 De dienaren van Koning Dasaratha 50 8 Dasaratha wenst een zoon 53 9 Hoe Risyasringa regen bracht 56 10 Risyasringa komt naar Ayodhya 61 11 Voorbereiding van het offer 65 12 Verdere voorbereidingen 68 13 Het paardenoffer 73 14 De verschijning van Vishnu 80 15 Ravana’s lot bezegeld 84 16 De schepping van apenlegers 88 17 De geboorte van Rama 91 18 Het verzoek van Visvamitra 97 19 Dasaratha’s antwoord 100 20 Het betoog van Vasishtha 104 21 Op weg met Visvamitra 107 22 De ashram van Kama 110 23 Het woud van Tataka 113 5 © Copyright 2004 - Stichting Ars Floreat – www.arsfloreat.nl - (Ramayana 1) 24 De vervloeking van Tataka 117 25 De dood van Tataka 120 26 Rama krijgt hemelse wapens 123 27 Mantra’s en meer wapens 127 28 De ashram van Vamana 131 29 Strijd met de rakshasa’s 134 30 Op weg naar Koning Janaka 138 31 De dochters van Kusanabha 141 32 Het huwelijk van Brahmadatta 145 33 De afstamming van Visvamitra 149 34 De afstamming van de Ganges 152 35 Uma vervloekt de goden 155 36 Agni bevrucht de Ganges 159 37 De zonen van Sagara 163 38 Het offerpaard ontvoerd 167 39 Op zoek naar het offerpaard 171 40 Het offerpaard teruggevonden 175 41 De nakomelingen van Sagara 179 42 De neerdaling van de Ganges 183 43 Het plengoffer 187 44 Het karnen van de oceaan 190 45 De wraak van Diti 194 46 De zeven Maruts 197 47 De vloek van Gautama 200 48 Rama bevrijdt Ahalya 205 49 Bij Koning Janaka 209 50 Koning Visvamitra 213 51 Visvamitra ontmoet Vasishtha 217 6 © Copyright 2004 - Stichting Ars Floreat – www.arsfloreat.nl - (Ramayana 1) 52 Visvamitra wenst de koe Sabala 220 53 Visvamitra neemt Sabala mee 224 54 De strijd om Sabala 227 55 De macht van een kshatriya 231 56 De wens van Trisanku 234 57 Trisanku vervloekt 237 58 Hulp van Visvamitra 241 59 Trisanku in de hemel 244 60 Het paardenoffer van Ambarisha 249 61 Sunahsepa gered 252 62 Visvamitra verliefd 256 63 Visvamitra vervloekt Rambha 260 64 Visvamitra wordt brahma-rishi 262 65 Siva’s boog 267 66 Rama breekt de boog 271 67 Dasaratha’s toestemming gevraagd 275 68 Dasaratha ontmoet Janaka 278 69 Het Huis Ikshvaku 281 70 Het Huis Videha 285 71 Viervoudig voorgenomen huwelijk 289 72 De bruiloft 293 73 Ontmoeting met Rama Jamadagnya 297 74 Vishnu’s boog 300 75 Rama verslaat Rama Jamadagnya 304 76 Terug in Ayodhya 307 Einde van de Balakanda 309 Sanskriet namen en woorden 310 7 © Copyright 2004 - Stichting Ars Floreat – www.arsfloreat.nl - (Ramayana 1) Zolang er bergen en rivieren op aarde zijn, zo lang zullen mensen elkaar het verhaal vertellen van de Ramayana. Ramayana 1.2.35 8 © Copyright 2004 - Stichting Ars Floreat – www.arsfloreat.nl - (Ramayana 1) Voorwoord De Ramayana, het grote epos uit India, is het verhaal over Prins Rama en zijn vrouw Sita. Het is duizen- den jaren oud en ongetwijfeld een van de meest invloedrijke literaire werken aller tijden, met name in Zuid- en Zuidoost-Azië. In het Nederlands zijn ver- schillende samenvattingen van de Ramayana ver- schenen, maar voor zover bij ons bekend nog geen volledige vertaling. Gezien de ca. 24.000 verzen - of 50.000 regels – waaruit de tekst bestaat en de meer dan 2.000 gedeeltelijke of volledige manuscripten die er van de Ramayana bekend zijn, is een volledige vertaling ook geen geringe opgave. Het oudst bekende manuscript (geschreven op palm- bladeren) zou ongeveer 1.000 jaar oud zijn, maar het verhaal zelf is veel ouder. Sinds onheuglijke tijden bestond in India de traditie van mondelinge over- dracht, waarbij verhalen uit het hoofd werden geleerd, voorgedragen en door de ene generatie aan de volgende werden doorgegeven. Onvermijdelijk werd het verhaal hierbij zo nu en dan weer net iets anders verteld en werden er stukken aan toege- voegd, afhankelijk van de landstreek en de periode waarin het epos verteld werd en van de filosofische opvattingen die de vertellers inspireerden. De vele manuscripten komen uit Noord- en Zuid-India. In het zuiden zijn de oorspronkelijke teksten beter 9 © Copyright 2004 - Stichting Ars Floreat – www.arsfloreat.nl - (Ramayana 1) bewaard gebleven. Er was weinig verkeer met het noorden en daardoor weinig beïnvloeding vanuit andere culturen. De noordelijke editie wordt daarom wel gezien als een commentaar op de zuidelijke. Waarschijnlijk tussen 750 en 500 v. Chr. heeft de dichter en wijze Valmiki het hele epos in een bepaald metrum gezet dat het onthouden gemakkelijker maakte. De Ramayana van Valmiki is daarmee de oudst bekende versie van het verhaal van Rama en is ook ouder dan de oudst bekende versies van de Mahabharata. Van 1960 tot 1975 publiceerde het Oriental Institute in Baroda de zg. ‘Kritische editie’ van Valmiki’s Ramayana in zeven delen. Deze Kritische editie is het werk van een groep wetenschappers met als doel een uniforme Sanskriet-basistekst, die het oudste origi- neel van Valmiki zo dicht mogelijk benadert. Als ge- volg daarvan zijn vele plaatselijke en latere toevoe- gingen uit de vele manuscripten weggelaten. Dat betekent enerzijds dat waardevol materiaal uit die teksten verdwenen is, maar anderzijds dat dit waar- schijnlijk de meest authentieke en meest begrijpelijke versie van de Ramayana is. De Kritische editie dient als basis voor de Engelse vertaling van Princeton University Press. Deze Engelstalige versie van - opnieuw - een team van wetenschappers, onder leiding van Prof. Robert P. Goldman, bevat uitgebreide inleidingen, commen- 10 © Copyright 2004 - Stichting Ars Floreat – www.arsfloreat.nl - (Ramayana 1)