Lubunya Dergi Merhaba, Sayı: 10 / Haziran 2012 3 ayda 1 çıkar Pembe Hayat LGBT Dayanışma Derneği’nin fanzini olarak yayın hayatına başlamış olan, artık 64 sayfalık bir dergi olarak yayınlanan Lubunya’nın 10. sayısında tekrar beraberiz. Daha Pembe Hayat Derneği Adına Sahibi: önce yazılarımla yer aldığım bu derginin bu sayısından itiba- Buse Kılıçkaya ren editörlüğünü üstlenmenin heyecanı içindeyim. Derginin [email protected] gelişmesinde bir tuzum olmasını ümit ediyorum. Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Bu sayıdaki dosya konumuz “Şiddet”ti. Derginin hazırlanma- ve Genel Yayın Yönetmeni sı sürecinde, trans bireylerin hayatında maalesef birçok fark- Berk İnan lı şekilde yer alan şiddetle ilgili yazılar gelmeye devam eder- [email protected] ken bir yandan maalesef şiddet olayları da yaşanmaya devam etti. Biri İzmir ve biri Kuşadası’nda öldürülen iki arkadaşımız Hukuk Danışmanları ve dergide ilgili bir yazı da bulabileceğiniz Eskişehir’deki olay Hakan Yıldırım veya yine dergide yer alan bazen hastane personeli ve doktor- Sinem Hun ların uyguladığı psikolojik şiddet; onlarca farklı boyutta teza- hür eden şiddet meselesini tekrar masaya yatırmamızın, tek- Tasarım: rar tekrar üzerine konuşmamızın gerekliliğini bize hatırlat- maya devam ederken bu konuda söz üretmeye gönüllü trans Tennur Baş öznelerinin sayısının az olmasının yarattığı çelişki karşısında oldukça üzgünüm… Aslında aldığım sorumluluğun -ne ka- Kapak ve Arka Kapak Fotoğrafı: dar büyük olursa olsun- başka birçok insanın çabasını arka- Tennur Baş ma almadığım sürece nafile bir çaba olacağını daha bu ilk se- ferde anlamış bulunuyorum. Bu derginin, benim veya Pembe Basım Yeri: Ayrıntı Basımevi Hayat’ın çabasıyla değil ancak ve ancak, onlarca transın sesi- İvedik Organize Sanayi Bölgesi 28. Cadde ni yükseltmesi, eline kalem alması veya bilgisayar başına geç- 770 Sokak no 105 Ostim Ankara mesiyle gerçek işlevini yerine getiren bir dergi olabileceğini Tel: 0312 394 55 90 görmeliyiz. Pembe Hayat Bir sonraki dosya konumuz “Beden”. Mümkünse bilgisayar- LGBTT Dayanışma Derneği da yazarak; ama imkan yoksa, gerekirse el yazınızla, gerekir- Ataç 1 Sokak No: 3/8 Yenişehir Ankara se sadece ses kaydı veya video olarak fikirlerinizi bize ulaştı- Tel:0312 433 85 17 Fax:0312 433 85 18 rın. İmkansızlıkların sesinizi kısmasına izin vermeyin! Kendi Email: [email protected] sözümüzü, kendi gönlümüzce söylediğimiz dergimizde daha [email protected] fazla trans bireyin sesini duymak umuduyla, bir sonraki sayı- da görüşmek üzere… Pembe Hayat Derneği tarafından basımı Trans Onur Haftası ve İstanbul Onur Haftası’nda buluşmak gerçekleştirilen Lubunya Dergisi, ümidiyle… Ankara Finlandiya Büyükelçiliği tarafından finanse edilmektedir. Berk İnan içindekiler EDİTÖRDEN 1 LGBT TÜRKİYE GÜNDEM 4-5 PEMBE HAYAT HABER 6-7 “BİYOLOJİK KADIN OLMADIĞI İÇİN GİREMEZ!” Anıl Çetintoprak 8 1 MAYIS “BAYRAM” OLSA... Berk İnan 11 ÜNİVERSİTEDE TRANS OLMAK Haydar Güneş 14 TRANS MANİFESTO 18 DOSYA: ŞİDDET “MAHREM”DE ŞİDDET Arzu Güm 23 DEVLET EŞİTTİR ŞİDDET Mİ? Hürdoğan Aydoğdu 24 HANÇERİN İKİ YÜZÜ Merve Yılmazbilek 27 BİTMİŞ YAPBOZ Aligül 29 DAĞINIK DÜŞÜNCELERİM Gani Met 33 BİR ADI KALDI Öykü 36 HACETTEPE’DE TRANS ERKEK SÜRECİM Deniz 38 BELKİ BİR GÜN HAYALLERİM GERÇEK OLUR... Adem Ademoğlu 42 CHRISTOPHE HONORÉ ve SEVGİLİLER Cemal Akyüz 47 TRANSFOBİ ve HOMOFOBİYLE YÜZLEŞMEK Yeni Demokrat Kadınlar 49 YENİ DEMOKRAT KADINLAR’IN TRANSFOBİ ve HOMOFOBİYLE YÜZLEŞMEK HAKKINDAKİ KATKISI ÜZERİNE Elçin Kurbanoğlu - Berk İnan 55 DEĞİL Mİ? İlksen 59 BİR SERİ SORU 61 TRANS ONUR HAFTASI ÇAĞRI ve PROGRAM 62 - 64 İSTANBUL’DAN ANKARA’YA GÖKKUŞAĞI OTOBÜSÜ Ankara’da 20 Mayıs Pazar günü yapılacak Homofo- bi ve Transfobi Karşıtı Yürüyüş’te yaklaşık 500 kişi bir araya geldi. TUĞÇE’NİN KATİL ZANLISI YAKALANDI İzmir’de kiralık otomobilde cesedi bulunan trans birey Tuğçe Şahingün’ün cinayet zanlısı K.G. suç- lamaları kabul etmedi. İzmir Karabağlar’da, 20 gün önce bir şirketten kiraladığı otomobilinde ba- şından tabancayla vurularak öldürülmüş bulunan Tuğçe Şahingün’ün cinayet zanlısı K.G. (38), araç- taki GPRS, 500’e yakın kişinin ifadesi, cep telefo- nu ve kamera kayıtlarının incelenmesinin ardından yakalandı. Zanlı K.G’nin üzerinde olayda kullanı- lan tabanca da ele geçirildi. “SESSİZ KALMA SUÇA ORTAK OLMA!” İzmir’de öldürülen trans birey Tuğçe Şahin için 3 Nisan’da İzmir’de Kıbrıs Şehitleri Caddesi Türkan Saylan Kültür Merkezi önünde ve Ankara’da Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde eş za- manlı mumlu eylem düzenlendi. PEMBE HAYAT VE KAOS GL ANAYASA “EŞİTLİK” MADDESİNDE 8 MART’TA ALANLARDAYDI KİLİTLENDİ Kaos GL’den, Pembe Hayat’tan ve FeministBiz’den CHP ve BDP, ‘eşitlik’ maddesinde “Cinsel Yöne- kadınlar; cinsiyetçiliğe, ataerkiye, homofobi ve lim” çözülmeden bir sonraki maddeye geçilmesine transfobiye karşı 8 Mart’ta Ankara sokaklarındaydı. sıcak bakmıyor. AKP ve MHP Anayasadaki ‘Eşit- lik’ Maddesine ‘Cinsel Yönelim’ ibaresinin eklenme- LGBT’LER SİYASETE DOĞRU sine Karşı Çıktı. Tartışmalar Haziran boyunca süre- LGBT’lere yönelik ilk siyaset okulu kapılarını 2 cek. LGBT’ler, yeni anayasada, ‘eşitlik’ ilkesine, ‘cin- Nisan’da açtı. Ünlü isimlerin ders vereceği okulun sel yönelim’ ve ‘cinsiyet kimliği’ ifadelerinin eklen- hedefi siyasi bilinç yaratmak ve baskı unsuru oluş- mesini bu sayede ayrımcılığa karşı anayasal güvence- turacak bir yapının temelini atmak. ye alınmayı istiyor. 4 LGBT’LER 7 ŞEHİRDE 1 MAYIS MEYDANLARINDAYDI Gökkuşağı bayraklarıyla 1 Mayıs’a katılan Lezbi- yen, Gey, Biseksüel ve Translar (LGBT) Ankara, İstanbul, İzmir, Eskişehir, Diyarbakır, Kayseri ve Balıkesir’de meydanlara çıktı. TRANS ONUR HAFTASI 20 HAZİRAN’DA BAŞLIYOR Bu yıl üçüncüsü düzenlenen Trans Onur Haftası 20 Haziran’da başlayacak ve 24 Haziran’da yürü- yüşle sona erecek. Programda ilk iki gün trans ka- dınların ve trans erkeklerin düzenlediği atölyelere, üçüncü gün pikniğe ve dördüncü gün yürüyüşe ay- rılmış bulunuyor. “80’LERDE LUBUNYA OLMAK” KİTABI YAYINLANDI Bugün 50 yaşın üzerinde olan dokuz trans bireyin anlattıklarından derlenen ve Siyah Pembe Üçgen İzmir Derneği’nin Global Diyalog Vakfı desteğiyle kolektif bir biçimde hazırladığı tarih dizisinin ilki yayınlandı. Kitabı edinmek isteyenler Siyah Pembe Üçgen İzmir’le ve Türkiye’deki diğer LGBT Der- nekleriyle irtibata geçebilirler. MAHKEME LGBT DERNEĞİNİN MÜDAHİLLİK TALEBİNİ KABUL ETTİ İzmir Ağır Ceza Mahkemesi, Nisan 2010’da öldü- İSTANBUL PRIDE 20. YAŞINI KUTLUYOR rülen Esra Yaşar, Ayşe Selen Ayla ile Azra Has’ın 25 Haziran-1 Temmuz günleri arasında yapılacak davasında Siyah Pembe Üçgen LGBT (Lezbiyen, olan İstanbul Onur Haftası’nın bu yılki teması 20. Gey, Biseksüel, Trans) Derneği’nin müdahilliğine yıl şerefine; Bellek. Atölyelerle dopdolu program karar verdi. katılımcılarını bekliyor. 5 LOBİCİLİK ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR 20 Mart’ta Adalet Bakanı Cemil Çiçek ile çeşitli STK’ların bir araya geldiği toplantıya Pembe Hayat PEMBE HAYAT EROL KÖSE’YE DAVA AÇTI da katıldı. CHP milletvekili Melda Onur, Amerikan Sosyal paylaşım sitesi Twitter’da eşcinsel ve trans Büyükelçiliği Demokrasi, İnsan Hakları ve İstihdam bireylere yönelik hakaret içeren ve aşağılayan söy- Bürosu Koordinatörü Erin M Spitzer, Amerika’da lemlerde bulunduğu gerekçesiyle Erol Köse hak- LGBT hakları için çalışan ve 1 milyon üyesi olan kında, Pembe Hayat’ın “Hakaret ve Halkı Kin ve Human Rights Campaign örgütünün temsilcisi Ty Düşmanlığa Tahrik ve Aşağılama” suçlarından An- Cobb Pembe Hayat’ı ziyaret etti. 17 Mayıs’ta Avru- kara Cumhuriyet Başsavcılığı’na yaptığı suç duyu- pa Komisyonu Genişlemeden Sorumlu üyesi Stefan rusu sonucu Köse’ye dava açıldı. Köse’nin hakaret Füle’nin de katılımıyla gerçekleşen birçok alandan suçundan 2 yıl 8 aya kadar hapsi isteniyor. sivil toplum örgütünün toplum örgütünün bir araya geldiği toplantıya Pembe Hayat LGBT Dayanışma Derneği de katıldı. Ankara Kadın Platformu ve Tür- kiye Küçük Millet Meclisi toplantılarına katılmaya ve takip etmeye devam ediyoruz. 20 ÜLKEDEN LGBT ÖRGÜTÜ 3. BÖLGESEL AĞ BULUŞMASI’NDA Daha önce iki kez Kaos GL’nin ev sahipliğinde ya- pılan Homofobiye Karşı Bölgesel Ağ bu kez 25-29 Nisan 2012 tarihleri arasında Hırvatistan’ın Zagreb kentinde gerçekleşti. Arnavutluk, Cezayir, Ermenis- DEVLET KORUMUYOR, KAN DURMUYOR! tan, Azerbaycan, Bosna Hersek, Hırvatistan, Mı- İzmir ve Kuşadası’ndan art arda gelen iki trans ci- sır, Fransa, Gürcistan, Yunanistan, Irak, İsrail, Lüb- nayet haberiyle sarsıldık. Yaptığımız basın açıkla- nan, Karadağ, Filistin, Sırbistan, Hollanda, Tunus masında bir kez daha öldürülmeye karşı sessiz kal- ve ABD’den LGBT örgütlerinin veya bu ülkelerden mayacağımızı, cinayetlerin ve davalarının takipçisi gelen aktivistlerin katıldığı toplantıya Türkiye’den olacağımızı duyurduk. SPoD, Kaos GL ve Pembe Hayat katıldı. 6 TRANSFOBİYE KARŞI TRANS FORUM 7. Homofobi Karşıtı Buluşma kapsamında düzen- lenen Trans Forum Pembe Hayat moderasyonunda gerçekleşti. Trans manifesto’nun tartışıldığı oturu- mun ardından manifestoya son şekli verildi. (Bkz. 18. sayfa) İMZA KAMPANYAMIZ BAŞLADI Pembe Hayat üyesi üç aktivist 19 Haziran 2010’da polis tarafından keyfî biçimde tutuklanıp dövülmüş ve ardından hapis cezasına çarptırılmıştı. Trans ol- maları ve Türkiye’de trans haklarının gelişmesi için çalışmalarından ötürü hedef seçildikleri düşünülü- TRANS ERKEK DENEYİMLERİ yordu. Adalet Bakanı Sadullah Ergin’e ulaştırılacak KİTAPLAŞTIRILDI imzalar Pembe Hayat aktivistlerine yönelik suçla- Pembe Hayat LGBTT Dayanışma Derneği, Trans maların düşmesi ve trans vatandaşların insan hak- Erkek / Kadından Erkeğe Transeksüellerin Dene- larını koruyan yasalar yapılması yönünde bir çağrı yimleri kitabını yayınladı. Kitapta 8 trans erkek niteliği taşıyor. bireyin deneyimleri var. Pembe Hayat, İstanbul LGBT gibi derneklerden kitabı edinmek veya Pem- be Hayat web sitesi dergi linkinden PDF olarak in- dirmek mümkündür. GÖKKUŞAĞI AİLELERİ GRUBU PEMBE HAYAT PEMBE HAYAT’I ZİYARET ETTİ YAŞAYAN KÜTÜPHANE’DEYDİ Ankara’daki lezbiyen, gey, biseksüel, trans bireyle- Ön yargıyla yaklaşılan, ayrımcılığa ve sosyal dışlan- rin ailelerinin ve yakınlarının dayanışması için ku- maya maruz kalan bireylerin kitap olduğu ve oku- rulan ve yaklaşık bir buçuk yıldır düzenli toplantı- yucuların sorularını yanıtladığı Yaşayan Kütüpha- lar alan Gökkuşağı Aileleri Grubu Pembe Hayat’ı ne, Mayıs ayında pek çok üniversite kampüsünde ziyaret etti, bir tanışma ziyareti olan bu toplantı- ve bazı açık alanlarda organize edildi. Pembe Ha- nın ardından karşılıklı destek sözü verildi. Aileni- yat aktivistleri; Ankara Yaşayan Kütüphane, Bil- zin de bu gruba katılabileceğini düşünüyorsanız kent Yaşayan Kütüphane, Eskişehir Yaşayan Kü- lütfen GAG’a [email protected] adre- tüphane ve Yıldız Yaşayan Kütüphane’de kitap ola- sinden ulaşmalarını sağlayın. rak yer aldılar. 7 GİREMEZ!” “BİYOLOJİK KADIN OLMADIĞI İÇİN ANIL ÇETİNTOPRAK Ayrımcılığın olmadığı, insanların eşit ve özgür ol- duğu bir dünyayı kim istemez… Tam da bu fikir- den hareketle bir proje yaptık biz, Eskişehir Top- lum Gönüllüleri olarak: Yaşayan Kütüphane. Bu kütüphane normal bir kütüphane gibi işliyor. Oku- “Belki de çoğumuz ilk defa böyle bir yucuları, kütüphane görevlileri, kitapları, okuyucu kartları var. Tek bir farkı var; kitapları insan. Ön ayrımcılığa maruz kaldık. İlk defa yargıyla yaklaşılan, ayrımcılığa ve sosyal dışlanma- yanımızdaki yamacımızdaki birine böyle ya maruz kalan insanlar bu kütüphanede kitap olu- yor ve bazen okuyucularının sorularını cevaplaya- kötü davranıldığını gördük. Hariçten gazel rak bazen onları dinleyerek koyu bir sohbete dalı- okuduğumuz ayrımcılık, homofobi, transfobi yorlar. Daha önce sohbet etme imkânı bulamamış, gibi kavramların ilk defa tadına baktık. birbirlerinden çekinmiş insanlar buluşuyor, ön yar- gıları hakkında konuşuyorlar. Amaç ayrımcılığı bi- Bunları yaşamak bizi gerçekten etkiledi.” raz olsun sarsarak toplumsal barışa destek olmak. 8