ebook img

KONKANI TIMES- JULY/SEP-2010 PDF

2010·5.2 MB·Konkani
Save to my drive
Quick download
Download
Most books are stored in the elastic cloud where traffic is expensive. For this reason, we have a limit on daily download.

Preview KONKANI TIMES- JULY/SEP-2010

| कोंकण टायम्य जुलय - सप्टेंबर २०१० Goa; Thej ewoef Ilndi a; the colony famefodri tsn atural m and secülar nature f its peoplei sr anked ami ss top Holiday destinoaft thei woorldn! sWi thi ts essene lyinig its Vibraney'and Cosmopolitan nature; Goa will! eave itself etched in your Heart'ámnidnd | ib te Sandy beacshwayeinsg p|alm s, mesmerizing! s8६ are ॥ए gré&ni spice farm | fietuaries musi¢: dance andl ocal folk! un -. theatres clubs pubs, exciting rightimarkets and gourmet! ~ ~... dining, backwaantd aedvrentsur e Sports will leave you"! ^ EN spoilt for'choice! Tiimfi Geoa isj ustnever'enough;i | .!!' COA.. Thie-Joy/de-Vivre:. ८2 y Re कैप 3 / DEPARTMENT OF TOURISM GOA TOURISM DEVELOPMENT CORPORATION LTD Trionora Apartments, Dr. Alvares Costa Ph. 0832- 2224132, 2226515, 222 x दह वर्३१स व ै, अक १ जुलय - सप्टेंबर २०१० संपादकिय गोय व्हिजन २०१५ ज्या लोकांक फुड़ाराची नदर नासता ते लोक कांय जाणाक गोंय सिंगापुराभाशेन जावचे अशीं भविश्यकाळांत शेणतात. मात गोंयकारांक फुडाराची सपना पडटात. तांका गोंय इतले बेगीन आंतरराष्ट्रीय नदर आसा हैं सिद्ध जालां. फुडाराची नदर गोंयकारांक werd जांवचे अशें दिसता. तांका सांगन दिसता- गोंय आसलेल्यान ताणी गोंयचें विलीनीकरण भायर माल्ले हैं देश न्हय, गोंय हैं एक राज्य. भारत देशांतल्या गोंय आनी त्या उपरान्त केंद्रशासीत प्रदेशाचे कोंकणी राज्यातल्या लोकांक- आमकां गोंयकारांक गरजेचें राजभास आसलेले गोंय घटक राज्य मेळयलें. पूण किदे जाय तें पयली करपाक जाय. मागीर बाकीच्यो काळाचे gada गोंय आनी गोंयकारांच्या राखणेचे गजाली. उपाय उणे पडले तशेच अती वेगाच्या उदरगतीचें fus गोंय राज्यांतल्या वेगवेगळ्या राजकीय पक्षांचे घेतलेल्यान गोंय आनी गोंयकारांच्या हितसंबंढाची जाहीरनामे आसात. पूण त्या जाहीरनाम्यांतल्यो राखण कुशीक पडली. सर्वसाढारण sat गजाली गोंयांत जांवच्यो म्हूण आमी येत्या ९९ डिसेंबर 2030 सावन गोंय तळमळीचे यत्न जाल्ले दिसना. गोंयकारांच्या हिताच्या मुक्ततायेचें भांगराउत्सवी वर्स मनयतले. गोंयचे कांय गजालीचेर उजवाड पडचो आनी येत्या पांच वर्सा स्वतंत्रतायेक ४0 वर्सा जातलीं. अश्या वखतार भितर म्हणजे २०१५ सालामेरेन त्यो पुराय जांयच्यो गोंयकारानी fg जोडलें किदे व्हगडायलें हाचो अशे आमकां दिसता. ते खातीर गोंय सरकारान आनी विचार करपाची गरज आसा. आमचे बरेच गोंयकार लोकांनीय पावलां उखलचीं . भाव बेकार आसात. कांय जाण पोटापाणयाखातीर 1) मुंडकार कायदो केला तो चालीक लावपाक 'देशोधडीक' लागल्यात. गोंयकारांक नोकरेखातीर, BAAS करप आनी सगल्या मुंडकारांक तांच्या धंद्याखातीर भायल्या वांगडा ud करची पडटा. घरांच्यो सुवाती मेळोवन दिवप. चडश्यां गोंयकाराक रावपाची घरां सारकी ना. तांका २) गोंयांत कमाल जमीन धारणा कायदो करून सुविधा ना. खूब लोकांची घरां स्वताचे जागेत ना. चडीत जमीन सरकारान घेवन .ती जमीन पोटापाणयाची; रावपाची आनी हेर गरजेच्या सुविधांची पिकावळ काडपाक वा हेर कामाक वापरपाक eim आसा. हे स्थितीत गोंयचे स्वतंत्रतायेक दिंवची पन्नास वर्सा जातात म्हण आमकां मिरोवपाक wet ३) घर बांदणी धोरण आंखून गोंयकाराक सुविधा जांव येता? आसलेली बरी घरां मेळची म्हूण वावर करप. ४) गोंयकाराक नोकरी, कामधंदे Awd हाची व्हड एके मयदिमेरेन दवरचें. à १६) खुबश्या गोंयकार विद्यार्थ्यांक लाभ जांवचो म्हूण प्रमाणात तजवीज करप. ७) गोंयकाराच्या बुद्धीक, प्रकृतीक मानवता तसले गोंय सरकारान वैजकी, इंजिनिअरींग, तंत्रीक, वेवसायीक महाविद्यालयां वाडोवचीं. उद्देग उभारप. ६) dad, gard, फळफळावळीचें उत्पन्न asd हे १७) गोंयांत भायले लोक चड भरचे न्हय, NAPR खातीर व्हड प्रमाणांत कार्यावळ करप. अल्पसंख्य जावचे न्हय हे खातीर सरकारान ७) गोंयांत नुस्त्याचो दुकळ पडची न्हय म्हण खबरदारी घेंवची. खबरदारी घेवप तशेच नुस्त्याचो सांबाळ करचो. गोंयकार आनी गोंय असो मध्यबिंदू धरून, आनी नुसतें गोंयाभायर धाडपाक gj नियंत्रण आसचें. चिंतून गोंयचे फुडाराचे उदरगतीची आंखणी केल्यार ८) गोंयचो dum, धंदे आनी उद्देग भायल्या लोकांच्या गोंय आनी गोंयकार BR Gus येता. नाका जाल्ली हातांत पडचो न्हय है खातीर कायदे. भायली sat आनी म्हारू हाडल्यार मात गोंयकारांची ९) कोंकणी राजभास कायदो पुराय चालीक लावप. धडगत ना. तेन्ना गोंयकाराच्या बर्‍या फुडाराखातीर १०) पूर्ण quifá पणजी दूरदर्शन केंद्र करप. बरीं पावलां उबारुया ११) गोंयच्या शिक्षणांत कोंकणी भास एक विशय म्हूण सक्तीचो करप. - तुकाराम शेट १२) गोंय घटक राज्य मेरेनचो गोंयचो इतिहास १० वी संपादक मेरेनच्या शिक्षणांत आसचो. १३) गोंयचे पारंपारीक उद्देग राखपाखातीर आनी वाडोवपाखातीर उपाय. १४) गोंयच्यो जमिनी भायल्या लोकांक विकच्यो न्हय म्हूण कायदो १५) पर्यटनाच्या वायट परिणामापासून लोकभाशेची आनी अस्मितायेची राखण stadt. तशेच पर्यटन C) अक्षर जुळोवपी कोंकण टायम्स पब्लिकेशन O संपादक कलाकृती, # 33, मधुबन तुकाराम शेट वाळकेश्वरवाड़ो, बेती, AM, गोंय ४०३१०१ कॉम्प्लेक्स, तांबडी माती, सांत O संपादन पालव ईनेज पणजी. फोनः २४२६५२६ फोन न॑. २४११४१४ email: [email protected] निलबा खांडेकार प्रकाश नायक O sm: Regd. R. N. 39874/83 सह्याद्री ऑफसेट सिस्टम " RN Q उजवाडावपी खोर्ली, तिसवाडी, गोंय लेखांतलीं मतां त्या त्या बरोवप्याचीं स्टॉलार अंकाचे मोल रु. १०/- हिरा शेट लेखांतल्या मतांकडे सपांदक सहमत वाचनालय प्रत रु, २०/- आसातच अशें ना - संपादक वर्सुकी वर्गणी रु. ५०/- Published with Financial Assistance from the Central Institute of Indian Languages ( Ministry of Human Resource Development of Higher Education, Govt. of India), Manasagangotri, Mysore-570006 sanctioned vide letter 53-17(1)/2009-10/KON/LM/GRNT dated February 25, 2010 under the scheme of Grant-in-Aid". जुलय - सप्टेंबर २०१० कोंकण टायम्स मिशनाची जाणवीक - रवीन्द्र केळेकार सेंगुद ग्राव जातकूच फुडल्या शिक्षणा खातीर गोंयां दिको आंवळून आयल्यो आनी पिरवळ एका ल्हानशा आयलों. तेरा भर जावन म्हाका चौदावें लागिल्लें. हाचे पयलीं घोंटेरा Ae जालें. रोखडोच हरंधारिंनी पावस पडपाक दोन खेपे गोंयां पाविल्लों. ते वेळचे म्हजे उगडास आज्याचे, लागलो. आजयेचे, बापोलयाचे, मावळणिचे आनी तांच्या भुरग्यांचें. ह्या उटंगारांच्या पावसांत घारूदाद (म्हजो ते भायर, gan, चारां, काण्णांचे, बिब्यां म्हुट्ट्यांचे, आंब्यां बापोलयो) म्हाका एक दीस wisat घेवन गेलो आनी पणसाचे, तोरंगां अनसांचे. गोंयच्या सैमा कडेन त्या वेळार आल्मैद कुलेजींत म्हर्जे नांव घालून थंयच हॉस्टेलांत लक्ष age नाशिल्लें. तें हे zu गेलें. गिमाचे दीस. तरी म्हाका दवरून परतलो. आसतना गोंय पाचवेंचार आशिल्ले. हो पाचवोचार वाटार, तांबडीगूंज माती, निळेशार मळब, धर्वीफुलु कुपां आनी ते मुस्तींतलें wis दिसतालें एका व्हडल्या भाटा तरांतरांच्या रंगांची फुलां पळोवन गोंय म्हाका ‘eck सारके. आंब्या-पणसांनी आनी माडांनी कुचकुचीत IRG. वयली स्वर्गूच' wet दिसपाक लागलें. गोंयचे हवेंत लेगीत घरांय जशीं कितें रुखां भाशैनूच जमनींतल्यान वयर एके तरेचो गंध पातळळेलो अणभवपाक लागलों. तातूंत सरिल्लीं. माडा वयर वचपाचो धीर एकाय घराक नाशिल्लो. तरांतरांच्या शेवण्यांचें सूर कानार पडले. गोंया सारको तालुक्याचें मुखेल थळ जाल्ल्यान कांय सरकारी ऑफिसां सुंदर वाटार खंयच आसचो ना अशें म्हर्जे मत जालें. थंय आशिल्लीं. ह्या ऑफिसांक लागून भोंवतणचो बरोचसो एका सप्तका भितर आनीक एके गजाली कडेन लोक थंय पावतालो. पुणून तीनसांज जावचे पयलीं सगळी लक्ष गेलें. daa जांच्या सांगातांत वाडिल्लो ते हिन्दूच आपापल्या गांवांनी वतालो. उरिल्ले सगळे फोंड्यांतले आशिल्ले. तांचे देव आनी आमचे देव एकूच आशिल्ले. तांच्यो एकामेकांक नांवान वळखताले. परबो आनी आमच्यो परबो एक. aie चाली-रिती गोंयांत सत्ययुग चलतालें ते मुस्तींतलें हैंW is, जेन्ना आनी आमच्यो चाली-रिती एक, सगळें एक आशिल्ले. तरी रुपयाचें मोल रुपयाच आशिलें आनी दोन रुपयांक शंबर आसतना ते वेगळे, हांव वेगळों हाची जाणवीक जाताली. मान्कुराद आंबे आनी एका आण्याक बारा बांगडे मेळटाले. गोंयांत सगळेच आमी एक. सगळेच म्हाका म्हजे कशे खानावळीत जेवंक वतालों. म्हयन्याक सात रुपये. ढोनूय दिसपाक लागले. हांव सगळ्यांचो आनी सगळे म्हजे हाची dod जेवण, जाय तितलें जेव. कोणूय पोटभर जेवीत पयल्याच सप्तकांत जाणवीक जाली. आवय-बापाय पसून जाल्यार वाडपी खानावळकारच आवयवरी खुशालभरीत पयस पावलां म्हणपाचेंय विसरून गेलों. म्हज्या निजाच्या जातालो. हांव हॉस्टेलांत रावतालीं. बर्व्याले खानावळींत संवसारांत पावलां अशें दिसलें. बापोलभाव, तिपोलभाव, जेवतालों. आनी बर्व्यालेच 'ब्राहमणीं'त च्या घेतालों. दोन आतेभाव, सगळ्यां वांगडा एकरूप जालों. दीव g8 इले पयशांचो शिरो, दोन पयशांची भजीं, दोन पयशांचो च्या. करून जिवितांतलें सुटपाक लागलें. दिसाक फकत सच पयशे खर्चताले, आनी रुपयाक चौसस्ट aada एक दीस सगळ्या जाणट्यांच्या कपळार पयशे आशिल्ले. रुपयो खर्चून खर्चनाशिल्लो. हुमेच्यो पांवळ्यो पळेल्यो. दोन feat उपरांत पावस कुलेजींत मुळाव्या चार यत्तां मेरेनचें (Ajg ग्रावा शिंवरपाक लागलो. म्हणटासर एक दोन दिसांनी काळीं Rad) ते भायर, मुखावयलें लिसेवाचें तीन वसचिं शिक्षण Pu चौय वसल्यान मळबाचेर घुरी घालून आयलीं. चारूय मेळटालें. हांव पावलां त्या वर्सा इंग्रजीचेय वर्ग कुलेजींत <> जुलय - सप्टेंबर २०१० कोंकण टायम्स सुरू जाल्ले. मुम्बय विश्वविद्यालयाच्यो पयल्यो चार यत्ता चड खंत चिंतामणरावांक जाताली. म्हज्यांतलें हैंउ णें भरून काडपाचो तांणी खूब यत्न केली. किशोर सहित्यांतलीं शिकोवपाची तजवीज केल्ली. लक्ष्मणराव सरदेसाय आमचे दिरॅतोर (मुख्य कितलींशी पुस्तकां तांणी हाडून वाचपाक दिलीं. कांय अध्यापक). लक्ष्मणरावां भायर श्रीपाद बीरकार आनी मराठी विभुतिंची जिवितांय तांणी म्हजे कडल्यान वाचून गजानन देसाय (खोलकार) कॉलेजींत शिकयताले. घेतलीं. दोनांचो उगडास आसा : एक छत्रपती शिवाजीच्या लक्ष्मणराव पुर्तुगेज शिकयतालै आनी ढुसरी भास म्हूण जिबिताचो आनी दुसरो, लोकमान्य टिळकांच्या. दोन फ्रांसेजिचेय वर्ग daa. श्रीपाद बोरकार गणीत आनी वर्साच्या तांच्या ह्या यत्नां उपरांत 'तूं आतां गुजीर उरूंक विज्ञान, जाल्यार गजानन देसाय इतिहास आनी भुंयगोल ना, आमचे सारकोच महाराष्ट्रीय जाला' हैं सर्टिफिकीट शिकयताले. तिगूय आपापल्या विशयांत निपूण. तांणी तांचे कडल्यान मेळूळां तेन्ना जीव धादोसभरीत जाला. मन लावन शिकोवचें. sad सोपें. करून शिकोवचें कीं हांव फोंड्यांत आसतना, पयल्याच वर्सा, मिनेझिस भुरग्यांक घरा कडेन अभ्यास करपाची गरज उरनाशिल्ली. ब्रागांस भायर पडिल्ल्याची खबर आयली आनी आल्मैद तांकां ट्यूशन mar कोणाच कडल्यान Heu पडूंक ना. कुलेज ढुख्खांत बुडिल्ली पळेली. लक्ष्मणरावांनी आमकां आनी 'होम ads’ केल्ल्याचो म्हाका मातूय उगडास जायना. सगळ्यांक एकठांय केले आनी एक ल्हानशैं भाशण दिवन शिकोवपी शिकयतात तें मन लावन आयकल्यारूच पुरो सुटी दिली. आमी बाजारांत गेले. थंय लेगीत सगळे जातालें. भुरगो पास जातालो. एकामेकांक हीच खबर सांगताले. एक व्हड गोंयकार भायर qeu वर्सा चिंतामणारव सरदेसाय आनीक एक पडिल्ल्याचें, दुख्ख सगळ्यांच्या तोंडार दिश्टी पडटालें. शिक्षक म्हूण कुलेजींत आयले. आमच्याच सांगातांत त्याच दिसा गोंयांत जुझे काब्राल नांवाचो एक नवी हॉस्टेलांत रावपाक लागले. असोळणेचे शंकर नायक इंग्रजी गवर्नर आयला. म्हाका याढ आसा. उटंगारांचो पावस शिक्षक म्हूण आयिल्ले. तेवूय आमचे वांगडा हॉस्टेलांत पडटालो आनी ह्या पावसांत एक गोंय ह्या गवर्नराक रावपाक लागले. हॉस्टेलाक इल्लें SH करून पुर्विलल्या येवकार दिवपाक wet a, जाल्यार, ढुसरें गोंय 'गुरुकुळा' चें wu आयिल्ल. आमच्या अभ्यासक्रमांत मिनेझिस ब्रागांसांक पावोवपाक चांदरा ae. फोडेच्यान नक्षत्रविद्या (एस्ट्रॉनीमी) नाशिल्ली. पुणून चिंतामणरावांक एक 'कामिन्यांव' dew वचपाक भायर सरिल्ली. तातूंत तिचें पिशें. मदीं मदीं तांणी आमकां मारूतीच्या देवळा कडेन फोंड्यांतले व्हड मनीस सगळे आशिल्लेच. आल्मैद कुलेजिचे व्हरचे आनी रातच्या काळखांत वेगळ्या वेगळ्या नक्षत्रांची प्रोफसोरूय आशिल्ले. पिरवळच्यान आयिल्ले राजारामबाब वळख करून दिवन तांचे विशिच्यो अजापाच्यी, 'अद्भूत- प्रियोळकार आनी घारूदाढूय तांच्यांत आशिल्ले. रम्य' गजाली सांगच्यो. शंकर नायकांक फुटबॉलाचें fus. फोंड्यांत तांणी एक फुटबॉल कलबूय सुरू केल्ली आनी कांय मॅचीय घडोवन हाडिल्ल्यो. कोंकणीचो दिश्टावो फोंड्यांत हांव तीन वर्सा उरलां. महज्या आयुष्यांतलीं लिसेवाच्या तिसऱ्या वर्साची परिक्षा दिवन हीं तीन वर्सा 'भांगरा' चीं आशिल्लीं. म्हणूंक जाय. खूब कितें पणजेच्यान घरा परतलां ताच्या दुसऱ्याच दिसा तुळशीदास नवें नवें हांव ह्या तीन aula शिकलां. जिवाभावाचे कांय जमनादास नांवाचो एकलो वळखिचो दीवकार पिरवळा इश्टूय eid ह्या तीन वर्सात जोडल्यात, तांची इश्टागत आयलो. ताणें म्हाका विचारलें, ‘ala sag छे?' amag आयुष्यभर तिगल्या. एक, कवी मनोहरुराय सरदेसायांची, हीय तो चाल, लइ जाउं' (येतली व्हय दीवाक? येतलो दुसरी, कवी अभिजितांची (वामन सरदेसायांची) आनी जाल्यार भायर सर, CAT तुका हांव.) Bid घारूढादाच्या तिसरी, स्वातंत्र्य सैनीक जयवंत मांद्रेकरांचीं. ह्या तीन तोंडा कडेन पळेलें. ताणें वच Fee. तीन वर्सा जाल्लीं. हांव वर्सात già म्हजी परंपरा समजून घेवपाचो खूब यत्न केला. आवय-बापूय आनी भांवड़ां पसून पयस Se. भुरगेपण दीवाक गेल्ल्यान गोंयच्या हिन्दू भुरग्यांक जात्रा- आमी भायर सरले. पुण्यांत दोन दीस रावले. उत्सवांतल्यान , कथा-किर्तनांतल्यान, नाटकांतल्यान, भवानीपेठेत लुळशीदासाच्या एका सोयऱ्यागेर sake. भजनांतल्यान मेळटात ते संस्कार म्हाका मेळूक नाशिल्ले. थंय, ह्या दोन fear faz दोन गजाली म्हाका कळळ्यो . ते घेवपाचो gid ह्या तीन वर्सात खूब यत्न केला. ह्या तीन एक, जी भास हांव बेस बरी उलयतालों, बर॒यतालों ती aala sid. एकूय जात्रा चुकोवंक ना. एकूय कालो वा गुजराती उलयतना हांव आतां आडखळपाक लागलां, जागर चुकोवंक ना, UPA नाटक चुकोवंक ना, नवरात्रांनी TRI सट्ट करून जिबेर Bora म्हेणपाची. आनी ढुसरी, कवळ्यां रामनाथीं वचून किर्तनां आयकल्यांत आनी खंय जें जेवण हांव दीवाक आसतना wet रूचीन बरें जेवतालों खंय संगिताच्या मैफिलिंनींय वचून बसलां. ताची वास लेगीत म्हाका आतां सोंसना जाला म्हणपाची. म्हाका मराठी येना हाची म्हाका जाताली ताचेकूय पुण्यांतल्यान आमी मुम्बय गेले. थंय काळबादेवीक जुलय - ALA २०१० कोंकण टायम्स प्राणलाल कल्याणचंदाचे war उतरले. हांव दोतोर 'अशें कितें? जेवण आवडलें ना?' शान्तिलालान केळेकारालो पूत म्हूण कळटकूच प्राणलालाक आपणागेर विचारलें. कोण व्हीआयपी पाविल्ले वरी दिसलें आनी रांदप्याक 'ना.' i आपोवन ताणें म्हजे खातीर अमके कर, तमकें कर म्हूण 'तूं महाराष्ट्रीय नहय?' ओर्दी सोडल्यो. “ना, ताची गरज ना. हांव हांगा जेवपाचों 'महाराष्ट्रीच हांव....' ना.' gid प्राणलालभाईक म्हळें. 'महाराष्ट्रीयांची तर ही बच्यांतली बरी खानावळ.' 'कित्याक?' ताणें अजापान विचारलें, 'आमी वाणी FeO, ‘HRA... पुणून आमचें जेवण वेगळे तरेचें.' आनी तुमी ब्राहमण म्हूण व्हय?' 'तुजी भास मराठी न्हय?' 'च्ये च्ये.... ते खातीर न्हय... मने तमारूं खावानुं 'मराठीच भास म्हजी.' आवडतुं नथी' gid जाप दिली. 'पुणून तूं वेटरा कडेन उलयतालो ती मराठी गुजराती भाशेंत 'आवडवुं' क्रियापद कोंकणीत हांगासरले लोक उलयतात तसली दिसली ar.’ मराठींत वापरतात त्या अर्थान वापरी नात. 'आवडवुं' 'आमची मराठी वेगळी. तिका आमी कोंकणी म्हळ्यार गुजरातींत 'येवप'. म्हाका पेंवंक येता म्हूण म्हणटात.' gid जाप दिली. सांगचें आसत जाल्यार 'मने तरतां आवडे छे' म्हणूंक ताणें विचारिल्ल्या प्रस्नांक हांवें जापो दिल्यो खऱ्यो. जाय. 'म्हाका संस्कृत येना' म्हूण सांगपाचें आसता तेन्ना पुणून त्यो दितना भितर अंतरंगांत एक ceci मोड sfóg 'मने संस्कृत आवडतुं नथी.' म्हणूंक जाय. प्राणलालान Tee. म्हळें गुजराती वातावरणांत जिवितांतलीं इकरा म्हज्या तोंडा कडेन uoi आनी म्हळें, 'तमे गुजराती भूली वर्सा सारलीं. गुजराती शिकलो. गुजराती भुरग्यां वांगडा गया हशो' (तूं गुजराती विसरला जावंक जाय) 'आवडतुं एकरूप जालों. तरी आसतना गुजराती जावंक पावलो ना. नथी के भावतुं नथी?' ward हांव वेगळो, अशे दिसले, पुर्तुगेज शिकलों, पुर्तुगेज 'हा....भावतुं नथी' ert जाप दिली. भाशैचेर मनापसून मोग करूंक लागलों. 'तूं पुर्तुगेज' म्हूण 'कयुं भावे छे?' ह्या शिक्षणान म्हाका ताळी सरांटून सांगले. तरी आसतना 'अमारूं महाराष्ट्रीय भोजन. yda जावंक पावलों ना. पुर्तुगेजांचें फकत म्हजेर राज्य पेढयेर शान्तिलाल नांवाचो एक सौराष्ट्री तरणाटो चलता. पुर्तुगेज वेगळे, हांव वेगळी, ata सदां दिसलें. बशिल्ली. ताका अजून काम मेळूक नाशिल्लें. म्हूण ताका फाटलीं तीन वर्सा महाराष्ट्रीय जावपाचो जीव ओतून यत्न शान्तिलाल 'बेकार' म्हणटाले. प्राणलालान म्हाका ताचे केलो आनी 'तूं आतां गुजीर Saw ना. आमचो सारको सुवादीन केलो आनी सांगले, 'हाका गिरगावांत व्हर. आनी महाराष्ट्रीय जाला.' हे तरेचे चिंतामणरावां कडल्यान बन्यांतले बरे महाराष्ट्रीयन खानावळींत जेवोवन हाड.' सर्टिफिकिटूय घेतलें. आयज पळेतां, हांव महाराष्ट्रीयूय गिरगांवांत ते मुस्तींत दीन बऱयांतल्यो sat महाराष्ट्रीयन न्हय. मागीर हांव कोण? 'तूं कोंकणी', भितर काळजाच्या खानावळी आशिल्ल्यो. तांतले वेलणकराचे खानावळीत तो खोल तळांत एक आवाज आयकूक आयलो. Bid म्हळें, म्हाका घेवन गेलो. दोगांय खातीर दोन ताटां मागयलीं. "QT! कसलें खंडीत जिवीत जियेतां हांव! उलयतां एके वेटरान ताट हाडून मेजार दवरलां मात्‌, हांव घुटमळ्यांत भाशेंत, बरयतां वाचतां दुसरे भाशेंत, शिकतां तिसरेच पडलों. म्हाका जाय आशिल्ले तें जेवण हें नाशिल्लें. म्हाका भाशेंत! असल्या मनशाचें व्यक्तित्व अखंड कशे RAA, गोंयचें जेवण जाय आशिल्ले. नुसत्याचें जाय आशिल्ले अशें सांग रे धनया.' न्हय. शिवराक उपकारतालें. पुणून गोंयचे शिवराक जाय गुजराती शिकूंक नाशिल्लों जाल्यार गुजराती म्हाका आशिल्ले. 8 गुजराती जेवणा सारकेंच तेला Gard जेवण येवची नाशिल्ली. पुर्तुगेज शिकूंक नाशिल्लों जाल्यार पुर्तुगेज आशिल्ले. gid वेटराक आपोवन विचारलें, 'गोंयकाराचें येवची नाशिल्ली. तशी, शिकलों म्हूण मराठी वाचतां. पुणून जेवण हांगा मेळना ?' कोंकणी मात म्हाका शिकय नासतनाय येतली आशिल्ली. ‘a हांगा कशैं occi? अनंताश्रमांत वच...' शिकल्यार खंयचीय भास येता. पुणून ती कितलीय ' अनंताश्रम खंयसो आसा ?' आयली तरूय आमची जायना. जी शिकय नासतना येता 'खोताचे वाडींत.' तीच मनशाची निजाची भास आसता. म्हजी भास कोंकणी. खंय, म्हळें, आतां खोताची वाडी सोदूंक वतलों! हाचो म्हाका Gaeta फावट दिश्टावो जालो. मागीर, म्हजे शान्तिलाल बेकार तर जेवपाकूय लागिल्लो. sara शीत भाशेंत एक पुस्तक अजून खंयच Hel पळोवंक मेळळें ना? कालयलें आनी लिम्बाचें लोणचें मदीं मदीं जिबेक लावन वेलणकर खानावळींतल्यान हांव भायर सरलां त्या दिसा जेवलों. ताटांतल्या बाकिच्या कित्याकूच हात लायनासतना म्हर्जे रुपांतरण जालां. हांव आढलो उरूक ना. नवो जावन ande उठलों. आयलां. गुजराती आनी महाराष्ट्रीय वेगळे तशे महाराष्ट्रीय Cua जुलय - सप्टेंबर २०१० कोंकण टायम्स आनी कोंकणी वेगळे, म्हणूं मागीर कोंकणी आपणाक पयल्याच सप्तकांत म्हजी शांताराम आमोणकारा कोणूय, हें म्हाका त्या दिसा स्पश्ट बरें समजलां. दोळे कडेन वळख जाली. तोंडार सदांच हांसो. ह्या हांशाक नाशिल्ल्याक अकस्मात दोळे मेळचे आनी ताका सगळें लागून तो नदरेंत भरिल्लो. इश्कॉल नॉर्मालांत, टिचर्स स्पश्ट बरें दिश्टी usd तर्शे-शें कितें म्हाका त्या दिसा ट्रेनिंग कॉलेजांत शिकतालो. पिरायेन म्हजेच पिळगेंतलो. ताका कोंकणीचें ‘fast लागिल्लें. ताणें एक दीस म्हाका जालां. das घरांत पावल दवरिनाफुडें sid बाबाक धरली आनी म्हाकाय तो आपणालें fas लावपाचे यत्न पयलोच प्रस्न केलो, 'बाबा, आमचें भाशेंत कोणेंच कितेंच करपाक लागलो. sid म्हळे, 'म्हाका कोंकणीचें म्हत्व बरोवंक ना?' समजावन सांगपाची इल्लीय गरज ना. ‘sta’ हांवें वाचलां. 'आसा एकलो वामनबाब वर्दे वालावलीकार नांवाचो, तांतले सगळे FAs म्हाका पटल्यात. एकाच प्रस्नाची जाप शणै गोंयबाब ह्या नांवान तो .बरयता... म्हजे कडेन ताचें अजून मेळूंक ना. छळांक लागून जावं, उवेखणेक लागून एक पुस्तक RIA, 'गोंयकारांली गोयांभायली वसणूक' जावं वा आनीक खंयच्याय कारणाक लागून जावं, जी नांवाचें.... कोणें व्हेल्लें. ताणें परत हाडून दिलें ना. तो भास फाटीं पडल्या ती मराठी, गुजराती, हिन्दी सारकेल्या मनिसय आतां दीवांत ना.' बाबान जाप दिली आनी म्हळें, तिगेल्या भयण-भासांची फाट केन्ना धरूक पावतली? 'तू अशें कर. म्हाबाक चीट बरय....(म्हाबा म्हजो मामेभाव, कोंकणी भाशेंत साहित्य Sar तयार जातलें?' मुम्बयंत रावतालो...) भिरगांवांत पोर्तुगीज चर्चा लागसार 'लागतीत शें दोनशें वर्सा' शान्त्यान जाप दिली. रामचंद्र बिल्डींग आसा. तिच्या तळंमजल्यार 'गोमन्तक ‘ford उणें पयस करपाचो वावर आयच्यान सुरू करुया, छापखानो' आसा. थंय वच आनी शणै गोंयबाबालें एक दीस उणो जातलो.' खंयचेंय एक पुस्तक घेवन रोखडें पोस्टांतल्यान धाडून शान्त्याचे हे जापेन म्हाका म्हर्जे 'मिशन' दाखोवन दी, म्हूण.' दिलें. aa नित्शय केलो, जिवितांत आनीक कितेंय eid म्हाबाक RAA. आठ धा दिसा भितर करूंक Ud ना Ud, हैं एक काम तन मन प्राण ओंपून 'कोंकणी भाशैंचे जैत' हातांत पडलें. रोखडेंच वाचूंक घेतलें. आयुश्यभर करीत रावतलों. जिवीत कोंकणीच्या वावराक हे राम! वाचुंकूच येना. लिपी येता. भास येता आनी ओंपतलों. पुस्तक वाचूंक येना! देवनागरी लिपी आनी कोंकणी नाद ald नातें FOS सर अडचण आयली, फकत पयल्या मिशनाची जाणवीक दोन पानां पुरती. उपरांत नातें जुळनाफुडे पुराय पुस्तक पुर्तुगेज भास संवसारांतली एक खुबूच संस्कारी भरभरीत वाचून सोंपयलें. बाबाक वाचून दाखयलें. शणै भास. भाशे सारके भाशीक आसतात म्हणटात. तें खरें गोंयबाबांली तळमळ, तांगेलो किंवाटो, तांगेली विद्वत्ता धरलें जाल्यार पुर्तुगेज मनिसूय खुबूच संस्कारी आसूंक काळजाक स्पर्शून गेली. आनी हांव त्या दिसा शैं-प्रतिशत जाय आशिल्लो. पुणून आमच्या (आनी पुर्तुगेजांच्याय) 'कोंकणीवादी' जालों. पाड्या नशिबान पुर्तुगालान हांगा संस्कारी पुर्तुगेज car सुटी केन्ना सोंपली, Hae ना. जुनाच्या आरंभाक धाडलेच नात, म्हणूंक जाय. गोंयां येवपाक भायर Bel. सांगात एका येंप्रेगादाचो eld पयलोच पुर्तुगेज पळेल्लो तो दीवचो गवर्नर, (सरकारी नोकराचो) मेळळो. ताची बदली जाल्ली. म्हूण तो फेइयु फॉल्कि. अन्नाड्यांतलो अन्नाडी. दुसरी पळेल्लो तो गोंयां येतालो. मुम्बयंत ताका एक दीस रावपाचें आशिल्ले. शिकीत कार्दोझाच्या पोल्यार थापटां फुलोवन वयल्यात gada रामचन्द्र बिल्डिगेतूच तागेल्या सोयऱ्यागेर तो ताका 'फील्यु दा Yar’ म्हूण गाळ संवपी तेनेन्त एर्रिंकिश्‌. उतरिल्लो. गोमंत छापखानो तेच बिल्डिंगेंच्या लळमजल्यार. रानवट्यांतलो .र ानवटी. १९४१ त पणजे पावलां AAT छापखान्यांत वचून wt गोंयबाबाचीं सगळीं पुस्तकां आनीक एकलो पळेलो, आल्सेशियन सुण्या सारको विकतीं घेतलीं -आनी गोंयां आयलो. भोंकपी, एंरिकि काब्रीता नांवाचो. एक ces अधिकारी. लिसेवाचें तिसरें वर्स पास जालीं. फुडल्या शिक्षणाची 'दिरेतोर दा आदढमिनिश्त्रासांव सिवील'. २७-२८ वसचि तजवीज piedi नाशिल्ली. पणजे aud पडलें. पणजेंत d पिरायेचो आसूंक जाय. सालाझाराचे हुकूमशायेच्या मुस्तींत एकूच सरकारी लिसेव चलतालो. ताचे भायर, संस्कारांत वाडिल्ली. चार चौग खंयूय एके सुवातेर उबे लिसेवाचे परिक्षेक भुरग्यांक तयार करपी कांय 'कोचींग आसूं. तेवटेनच्यान तो गेलो जाल्यार मोटार थांबयतालो, कलास' चलताले. ते आपणाली वळख safiga अमको, मोटारींतल्यान ढेंवतालो, आनी मूठ वयर करून c5 मान्दा? इंशूतितूत तमको म्हूण करून दिताले. तांतल्या एका सालाझार, सालाझार, सालाझार (कोणाची सत्या चलता इंश्तितुतांत इंशूतितूत द इंश्त्रुसांवांत, नांव घालें आनी हांगा? सालाझारची, सालाझारची, सालाझारची) अश्यो म्हजे मावळणिगेर, जयश्रीआकागेर रावपाक लागलों. घोशणा दितालो, कांय तवनास 'मिश्तीस' भुरग्यांक ताणें ay जुलय - सप्टेंबर २०१० कोंकण टायम्स आपणा भोंवतणी एकठांय केल्ले. तें आयकत रावतात म्हणपाची ताची नामना आशिल्ली. त्याच वर्सा दत्ताराम सुखठणकारा कडेन म्हजी म्हण आमी दोगूय- हांव आनी दत्ताराम-सभेक गेले. वळख जाल्ली. आमी एकाच वर्गांत शिकताले आनी एकाच घसघस करून व्हांवतल्या घसघश्या सारक्या तागेल्या बांकार बसताले. एक दीस मदले सुटयेंत आमी च्या ह्या उलीवपाचो sept कितें आसचो? 'आमी पुर्तुगेज ही घेवपाक म्हूण तात्याचे ब्राह्मणेंत गेल्ले. परते येतना एका गजाल आमी विसरूंक फावना. पुर्तुगेजांक लागुनूच आमी घरा मुखार पणजेंतल्या कितल्याश्या प्रतिष्ठित मनशांक- मनीस जावंक पावल्यात हे गजालिची आमकां अभिमान दोतोर, आदवोगाद, पत्रकार हांकां एके कडेन जमिल्ले दिसूंक जाय' हो. म्हर्जे आंग शिरशिरून आयलें. भायर पळेले. 'हे कित्याक हांगा एकठांय जाल्यात काय, देवा? ' सरतकूच Bid ढत्तारामाक eo, ‘Hel अवनत रे ही ह्या Fen पळोवपाक आमीय थंय गेले. जालें अशैं- मनशाची।!.... आपणाक किरिरुतांवपणाचो अभिमान... मिनेझिस ब्रागांस 'उ gafe नांवाचें एक नेमाळें किरिस्तांवपणाक लागुनूच आपूण मनीस जावंक पावलां चलयतालो (जाचेर सरकारान बंदी घाल्ली) त्या वेळार अर्शे म्हळळें जाल्यार समजूं येतालें. पुणून हाका आपणाल्या पणजेंत तो रावतालो त्या घरांत लिसेवाचो एक प्रोफसोर पुर्लुगेजाचो अभिमान।...शी... इतलो लाचार जावप रे सत्ये लूसियु मिरान्द रावपाक आयिल्लो. मिनेझिस ब्रागांसाचो मुखार येद्या व्हड मनशान?' दत्ताराम पिरायेच्या हिसपान तो एक व्हड भक्त. ताणें ह्या घराचे वणटीक मिनेजिस 'मॅच्युअर'. ताणें Fee, 'तुका कितें दिसलें, तो पुर्तुगेज ब्रागांसाच्या उगडासान पाशाणाचें एक यादस्तीक लावपाचो सत्येक मरको मारता म्हूण? À, तो मनापसून उलयला. बेत केल्लो. आनी ह्या सुवाळ्याक मिनेझिस ब्रागांसाच्या ताका दिसता तें सत्यूच उलयला. गोंयांत किरिरुतांवपण कांय वेंचीक भक्तांक आपयल्ले. सुवाळ्याक सुरवात आनी पुर्तुगेजपण वेगळावंक येनात. किरिस्तांव म्हळ्याखच जावपाक fia काब्रीत कांय तवनास मिशतिसां घेवन पुर्तुगेज असो अर्थ जाता. पर्यायवाची उतरां हीं. इगर्जेन थय आयलो आनी $ मान्दा? सालाझार, सालाझार, हांगा लोकांक किरिस्तांव करूंक नात, पुर्तुगेजूच चड सालाझार.' ह्यो घोशणा दिवन सुवाळ्याक आडखळ केल्यात.' तीनसांज जायसर तो खंयच्यान तरी 'कार्ता हाडपाक लागली. लूसियु मिरान्दाचें तोंड तिडकीन ऑर्गानिका ढु इम्पॅरियु कोलीनियाल' घेवन आयलो. तांबडेंगूंज जाल्लें. 'घर म्हर्जे... म्हज्या घराक कोणाची आनी तांतले एक कलम ताणें म्हाका वाचून दाखयलें. फातर लावची हैं थारावपाक तूं कोण?' अशैं म्हूण मुखार तातूंत इगर्जेचें वर्णन Instrumento da civilzacao e सरून ताणें काब्रीताक विचारलें, 'वोसे आद साबेर कॅ सोव influencia nacional अशें स्पश्ट उतरांनी केल्लें. सादे येव' (कळटलें तुका हांव कोण तो) ai म्हणून येदेशें भाशेंत सांगचें जाल्यार, गोंयांत 'लोकांक पुर्तुगेज करपाचें तोंड करून आनी $ मान्दा? सालाझार, सालाझार, आनी पुर्तुगेज प्रभाव वाडोवपाचें.' इगर्ज एक सरकारी खाते सालाझार' घोशणा परतून एक WU मोट्यान दिवन काब्रीत आशिल्ले. म्हणुंया. संस्कृतायेचें आनी धमचि खातें आशिल्ले. फणफणत गेलो. म्हाका हें नवें. ह्या काब्रीता मुखार हिन्दू आनी किरिरूतांव दोनूय दुसर्‍या दिसा दत्तारामान 'आ anf gat कार्ता' संवसारांतल्या कांय व्हड गोंयकारांक शेंपडी हालयत (A margem duma carta) नांवाचें एक ल्हानशें उबे राविल्ले ad पळेल्यात. गोंयकार सामको लाचार पुस्तक हाडून म्हाका वाचपाक दिलें. आन्तोनियु आल्विश्‌ जाला, सायबा सायबा करनूच दीस काडपी जाला, 'जीव नांवाचो एकली कोण मुम्बयंत पुर्लुगेज 'कोन्सूल' म्हूण आसल्यार भीक मागून खायन' हाचे पेल्यान तो कसलोच काम करतालो. ताणें मिनेझिस ब्रागांसाक एक उकती चीट दिग्विजय करूंक पावपाचो ना म्हणपाचो सोद म्हाका बरयल्ली. हे Reda ताणें म्हळळें, 'पुर्लुगेजांनी तुमकां ह्याच वर्सा लागला. yda भास शिकयली, येवरोपेव संस्कृतायेकडेन तुमचो कांय दिसांनी इंशूतितूत वाश्कु द गामांत एक सभा संबंद जोडून दिलो, येवरीपेव चालि-रिती शिकयल्यो म्हूण आसा म्हूण Hoo. दोतोर फ्रोइलानु द मॅलु उलयतालो हेर भारतियां परस तुमी वेगळे जावंक पावलें हें तुमी ना म्हूण आयकल्लें. गोंयांत दोतोर मेलाचो elas आकांताचो. म्हणशात व्हय? पुर्तुगेज गोंयांत urge नाशिल्ले जाल्यार मॅडिकल कॉलेजाचो 'डीन' म्हूण, एक नामनेचो विज्ञानीक तुमी आयज आसात तशे जावंक पावतले आशिल्ले व्हय ?' FE आनी ते भायर, एक व्हडलो वक्‍तो म्हूण. कितल्यो- मिनेझिस ब्रागांसान आन्तोनियु आल्विशाचे हे चिटयेक श्यो येवरीपी भासो जाणा आशिल्लो. मोटवोच. खाडकेर दिल्ली जाप ह्या पुस्तकांत आशिल्ली. मिनेझिस ब्रागांसान एक ल्हान-शैं मदीं मागो काडून वळयल्लें (फॉल्कि सारकें, म्हळळें- पुणून काळें) खाड, तश्यो वयर पिळिल्ल्यो काळ्यो 'भारतियां परस आमी वेगळे न्हय. अशें हांव खंय मिशयो. उलोवपाक Sat रावली म्हणटकूच लोकांचेर ताची म्हणटा? उरफाटें, आमी वेगळे सामके वेगळे अशेच हांव भूल पडटा आनी लोक गुल्ल जावन तो कितें सांगता म्हणीत आयलां. पुर्तुगेज गोंयांत पाविल्ल्यानूच कौरव- Cs) जुलय - सप्टेंबर २०१० कोंकण टायम्स पांडवांच्या झुजाची कथा आमकां Sara कोण सांगूंक eid 'इसाप निती' चे दोन खंड मुम्बयच्यान धाडिल्ले, पावलो ना. ताचे बदला 'होराती' आनी 'कुरियाती' ह्या याद आसा? .... तूं आतां मराठी वाचूंक लागला म्हूण बाबिलोनांतल्या लोकांच्या झुजाच्यो कथा आमी शिकूंक चिंतामण सांगी... मराठींत नवीं नवीं पुस्तकां भायर सरत पावले. आमकां मौर्य, गुप्त वाम ोगल साम्राज्यांचो इतिहास आसतात.... वाचीत राव.... भाशेचो सराव दवरूंक जाय... कोणें शिकयलो ना. ताचे बदला इजिप्तांतल्या फाराओंचो ना जाल्यार ती कळमेता', तांणी म्हळें, 'म्हाका खबर इतिहास बेस बरो शिकयलो. शिवाजीच्या पराक्रमां बदला आसा.' हांवें जाप दिली आनी विचारलें, 'तुमी शणै गोंयबाब नेपोलियनाच्या पराक्रमांचो खबरी आमकां कळळ्यो. वाचला ?... शणै गोंयबाबां संबंदान तुमचें मत fed? 'शाकुंतला' बदला आमी 'फ्रेड लुईश द सौझ' नाटक शिकूंक शांबारावां म्हऱ्यांत बशिल्ले तांचे मदल्या दोगांक sid हो पावले. रामायणा बदला 'उश्‌ लुझीयदश' चीं पारायणां प्रस्न पयलीं विचारिल्लो. एकल्यान तांकां मूर्ख म्हळ्ळे करूंक पावले. गोंयकार हेर भारतियां परस साप वेगळे आनी दुसन्यान मराठींत ताका कोणे लेखलो ना म्हूण तो हातूंत इल्लोय दुबाव ना. हेर भारतीयांक आपणालो इतिहास कोंकणींत बरोवाक लागलो अशें म्हळळें. महज्या प्रस्नाक | खबर आसा. आमकां गोंयकारांक आमच्या इतिहासा परस शांबाराव कितें जाप दितात ती आयकुपाक तेवूय उत्सूक ज्यू लोकांचो इतिहास चड बरो खबर आसा. बाकिचे आशिल्लेवरी दिसले. शांबारावांनी एक उस्कार सोडून जाप भारतीय भारतीय उरल्यात. पुर्तुगेजांनी आमकां पुर्तुगेज दिली, 'एक विद्वान आनी व्यासंगी मनीस.... पुणून, भास, पुर्तुगेज 'चाली-रिती शिकोवन आमकां आमच्याच वाट चुकिल्लो' मागीर, कोंकणी मराठीची बोली कशी आनी देशांत परकी करून उडयल्यात...' आमची परंपरा मराठी कशी तें म्हाका समजावन सांगलें. | मिनेझिस ब्रागांस मागीर उसळून ताका विचारता- शांबारावां लागीं वाढ घालपाचें काळीज म्हाका नाशिल्लें. आनी arg घालपांत अर्थूय नाशिल्ली. मनांत फकत इतलेंच 'तुमचें म्हणणें किते, वाश्कु द गामाचे पांय भारतभुंयेक Feo, ते किरस्तांव म्हूण आपणाक पुर्तुगेज लेखतात. तुमी ape नाशिल्ले जाल्यार, आमी गोंयकार खोतिगांवच्या हिन्दू म्हूण आपणाक महाराष्ट्रीय लेखतात. ते पुर्तुगेज वा वागेरीच्या रानांनी ह्या झाडा वयल्यान त्या झाडार न्हय. तशे तुमी महाराष्ट्रीय न्हय. तुमी आपणाक कितें फकत उडयोच मारीत रावतले आशिल्ले?... प्रगती food मानतात हाका मोल ना. मोल आसा तें सत्याक. आनी पुर्तुेजांक लागुनूच संवसारांत घडून आयल्या? Yas सत्य एकूच. तुमी 'कोंकणी'. हैं तुमीय नकळत, तेवूय कानाल कोणें, वाश्कु द गामान बांदिल्लो? रेडियोची सोद नकळत. तुमचें दोगांयचें मानस एक. दोगूय तुमी afed कोणें, पुर्तुगेजान लायिल्लो ?' दास. तुमकां ह्या बंदेपणांतल्यान सोडयले बगर तुमी लुमी मिनेझिस ब्रागासाक इगर्ज नास्तीक आनी पाखंडी म्हूण मुखार येवपाची निखालूस आस्त ना. कित्याक म्हणटाली, ताचें बरप कोणेंच वाचूक जायना अशे वर्स सुरू जावपाक कोंकणीचो वावर किललो गरजेची फतवे कित्याक काडटाली, d हैं ल्हानशें पुस्तक वाचून हाची जाणवीक जाली. आतां वर्स सोंपपा कडेन आयिल्ले स्पश्ट बरें PAO. dem कोंकणीचो वावर कितलो कठीण हाची जाणवीक जाल्ली. एक दीस वाटेरूच चिंतामणरावांची भेट जाली. wis म्हाका त्या वर्स सोळा भर जाल्लीं, सतरावे सुटत पसून आमी एकामेकांक मेळूंक नाशिल्ले. 'खंय रे', लागिल्े. तूं खंय fea?’ बी विचारून जातकूच 'चल, लुका नवीं चित्रां दाखयतां.' अशें म्हणून ते म्हाका आपणागेर uaa घेवन गेले. चिंतामणरावांक नक्षत्रविढ्येचें पिशें तशे चित्रांचे पिशें. शेकड्यांनी चित्रां तांणी एकठांय केल्ली. चित्रां पळोवन जातकूच हांव Soci. 'काकाक मेळटलो ?' तांणी विचारलें. काका म्हळ्यार शांबाराव सरदेसाय. हिन्दू समाजाचे एक फुडारी. एक व्यासंगी विद्वान. चिंतामणराव तांगेले चिरंजीव. sid म्हळें, ‘Agar.’ आमी माळयेर गेले. थंय शांबारावांली ‘eer’ भरिल्ली. तांगेले दोग dist इश्ट- तेवूय हिन्दू समाजाचे फुडारी- थंय बशिल्ले. म्हजी वळख करून दितकूच शांबारांवांनी zea, ‘sia वळखतां.... येदोसो असताना gei दीवाक पळेल्लो. गुजराती शिकतालो.... मराठी तुका येनाशिल्ली. म्हूण लुका Ce» जुलय - सप्टेंबर २०१० कोंकण टायम्स

See more

The list of books you might like

Most books are stored in the elastic cloud where traffic is expensive. For this reason, we have a limit on daily download.