PLASTĐK ŞEKERLĐ AYICIKLAR SUDA NEDEN ŞĐŞER? Plastik şekerli ayıcıkların suda şişmesinin nedeni; jelatinin içindeki proteinin polimer yapılı olmasıdır.Burada anlatılacak kimya konusu bazı polimerlerin suda ve ısıda gösterdikleri davranışlardır. Konunu anlatılma stratejisi aktif öğrenme, araştırmayı ve deneyleri içeren bir anlatımdır.Öğrencilerin yabancı oldukları bu konuda öncelikle hazır bulunuşluklarını saptamak için 2 soruluk bir ön teste uygulanır.Bu ön testte jelibonlardaki katkı maddesi nedir?Nerelerde kullanılır gibi sorular sorulur.Öğrenciler bu araştırmaları sonucunda hazır bulunuşluklarını kazanmış olacaklardır.Araştırmalar 3 erli gruplar halinde olacaktır.Öğrenciler araştırmaları sırasında internetten fazlasıyla yararlanacaklar ve aktif olarak derse hazırlanacaklardır. Bu öntestten sonra öğrencilerin bireysel araştırmaları sonucu öğrendikleri bilgileri ölçmek için yine küçük bir sınav yapılır.Bu sınavda daha spesifik sorular sorulur,bunlardan biri jelatinin nasıl bir kimyasal olduğu diğeri ise fonksiyonel özelliklerinin neler olduğudur.Bu sınavda tamamlandıktan sonra konunun anlatımına geçilir.Konunun anlatımına polimerlerin anlatılmasıyla başlanacaktır.Çünkü jelatin bir proteindir ve proteinde bir polimerdir.Polimerlerin özelliklerinden, kimyasal yapısından, eldesinden ve doğada doğal olarak bulunan polimerlerden bahsedilecektir. Daha sonra günlük hayatta kullanılan polimerlerden bahsedilir.Bu konunun torik kısmı verildikten sonra jelatinin protein yapısına geçilir.Protein nedir?Proteinlerin kimyasal özellikleri nelerdir?Proteinlerin sentezi nasıl gerçekleşir? Gibi soruların yanıtı teorik kısımda verilecektir.Bu konuda anlatıldıktan sonra asıl konumuz olan jelatine geçilecektir.Bu konu kapsamında ise jelatininin tanımından jelatinin fonksiyonel özelliklerinden nasıl elde edildiğinden ve hangi kullanım alanlarını kapsadığından bahsedilecektir. Konunun bitiminde ise jelatin içeren mamüllerin suda çözünmediğini gösteren ilk deney yapılacaktır daha sonra,jelatinaz enzimi görevi gören mikroorganizma deneyi ve en sonda homurdanan plastik ayıcıklar deneyi gösterilecektir.Konunun anlatımından sonra ölçme değerlendirme olarak 5 açık uçlu soru 5 tanede boşluk doldurmalı soru öğrencilere sorulacaktır. Konunun teorik kısmı deneylerden sonra verilir. DENEY ÖNERĐLERĐ Deney 1 Deneyin Adı:Jelibonlardaki jelatin Deneyin Amacı:Jelibonlardaki jelatinin su çektiğini gözlemlemek. Deneyde Kullanılacak Malzemeler: Değişik türlerden jelibonlar ve meyveli ayıcıklar, su, erlenmayer, küçük beher Deneyin Yapılışı:Plastik şekerli ayıcıklar suyun içine konur, Jelatin içeren ayıcıklar bir süre sonra şişer ve büyür.Bunun yanında kısmen çözünür. Jelatin içermeyen ayıcıkların çözündüğü gözlenir. Böylelikle Renk maddesi de açığa çıkar.Deney düzeneğinde renk çıkışları ve ayıcıkların büyümesi gözlenmiştir. 5 numaralı kapta jelatin içeren ayıcık şişmedi ve renk maddesi açığa çıktı, ancak jelatin içermeyen ayıcığın bulunduğu kapta ayıcıklar şişti ve renk maddesi daha yoğun ortaya çıktı. Deneyle Đlgili Teorik Bilgi: Jelatin;farklı zincir uzunluklarına sahip polipeptit karışımıdır.Jelatin sığır kemik iliklerinden ya da domuzdan elde edilir.Jelatin, suda ve organik çözücülerde çözünmez ancak büyük oranda su çeker.Arap zamkı en tanınan plastik maddesidir ve akasyanın tropik ve subtropik sızıntılardan oluşur.Arap zamkı potasyum, kalsiyum veya magnezyum tuzunda dallanmış farklı polisakkarit şekerlerinde bulunur.