Felsefenin Temel İlkeleri Georges POLITZER Georges Politzer J. St alin Felsefenin Leninizmin Temel İlkeleri İlkeleri SOL Halk Kitaplığı / M L Klasikler yayınları Halk Kitaplığı sayfa: 01 Felsefenin Temel İlkeleri Georges POLITZER FELSEFENİN TEMEL İLKELERİ GEORGES POLITZER GUY BESSE ve MAURICE CAVEING ONDÖRDÜNCÜ BASKI SOL YAYINLARI Sorumlu Yönetmen: Muzaffer İlhan Erdost İlhanilhan Kitabevi Karanfil Sokak 30/1 Kızılay Ankara *** Georges Politzer'in metni esas alınarak Guy Besse ve Maurice Caveing tarafından geliştirilen ve onun imzası altında yayınlanan Principes fondamentaux de philosophie (Editions Sociales, Paris 1954) adlı yapıtını Fransızca aslından Muzaffer Erdost dilimize çevirdi ve kitap Felsefenin Temel İlkeleri adı ile Sol Yayınları tarafından Ekim 2000 (Birinci Baskı: Kasım 1969; İkinci Baskı: Eylül 1970; Üçüncü Baskı: Nisan 1971; Dördüncü Baskı: Ağustos 1974; Beşinci Baskı: Ekim 1975; Altıncı Baskı: Kasım 1977; Yedinci Baskı: Ekim 1978; Sekizinci Baskı: Ekim 1979; Dokuzuncu Baskı: Nisan 1990; Onuncu Baskı: Kasım 1991; Onbirinci Baskı: Mart 1994; Onikinci Baskı: Eylül 1996; Ondördüncü Baskı: Temmuz 1998) tarihinde Ankara'da Şahin Matbaası'nda bastırıldı. Halk Kitaplığı sayfa: 02 Felsefenin Temel İlkeleri Georges POLITZER İÇİNDEKİLER Georges Politzer, Georges Cogniot Yayınlayanların Önsözü, Guy Besse-Maurice Caveing FELSEFENİN TEMEL İLKELERİ GİRİŞ I. Felsefe Nedir? II. Niçin Felsefeyi İncelemeliyiz? III. Hangi Felsefe İncelenmeli? a) Bilimsel Bir Felsefe: Diyalektik Materyalizm b) Devrimci Bir Felsefe: Proletaryanın Felsefesi IV. Vargı: Teori ve Pratiğin Birliği BİRİNCİ BÖLÜM MARKSİST DİYALEKTİK YÖNTEMİN İNCELENMESİ BİRİNCİ DERS – Diyalektik Yöntem I. Yöntem Nedir? II. Metafizik Yöntem a) Nitelikleri b) Tarihsel Anlamı III. Diyalektik Yöntem a) Nitelikleri b) Tarihsel Oluşumu Halk Kitaplığı sayfa: 03 Felsefenin Temel İlkeleri Georges POLITZER IV. Formel Mantık ve Diyalektik Yöntem İKİNCİ DERS — Diyalektiğin Birinci Çizgisi: Her Şey Birbirine Bağlıdır. (Karşılıklı Etki ve Evrensel Bağlantı Yasası) I. Bir Örnek II. Diyalektiğin Birinci Çizgisi III. Doğada IV. Toplumda V. Vargı ÜÇÜNCÜ DERS — Diyalektiğin İkinci Çizgisi: Her Şey Durum Değiştirir. (Evrensel Değişme ve Kesintisiz Gelişme Yasası) I. Bir Örnek II. Diyalektiğin İkinci Çizgisi III. Doğada IV. Toplumda V. Vargı DÖRDÜNCÜ DERS — Diyalektiğin Üçüncü Çizgisi: Nitel Değişiklik I. Bir Örnek II. Diyalektiğin Üçüncü Çizgisi III. Doğada IV. Toplumda V. Vargı BEŞİNCİ DERS — Diyalektiğin Dördüncü Çizgisi: Karşıtların Savaşımı (I) Halk Kitaplığı sayfa: 04 Felsefenin Temel İlkeleri Georges POLITZER I. Karşıtların Savaşımı Her Değişikliğin Devindiricisidir. Bir Örnek II. Diyalektiğin Dördüncü Çizgisi III. Çelişkinin Nitelikleri a) Çelişki İçtedir b) Çelişki Yenileştiricidir c) Karşıtların Birliği ALTINCI DERS — Diyalektiğin Dördüncü Çizgisi: Karşıtların Savaşımı (II) I. Çelişkinin Evrenselliği a) Doğada b) Toplumda II. Uzlaşmaz Karşıtlık ve Çelişki III. Karşıtların Savaşımı, Düşüncenin Devindiricisi YEDİNCİ DERS — Diyalektiğin Dördüncü Çizgisi: Karşıtların Savaşımı (III) I. Çelişkinin Özgül Niteliği II. Evrensel ve Özgül Birbirinden Ayrılmazlar III. Baş Çelişki, İkincil Çelişki IV. Çelişkinin Başlıca Yönü ve İkincil Yönü V. Çelişki Üzerine Genel Sonuçlar. Prudonculuğa Karşı Marksizm İKİNCİ BÖLÜM MARKSİST FELSEFİ MATERYALİZMİN İNCELENMESİ Halk Kitaplığı sayfa: 05 Felsefenin Temel İlkeleri Georges POLITZER SEKİZİNCİ DERS — Materyalist Dünya Anlayışı Nedir? I. "Materyalizm" Sözcüğünün İki Anlamı II. Madde ve Ruh III. Felsefenin Temel Sorunu IV. "İdealizm" Sözcüğünün İki Anlamı V. Materyalizm ve İdealizm, Teoride Olduğu Kadar, Pratikte de Birbirlerine Karşıdırlar VI. Marksist Felsefi Materyalizm Üç Temel Çizgi ile Ayırdedilir. DOKUZUNCU DERS — Marksist Materyalizmin Birinci Çizgisi: Dünyanın Maddiliği I. İdealist Tutum II. Marksist Anlayış III. Madde ve Hareket IV. Doğal Zorunluluk V. Marksizm ve Din VI. Vargı ONUNCU DERS — Marksist Materyalizmin İkinci Çizgisi: Madde Bilinçten Öncedir. I. Yeni İdealist Hile II. Marksist Anlayış a) Varlığın Nesnelliği b) Bilinç, Varlığın Yansısı III. Düşünce ve Beyin IV. Bilincin İki Derecesi V. Vargı Halk Kitaplığı sayfa: 06 Felsefenin Temel İlkeleri Georges POLITZER ONBİRİNCİ DERS— Marksist Materyalizmin Üçüncü Çizgisi: Dünya Tanınabilir I. İdealizmin Son Sığınağı II. Marksist Anlayış a) Pratiğin Rolü b) Marksist Pratik Kavramının Bir Tahrifi III. Göreli Gerçek ve Mutlak Gerçek IV. Teori ve Pratiğin Birliği ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DİYALEKTİK MATERYALİZM VE TOPLUMUN MANEVİ YAŞAMI ONİKİNCİ DERS — Toplumun Manevi Yaşamı Maddi Yaşamının Yansısıdır I. Bir Örnek II. İdealist "Açıklamalar" III. Materyalist Diyalektik Tez a) Toplumun Maddi Yaşamı, Yalnız Tek Tek Bireylerin Bilincinden Değil, Genel Olarak, İnsan Bilincinden ve İradesinden Bağımsız Olarak Varolan Bir Nesnel Gerçektir b) Toplumun Manevi Yaşamı, Toplumun Nesnel Gerçeğinin Bir Yansısıdır c) Yeni Toplumsal ve Siyasal Fikirler ve Teoriler Nasıl Ortaya Çıkar? d) Kalıntılar Sorunu IV. Vargı ONÜÇÜNCÜ DERS — Toplumsal Yaşamda Fikirlerin Rolü ve Önemi Halk Kitaplığı sayfa: 07 Felsefenin Temel İlkeleri Georges POLITZER I. Bir Örnek II. Kaba Materyalizmin Yanılgısı III. Diyalektik Materyalist Tez a) Fikirlerin Maddi Kökeni Onların Gücünü Oluşturur b) Eski Fikirler ve Yeni Fikirler c) Yeni Fikirlerin Örgütlendirici, Harekete Getirici ve Değiştirici Bir Etkisi Vardır IV. Vargı ONDÖRDÜNCÜ DERS — Bilimsel Sosyalizmin Şekillenmesi, Önemi ve Rolü I. Marksizmin Üç Kaynağı a) Alman Felsefesi b) İngiliz Ekonomi Politiği c) Fransız Sosyalizmi II. Ütopik Sosyalizm III. Bilimsel Sosyalizm a) Biçimlenmesi b) Nitelikleri IV. Bilimsel Sosyalizmin Rolü a) Sosyalizmle işçi Hareketinin Kaynaşması b) Devrimci Partinin Gerekliliği - "Kendiliğindenlik"in Eleştirisi V. Vargı DÖRDÜNCÜ BÖLÜM TARİHSEL MATERYALİZM ONBEŞİNCİ DERS — Üretim: Üretici Güçler ve Üretim İlişkileri Halk Kitaplığı sayfa: 08 Felsefenin Temel İlkeleri Georges POLITZER I. Toplumun Maddi Yaşam Koşulları a) Coğrafi Ortam b) Nüfus II. Üretim Tarzı a) Üretici Güçler b) Üretim İlişkileri III. Üretim Araçları Mülkiyeti IV. Üretim Tarzının Değişmesi, Toplumlar Tarihinin Anahtarı V. Vargı ONALTINCI DERS — Üretim İlişkileri ve Üretici Güçlerin Niteliği Arasında Zorunlu Uygunluk Yasası I. Üretici Güçler, Üretimin En Devingen ve En Devrimci Öğesidirler II. Üretim İlişkilerinin Üretici Güçler Üzerindeki Karşı Etkisi III. Zorunlu Uygunluk Yasası IV. İnsan Eyleminin Rolü ONYEDİNCİ DERS — Kapitalizmden Önce Sınıf Savaşımı I. Toplumun Kökenleri II. Sınıfların Ortaya Çıkışı III. Köleci ve Feodal Toplumlar IV. Burjuvazinin Gelişmesi ONSEKİZİNCİ DERS — Kapitalist Toplumun Çelişkileri I. Kapitalist Üretim İlişkileri: Kapitalist Üretim İlişkilerinin Özgül Çelişkisi II. Kapitalist Toplumda Zorunlu Uygunluk Yasası a) Kapitalist Üretim İlişkileri ile Üretici Güçlerin Niteliği Arasında Uygunluk Halk Kitaplığı sayfa: 09 Felsefenin Temel İlkeleri Georges POLITZER b) Kapitalist Üretim İlişkileri ile Üretici Güçlerin Niteliği Arasında Çatışma III. Proletaryanın Sınıf Savaşımı Üretim İlişkileri ile Üretici Güçler Arasındaki Çelişkinin Çözümlenmesi Yöntemi IV. Vargı ONDOKUZUNCU DERS — Üstyapı I. Üstyapı Nedir? II. Üstyapı Temel Tarafından Oluşturulur III. Üstyapı Etkin Bir Güçtür IV. Üstyapı Üretime Doğrudan Doğruya Bağlı Değildir V. Vargı YİRMİNCİ DERS — Sosyalizm I. Üretim ve Üleşim II. Sosyalizmin İktisadi Temeli III. Sosyalizme Geçişin Nesnel Koşulları IV. Sosyalizmin Temel Yasası V. Sosyalizme Geçişin ve Sosyalizmin Gelişmesinin Öznel Koşulları VI. Vargı YİRMİBİRİNCİ DERS — Sosyalizmden Komünizme I. Komünist Toplumun İlk Evresi II. Komünist Toplumun Üst Evresi III. Sosyalizmde Üretici Güçler ve Üretim İlişkileri IV. Sosyalizmden Komünizme Geçişin Koşulları V. Vargı Halk Kitaplığı sayfa: 010