İstanbul Balık Pazarı 1930 DENİZ ÜRÜNLERİNE AİT TABLET BİLGİLER VE MAYIS AYINDA TÜKETİLEBİLECEK BAZI DENİZ BALIKLARI BALIK ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR • Balık Alırken; a) Balığın boyuna b) Balığın tazelik özelliklerine c) Satın alınan yerin fiziki ve hijyenik şartlarına dikkat edilmelidir. BALIK ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR a) BALIK BOYU • Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını düzenleyen 3/1 nolu Tebliğde avlanabilecek minimum balık boyları boy yasakları adı altında düzenlenmiştir. • Amaç; • Balığın neslinin devam edebilmesi için en az bir defa üreme yapmasıdır. • Tüketiciler olarak balık neslinin devamı, gelecekte daha güvenli, ekonomik balık temin edebilmek için belirtilen boyların altında balık satın almamalıyız. BALIK ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR BOY ÖLÇÜMÜ NASIL YAPILIR? Balık boyu (Toplam boy): Ağzı kapalı • Kılıç balığında ise, balığın alt çene iken balık başının ön ucu ile kuyruk ucu ile kuyruk yüzgecinin çatalı yüzgecinin en uzun ışınının bitim arasındaki uzunluğu (çatal boyu), noktası arasındaki iz düşüm uzunluğudur.  İstiridye boyu: Buyuk kabuğun (sol kabuğun), bastaki tepe noktasından, dikey olarak inençap uzunluğunu, BALIK ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR  Kum midyesi boyu: Kabukların • Kerevit, Deniz Böceği ve istakoz Boyu: Burnun birleşme noktasından dikey olarak inen dikenimsi ucundan kuyruk yelpazesinin sonuna kadar olankısmın uzunluğunu, çap uzunluğunu,  Mavi yengec boyu: Kabuğun (karapaksın) sağ ve sol taraflarındaki sivri çıkıntıların uçları arasındaki izdüşüm uzunluğunu, BALIK ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR • Ağırlıkça hamsi ve istavritte %15, diğer su ürünlerinde % 5 nispetinde küçük boylara müsaade edilir. • 10 kg ile 30 kg arasındaki Ton (Orkinos) balıkları için % 5 nispetinde küçüklere müsaade edilir. • Arızi (amaç dışı, istenmeden) olarak avlanan su ürünleri türlerine ağırlıkça % 5 nispetinde müsaade edilir. • Ancak, algarna ile karides avcılığında avlanan karidesin ağırlıkça % 15' i nispetinde hedef dışı avlara müsaade edilir. • BALIK ALIRKEN SATIŞ YERİNDE SATILAN YASAK BOY VE TÜRLERİN YUKARIDA BELİRTİLEN İSTİSNAİ DURUMLAR İÇİNDE OLDUĞUNA DAİR BAKANLIKÇADÜZENLENMİŞ BELGESİNİ İSTEYİNİZ. BALIK ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR • b) TAZELİK ÖZELLİKLERİ • Satın aldığınız balığın taze olup olmadığını aşağıdaki kriterlere bakarak anlayabiliriz. • Taze balık; • Gözleri parlak, dışa bombeli dolgun ve şişkindir. Göz bebeği siyah ve ak tabaka şeffaf olur. • Taze balığın derisigergin ve parlak ve ışık yansıması olur. • Eti sıkı ve esnektir. • Taze balığın solungaçları canlı kırmızı olur. Balık bayatladıkça bu renk değişerek solar. • Taze balıkta doğal yosun ve deniz kokusu vardır. • Taze balık suya bırakıldığında dibe çöker. Bayat balık suya atılınca dibe batmaz, ortada veya yüzeye yakın bir yerde kalır. BALIK ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR • c) SATIŞYERLERİNİN FİZİKİ VEHİJYENİK ŞARTLARI • Uygun bir satış yerinin taşıması gereken teknik ve hijyenik şartlar aşağıda belirtilmiştir. • Duvarlar su geçirmeyen, pürüzsüz, kolaylıkla temizlenebilir ve dezenfekte edilebilir nitelikte olmalı, • Satış yerinde, uygun havalandırma bulunmalı, • Mutlak surette soğuk muhafaza odaları bulunmalı, • Tezgahlar paslanmaz çelikten veya mermerden yapılmış olmalı, • Tüm çalışanlar genel hijyen kurallarına uygun giyinmiş olmalı ve kişisel hijyen kurallarına uymalıdır, sağlık raporu bulunmalı ve kontrolleri düzenli olarak yapılmalıdır. • Balık atıkları soğutulmuş atık odasında bekletilmeli, • Satış yerlerinde, Su Ürünleri Mühendisi, Gıda Mühendisi veya Veteriner Hekim çalışıp çalışmadığı aranmalıdır. • En önemli kural balığın buz ile soğutulmuş olması gerekmektedir. Yani balık buz üstünde ya da buzlanmış olmalıdır (Donmuş balık ile karıştırılmamalıdır.). • Bu şartları taşımayan yerlerden alışveriş yapmamaya özen göstermeliyiz. BALIK ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR • Semt pazarları gibi belirli zamanlarda kurulan yerlerde ise; • Çevre şartlarından etkilenmeyecek, korunaklı ayrı bölümlerde su, elektrik, aydınlatma sistemlerine sahip, zemini düzgün alanlarda yapılmalıdır. • Taze su ürünleri, soğutuculu ya da buzlu, yarı kapalı ve 0 OC ile +4 OC arasında sıcaklığı sağlayacak ortamlarda , • Dondurulmuş ve işlenmiş ürünler ise soğutuculu dolaplarda sergilenmeli ve satışasunulmalıdır. • Kesim ve temizleme işlemleri yapılmamalıdır. • Satış yerinde hiçbir şekilde ahşap malzemeler kullanılmamalıdır. • Yukarıdaki şartları taşıyor olması esas olmak kaydı ile esnaf-müşteri güvenilirliği ve devamlılığı açısından mümkün oldukça aynı yerden alışveriş yapmak daha doğrudur. • Yukarıda saydığımız kurallara uymadığından dolayı kesinlikle seyyar tezgahlardan (el arabalarından) balık satın almayınız. MİNİMUM AV BOYLARI* Asgari Asgari Asgari Asgari Asgari Tür Latince Adı Boy* Ağırlık Tür Latince Adı Boy* Tür Latince Adı Boy* Ağırlık (cm) (gr) (cm) (cm) (gr) Octopus Midye (Beyaz Ahtapot - 1000 Karagöz Diplodus vulgaris 18 Chamelea gallina 1,7 vulgaris kum midyesi) Tapes Kefal (Amuderya Minekop(Kötek, Akivides 2,4 Mugilsoiuy 35 Umbrinacirrosa 25 decussatus kefali) Karakulak) Upeneus Akya Lichiaamia 30 Kefal (Sarıkulak) Liza aurata 30 Nil barbunyası 10 moluccensis Barbunya Mullusbarbatus 13 Kefal (Has kefal) Mugilcephalus 30 Orfoz Epinephelus guaza 45 Bakalyaro Merluccius 25 Kefal (Diğer) 20 Palamut Sarda sarda 25 (Berlam) merluccius Çipura Sparusauratus 20 Kılıç Xiphias gladius 125 Pisi Pleuronectes spp. 20 Palinurus Chelidonichthys Deniz böceği 25 Kırlangıç 18 Sardalya Sardina pilchardus 11 vulgaris lucerna Scomber Dil Balığı) Soleasolea 20 Kolyoz 18 Sargos Diplodus sargos 21 japonicus Engraulis Hamsi 9 Lagos Epinephelus spp. 45 Sarıkuyruk Seriola dumerili 30 encrasicolus Hani (Yazılı Dicentrarchus Sarıağız (Halili, Serranusscriba 30 Levrek 25 Argyrosomusregius 25 Hani) labrax Grenyüz) Homarus İstakoz 25 Lipsöz Scorpaena scrofa 15 Sinagrit Dentex dentex 35 gammarus Trachurus Pomatomus Lüfer 20 Tekir Mullussurmuletus 11 trachurus, saltatrix İstavrit 13 Trachurus Callinectes Mavi yengeç 13 Ton (Orkinos) Thunnusthynnus - 30** mediterraneus sapidus Merlangius İstiridye Ostreaedulis 6 Mezgit 13 Uskumru Scomberscombrus 20 merlangus Kırma (Kırmızı) Pagellus Kalkan Psettamaxima 45 15 mercan erythrinus Yazılı Orkinos Euthynusalletteratus 45 *Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını düzenleyen 3/1 nolu Tebliğe göre