X 72 811 0- 3 2 1 N 2 ISS 81 7 1 8 3 0 113 23 deks 32 771 n 9 I 2008_12_cover_CD_B.indd 1 10/27/08 7:47:36 PM 1-1 Chip.indd 1 10/24/08 10:51:02 AM OD REDAKCJI Pierwszy test najnowszego procesora Intel Core i7, znanego jako Nehalem, na s54 Czy „siódemka” uratuje Windows Michał Adamczyk redaktor naczelny CHIP-a N owy system Microsoftu rozwijany pod nazwą kodową Windows 7 będzie się nazywał… Windows 7 (patrz s14). Nie dziwi mnie utrzymanie nazwy kodowej w przypadku finalnego produktu, bo po Viście Microsoftowi przyda się szczęśliwa siódemka. Kolejna generacja Windows jest podobno rozwinięciem Visty, ale z wadami Visty nie ma nic wspólnego. Tro- chę to zawiłe, ale szefostwo Microsoftu przekonuje, że uczy się na własnych błędach. Zanim będziemy mogli zainstalować Windows 7, pewnie jeszcze nieraz będziemy musieli zainstalować obecnie wykorzystywany Windows. To ciągle najskuteczniej- sze rozwiązanie, gdy system zaczyna coraz gorzej działać. Jak sprawnie przeprowadzić reinstalację, wyjaśniamy na s38. Nie tylko Microsoft uwierzył w magię siódemki. Ta cyfra pojawia się też w nazwie najnowszego procesora In- tela. W końcu Core i7 trafił do naszego laboratorium. To jednak inny produkt Intela wywarł na nas większe wrażenie – dysk twardy. Intel – będący jednym z największych producentów pamięci flash na świecie – czuje się jak ryba w wodzie na rynku dysków SSD. Dość powiedzieć, że nowy dysk flashowy tej firmy ma czas dostępu o 100 razy krótszy niż typowe konstrukcje magnetyczne (test s20). Któż jeszcze kilka miesięcy temu mógł przewidzieć, że w komputerach wkrótce będą montowane dyski takich firm, jak Intel, Kingston czy SanDisk? Chrome – przeglądarka internetowa firmy Google – jest pod ostrzałem konkurentów. Według plotek szpieguje ona wszystkie poczynania korzystających z niej internautów. Postanowili- śmy zatem zmierzyć się zarówno z kwestią ochrony prywatności przez Chrome’a, jak i innymi mitami na temat tej przeglądarki (s16). Przy okazji polecam test anonimizerów, czyli właśnie programów przeznaczonych do ochrony prywatności podczas korzystania z Internetu (s110). Sprawdziliśmy skuteczność płatnych i darmowych aplikacji tego typu. Któż z nas nie korzysta z komunikatora? Taki program ma większość internautów (niektórzy nawet mają kilka różnych). Niezależnie, czy jest to Gadu-Gadu, Tlen, czy Skype, wyjaśniamy, jak można wycisnąć jeszcze więcej z zainstalowanego programu komunikacyjnego. Dzięki zgromadzonym na naszej płycie wtyczkom (patrz s124) twój komunikator będzie umiał m.in. wykrywać kłamstwa, odczytywać na głos wiadomości czy przekierowywać połączenia. Jak co roku, idą święta. Tym razem pokusiliśmy się jednak o wyjątkowy przewodnik świątecz- ny. Cyberśnieżynkę wraz z 21 technoprezentami, które warto zamówić dla siebie lub bliskich u św. Mikołaja, umieściliśmy w nietypowej scenerii. Nasze niekonwencjonalne świąteczne aranżacje możecie zobaczyć na s42. Uzupełnieniem pomysłów na prezenty są nasze testy tanich aparatów (s152) i notebooków z wydajnymi kartami graficznymi (s60). [email protected] PS Zapraszam na stronę www.chip.pl. Nasz internetowy serwis radykalnie się zmienia. Choć nowa odsłona jest jeszcze w wersji beta, już teraz znajdziecie tam więcej informacji i porad oraz wiele nowatorskich funkcji. Największy nacisk poło- żyliśmy na tworzenie społeczności osób zainteresowanych nowoczesną techniką – zachęcamy do wymiany wiedzy, do- świadczeń i pomysłów. O nowym serwisie CHIP-a przeczytacie na s18. GRUDZIEŃ 2008 CHIP.PL 3 ch1208_102_Edytorial.indd 3 10/27/08 9:07:59 PM 1-1 Chip.indd 1 10/22/08 6:05:16 PM 1-1 Chip.indd 1 10/22/08 6:06:23 PM SPIS TREŚCI W NUMERZE 12/2008 TEMAT NUMERU PORADY Windows świeżutkie 38 Windows świeżutkie 114 Kodowane transmisje za darmo Pokazujemy, jak sprawić, by Windows był 3 8 Czasami reinstalacja Nie musisz wydawać ani grosza, znowu świeży jak po gruntownym praniu. systemu operacyjnego by oglądać płatne kanały. jest jedynym wyjściem. AKTUALNOŚCI Pokażemy, jak – nie tracąc 120 Jeszcze lepszy i nadal za darmo! danych – sprawić, by opornie Trzecia wersja OpenOffice.org właśnie 16 Jak niebezpieczny jest Google Chrome działający Windows był znowu zmieniła status: z bety na finalną. świeży jak po gruntownym Perła wśród przeglądarek czy narzędzie dla praniu. 124 40 wtyczek do komunikatorów cyberprzestępców? Twój program do sieciowych pogaduszek 22 Tanie telewizory: Migotanie na ekranie może mieć wiele nowych funkcji. CHIP przeprowadził selekcję, rozróżniając 136 Freeware hity i kity wśród płaskich odbiorników TV. Cykliczny przegląd najciekawszych 24 Filmy 3D: Przyszłość kina (domowego) darmowych narzędzi. W jaki sposób powstają przestrzenne 140 Tips & Tricks obrazy i kiedy rozpocznie się rewolucja 3D. Porady i pomysły, dzięki którym system 28 Prawo będzie działał szybciej i wydajniej. Jeśli e-sklep popełni błąd, możesz na tym TRENDY zyskać – a nawet „kupić” towar za darmo. 30 Sieci WLAN mogą ulec samozniszczeniu 128 Bądźmy ometkowani! Hakerzy „ogłupiają” rutery bezprzewodowe Kodowane Znane z supermarketów metki RFID i potrafią sparaliżować każdą sieć WLAN. wkrótce ułatwią nam codzienne życie. transmisje 32 Darmowa nawigacja na PC i przez Internet 132 Cyberkryminalni cz. 5 za darmo Jak bezpiecznie trafić do celu, nie Przedstawiamy kulisy największej akcji korzystając z urządzenia nawigacyjnego. 114 Nie trzeba polskiej policji przeciwko pedofilom. wydawać ani grosza, TESTY I TECHNIKA aby na żywo oglądać mecze transmitowane w płatnych 60 Notebooki z wydajną grafiką kanałach telewizyjnych. W artykule przedstawiamy środowisko kibiców Najnowsze modele notebooków mają karty online, którzy nauczyli się omijać 3D nadające się nawet do ostrego grania. zabezpieczenia nadawców. 68 Kalendarium CHIP-a: Komórki STAŁE RUBRYKI CHIP prześledził rozwój komórek. W Polsce 3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . OD REDAKCJI jest ich więcej niż mieszkańców. 34. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . KONKURS 70 Darmowe firewalle 36. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .LISTY Nasz test pokazuje, która z zapór jest 82. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .SPIS ZAWARTOŚCI PŁYTY najskuteczniejszym obrońcą. 149. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .STOPKA REDAKCYJNA 72 Przewodnik CPU/GPU 162 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ZAPOWIEDZI Na prawdziwą rewolucję musimy poczekać, mimo wielu ciekawych ofert. 76 Rankingi Top 10 Nowości: pierwsza lustrzanka nagrywająca filmy w HD i dysk twardy 1,5 TB. 92 Pojedynek mobilnych przeglądarek FOTO-VIDEO Jeszcze lepszy Internet w kieszeni? Nic nowego! Niemal 150 Testy sprzętu foto i wideo każda komórka oferuje dziś dostęp do Sieci. i nadal za darmo! Kompakty BenQ DC T850, FujiFilm 110 Anonimowo w Sieci 120 FinePix Z20fd i lustrzanka Nikon D90. Trzecia, najnowsza wersja OpenOffice.org 152 Tanie aparaty kompaktowe CHIP testuje darmowe i płatne anonimizery zapewniające prywatność w Sieci. właśnie zmieniła status: z bety na Ile pieniędzy potrzeba, by kupić na- finalną. Na gorąco przedstawiamy prawdę porządny aparat cyfrowy? najciekawsze funkcje 158 Bezbłędne filmowanie i porównujemy pakiet biurowy nadzorowany przez firmę Sun Jakość nagrań wideo zależy nie tylko Microsystems z MS Office. od sprzętu, jakim się posługujemy. 6 CHIP.PL GRUDZIEŃ 2008 ch1208_100_Spis tresci_B.indd 2 10/27/08 8:38:56 PM 1-1 Chip.indd 1 10/21/08 3:53:23 PM SPIS TREŚCI SPRZĘT MAPOWANIE MYŚLI CYFROWA ROZRYWKA CONCEPTDRAW OFFICE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 NAGRYWANIE PŁYT ZYXEL DIGITAL MEDIA ADAPTER NERO 9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 DMA-1000W . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 DRUKARKI LASEROWE KOLOROWE Notebooki PROGRAMY ANTYWIRUSOWE NORTON ANTIVIRUS 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . 105 SAMSUNG CLP-610ND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 z wydajną grafiką PANDA ANTIVIRUS PRO 2009. . . . . . . . . . . . . 106 DRUKARKI LASEROWE MONOCHROMATYCZNE 6 0 Najnowsze modele PROGRAMY NARZĘDZIOWE SAMSUNG ML-1640 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 notebooków mają karty PC WASHER 2.2.0 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 DRUKARKI WIELOFUNKCYJNE ATRAMENTOWE 3D nadające się nawet do ostrego CANON PIXMA MP630 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 grania. Do tego niekoniecznie PRZEGLĄDARKI ZDJĘĆ muszą być ciężkie. ACDSEE PHOTO MANAGER 2009. . . . . . . . . . 105 LEXMARK X7675. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 DYSKI TWARDE 2,5” ZEWNĘTRZNE KOMUNIKACJA SEAGATE FREEAGENT GO 320 GB . . . . . . . . 100 KOMPLEKSOWA OCHRONA SEAGATE BARRACUDA 7200.11 F-SECURE INTERNET SECURITY 2009 . . . . . . 107 ST31500341AS 1,5TB. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 NORTON INTERNET SECURITY 2009 . . . . . . . 107 DYSKI TWARDE 3,5” ZEWNĘTRZNE Pojedynek mobilnych WESTERN DIGITAL MYBOOK ESSENTIAL GRY I MULTIMEDIA przeglądarek EDITION WDH1U5000E 500 GB. . . . . . . . . . . 101 GRY AKCJI TPP KARTY GRAFICZNE PCI-E 92Internet w kieszeni? Nic nowego! Niemal każda HELLBOY: SCIENCE OF EVIL . . . . . . . . . . . . . . . 108 HIS RADEON HD 4850 TURBOX ICEQ 4 komórka oferuje dziś GRY FABULARNE 512MB GDDR3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 dostęp do Sieci. Mało która FABLE 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 KOMPUTERY BAREBONE jednak rzeczywiście się nadaje do komfortowego mobilnego GRY SPORTOWE ASUS PX 20 NOVA LITE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 surfowania. FIFA 09. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 MYSZY Anonimowo GRY STRATEGICZNE MICROSOFT WIRELESS LASER MOUSE 6000 102 w Sieci SID MEIER’S CIVILIZATION. . . . . . . . . . . . . . . . . 109 PŁYTY GŁÓWNE AMD AM2+ GRY ZRĘCZNOŚCIOWE FOXCONN DESTROYER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 110 LITTLE BIG PLANET. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 PŁYTY GŁÓWNE INTEL LGA775 Każde wejście na GIGABYTE GA-EG45M-DS2H . . . . . . . . . . . . . . 103 PREMIERY stronę w Sieci PROCESORY pozostawia ślady. PROCESORY Jakie narzędzie INTEL CORE 2 QUAD Q9400. . . . . . . . . . . . . . . 103 będzie nas przed INTEL CORE I7 965 EXTREME . . . . . . . . . . . . . . 54 tym chronić? EDYTORY GRAFIKI OPROGRAMOWANIE CHIP testuje darmowe i płatne GIMP 2.6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 EDYTORY FILMÓW anonimizery. NOTEBOOKI PINNACLE STUDIO 12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 LENOVO IDEAPAD U330 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 EDYTORY ZDJĘĆ HUBY USB MAGIX ZDJĘCIA NA CD & DVD 7 . . . . . . . . . . 104 BELKIN WIRELESS USB HUB . . . . . . . . . . . . . . . 57 Pełne wersje 3 A shampoo Cover Studio 2009 3 Let’s Slang! 2009 22DAVŻ 8,4D GB Projektowanie i druk wkładek do płyt Nauka angielskich slangów 2x 0wi0ęk sPzeROGRAMÓW 3 A shampoo WinOptimizer 2009 3 My English Profession Optymalizacja systemu operacyjnego Nauka angielskiego dla informatyków 3 A vanquest Connection Manager 3 Paragon Drive Backup 9.0 Express Konfiguracja i kontrola połączeń Tworzenie kopii bezpieczeństwa 3 A xence NetTools Professional 3 PC Tools Desktop Maestro 2 Monitorowanie sieci komputerowych Zarządzanie Rejestrem Windows 3 C oncept Draw Pro 7 3 Quest for Glory II: Trial by Fire Tworzenie specjalistycznych prezentacji Kultowa gra RPG po liftingu 3 i Clone v3.0 EX Animacja i tworzenie filmów 2008_12_cover_CD_B.indd1 10/27/087:47:36PM 2008_12_cover_DVD_B.indd1 10/27/086:50:10PM z płytą CD z płytą DVD 8 CHIP.PL GRUDZIEŃ 2008 ch1208_100_Spis tresci_B.indd Sek1:4 10/27/08 8:39:10 PM 1-1 Chip.indd 1 10/22/08 3:26:23 PM AKTUALNOŚCI NOWE MACBOOKI Notebooki z aluminium Apple zaprezentował nowe wer- Book został odchudzony o ok. wnętrzny nowych MacBooków ficznych albo o godzinę wydłużyć sje komputerów przenośnych. 200 gramów. Z kolei MacBook i MacBooków Pro. Wyposażono czas pracy na bateriach. Największe zmiany zaszły w ro- Pro jest najcieńszym modelem je w najnowsze procesory Core Ekrany LED i szklany touchpad dzinie MacBooków. Po raz pierw- (2,41 cm), jaki do tej pory wypro- 2 Duo współpracujące z pamię- We wszystkich nowych kompute- szy zastosowano w nich ergono- dukowano w tej serii. Na wpro- ciami DDR3 1066 MHz, a także rach Apple’a stosowane są ekra- miczne aluminiowe obudowy, wadzenie aluminiowej obudowy w zupełnie nowe karty graficzne ny ciekłokrystaliczne z podświet- które są w całości wykonane do 13,3-calowych MacBooków Nvidii. Zmiana znów najbardziej leniem diodowym (LED). Zuży- z jednej bryły. W efekcie Mac- od dawna czekali użytkownicy odczuwalna będzie w Mac- wają one o 30% mniej energii. tej marki. Szkoda tylko, że pod- Bookach i modelu Air, gdzie mało Ponadto wyświetlają kolory dużo świetlana klawiatura pojawia się wydajny, zintegrowany układ In- wierniej w porównaniu z po- jedynie w najdroższej wersji. tel GMA X3100 został zastąpiony przednią generacją LCD. Cieka- Tak czy inaczej zastosowanie zintegrowanym układem Nvidia wostką są także szklane trackpa- aluminium powinno przynieść 9400 M z 256 MB pamięci, który dy pozbawione jakichkolwiek poprawę jakości obudowy, podnosi wydajność nawet 5-krot- widocznych przycisków. Pozwo- która w wersji plastikowej, nie. Oznacza to, że w końcu bę- liło to na powiększenie po- choć estetycznej, była po- dzie można pograć na MacBooku. wierzchni trackpada o 40%. datna na uszkodzenia (pę- W przypadku rodziny Pro firma Technologia mutlitouch obsługu- kanie przy ekranie, zamku poszła o krok dalej. Do zintegro- je również nowe gesty wykony- czy po bokach). wanej grafiki dodany został sa- wane czterema palcami. Tylko Nvidia Zmienił się modzielny układ GeForce 9600M Ciekawostka Ze starej oferty po- nie tylko wygląd ze- GT (z 256 MB lub 512 MB pamię- został w sprzedaży biały, plasti- ci GDDR3). Między układami 3D kowy MacBook, który w USA można się przełączać, by kosztuje teraz ok. 2700 zł, czyli uzyskać 2-krotne przy- o 800 zł mniej niż w styczniu... spieszenie osiągów gra- SPECYFIKACJE, CENY: isource.pl 3M MICRO PROFESSIONAL PROJECTOR MPRO 110 ATHLON 2650E Kieszonkowy projektor AMD idzie za przykładem W końcu doczekaliśmy się projektora, który mieści się w kie- szeni. MPro 110 firmy 3M ma wymiary 115×50×22 mm Po tym, jak Intel odniósł sukces, i waży zaledwie 153 gramy. Potrafi on wyświetlić wyraźny wprowadzając procesory Atom obraz o przekątnej do 50 cali. Urządzenie może współpraco- przeznaczone do netbooków (ta- BLUETRACK wać z notebookami, palmtopami i telefonami komórkowymi. nich, małych notebooków), na Dywan zamiast Ze względu na miniaturyzację w projektorze zamontowano podobny krok zdecydował się je- lampę, która zapewnia jasność jedynie na poziomie 10 lume- go konkurent, firma AMD. Na ra- podkładki nów. Oznacza to, że obraz czytelny jest tylko w dobrze za- zie wiadomo, że jednordzeniowy ciemnionym pomieszczeniu. Natywna rozdzielczość projek- Athlon 2650e ma uzyskiwać wy- W odróżnieniu od obecnych my- tora to 640×480 punktów. Wbudowane akumulatory zapew- niki zbliżone do osiągów intelow- szy, w których zastosowano czer- niają do 60 minut ciągłej pracy. Cena projektora ma wynosić skiego Atoma 230 (1,6 GHz, 512 wone diody LED albo laser, Mic- ok. 1400 zł. kB cache L2). Tyle tylko, że we- rosoft wyposażył swoją myszkę INFO: www.3m.com dług zapowiedzi układ AMD w niebieskie diody i soczewkę będzie potrzebował aż 4 o szerszym kącie widzenia. Dzię- razy mniej mocy niż pro- ki technologii BlueTrack możliwe cesor Intela. Pod koniec jest skanowanie czterokrotnie roku z dwurdzeniowym większego obszaru przez sensor Atomem 330 (2x 1,5 GHz, myszy – rozdzielczość 4000 dpi. 1 MB cache L2) ma konkuro- W związku z tym SideWinder X8 wać również wyposażony może bez problemu pracować na w dwa rdzenie Athlon X2 3250e. powierzchniach, takich jak dy- Dzięki trzykrotnie mniejszemu wan, granit czy drewno. Cena: poborowi energii Athlon wciąż najprawdopodobniej ok. 250 zł. wypada lepiej niż konkurent. INFO: www.microsoft.pl INFO: www.amd.pl 10 CHIP.PL GRUDZIEŃ 2008 ch1208_235_AKT_Drobne_10-21.inddSek1:10 Sek1:10 10/24/08 5:21:57 PM