Yavuz BAHADIROĞLU Çaka Bey Birinci Bölüm Güneş ilk ışıklarını çadırların üstüne serpiyordu. Sabah meltemi, ince hıçkırıklarla sarsıla sarsıla çadırların arasında geziniyordu. Kâh meydanın ortasına dikili Selçuklu sancağını okşuyor, kâh ulu çınarın yapraklarını hışırdatıyordu. Nihayet bir çığlıktan ürktü, çığlıkla birlikte bey çadırına daldı. "Düşman göründüüü! Düşman göründüüü!" Çavuldur Bey, daha ilk çığlıkta doğruldu. Başucuna asılı kılıca el attı. Yine Bizans'la hesaplaşacaktı. Bunun kaçıncı hesaplaşma olacağını bilmiyordu. Kaç yerde, kaç kere savaştığını, kaç yara aldığını unutmuştu. "Hele gelsinler," diye söylendi. Malazgirt mağlûbiyetinin hıncını unutamamışlardı. Doğrusu unutulacak gibi de değildi. Sultan Alpaslan'dan müthiş bir tokat yemişlerdi. O muhteşem savaşta Çavuldur Bey iki yara almıştı. Bir kılıç dizini yarmış, bir ok sol gözünü çıkarmıştı. Böyle iken nasıl at sırtında durabildiğine şaşıyordu. Hatırlayınca elini sol gözüne götürdü. Sol gözünün yerinde sadece kara bir bant vardı. Arkası çirkin bir çukurdu. Ama umursamıyordu. Güzelliği yüzde değil, yürekte arayan arkadaşları sağ olsundu. Yalnız büyük bir korkusu vardı. Bir gün, bir başka ok sağ gözünü de çıkarırsa hâli ne olacaktı? Savaş meydanlarından ayrılmak ölümden beterdi. "Allah o günleri göstermesin." Çadırın kapısına asılı kıl keçe yırtılır gibi çekildi. Bir delikanlı yalın kılıç içeri daldı. Nefes nefese boşaldı: "Geliyorlar Bey Babam!" Oğlu Çaka idi. Annesi vefat edince yanına almış, nereye gittiyse beraberinde götürmüştü. Çaka ve kardeşi Yalvaç. Anneleri öldüğünde Çaka on üç, Yalvaç ise yedi yaşında bulunuyordu. Şimdi ikisi de büyümüş, delikanlılık çağma gelmişlerdi. Çaka yirmisini sürüyordu. Yirmisini sürüyordu ya, rahat rahat yirmi beşinde gösteriyordu. Geçen sene evlendirmiş, bir kaç hafta önce de bir kızı dünyaya gelmişti. "Hay oğul Çaka!" Şu duruşu, kılıç tutuşu, yüzündeki yiğit ifade, şu savaşa susamışlığı, kendisi ölünce yerini rahat rahat dolduracağının alâmetiydi. Tek gözü arkada ölmeyecekti. Doğrulurken gülümsedi: "Hele gelsinler oğul, telaş etme; gelsinler, görelim bir yol." Çadırın kapısı önünde Yalvaç'ı gördü. Gözleri çakır çakırdı. Onun da elinde yalın bir kılıç vardı. "Sen de mi?" diye sordu hayretle, "ama..." Çocuk olduğunu, alargada durup savaş seyretmesini söyleyecekti, fakat yutkunarak sustu. Son savaşta verdiği sözü hatırladı. Yalvarmalarına dayanamamış, "pekâlâ"yı bastırmıştı. "Pekâlâ, bundan sonra yapacağımız her savaşa sen de ağabeyin gibi katılacaksın." Elini omzuna koydu. Kızıla çalan sakalının üstüne gülüşünü oturttu: "Üzülme evlât," dedi. "Sen de savaşacaksın. Kılıç oyununa sıvanacak kadar büyüdün." Yalvaç'ın yüzü aydınlandı. Parıldayan gözleriyle önce babasına teşekkür etti, sonra ağabeyine sarıldı: "Cenk yiğidi olmuşum, ne güzel." "Güzel elbet," dedi Çaka, "Cenk yiğidi olmuşsun." Çavuldur Bey, tekrar çadıra dönüp zırhını sırtına geçirdi. Düşman henüz görünmediğine göre, çığlığı basan, heyecanlı yiğitlerden biri olmalıydı. Düşman kim bilir nerelerde iken haberi koşturmuştu. Birazdan bayram yerine gider gibi savaşa gideceklerdi. Sonrasını Allah bilirdi. Kılıcını kuşandıktan sonra, duasını yaptı. Dışarı çıktı. Çaka ile Yalvaç şakacıktan kılıç tokuşturuyorlardı. Bir zaman baktı. "Allah sizi korusun," diye mırıldandı. Adamları öbek öbek toplanmaya başlamıştı. Çobanlar, sürüyü dağlara sürüyorlardı. Atlar meydana çekilmişti. Bazıları ellerine geçirdikleri taşlarla kılıçlarını parlatıyorlardı. "Heeey!" diye bağırdı Çavuldur Bey, "haniyi düşman, haniyi Bizanslı? Görünürlerde bizden başka kimse yok." Yiğitlerden bir yiğit önüne yürüdü. Dizini yere koyup yumruğunu göğsüne çaktı: "Ben gördüm Beyim, bu tarafa yaklaşıyorlar. Başlarında zırhı pırıl pırıl parlayan bir Bizanslı komutan bulunuyor." "Kaç kişi tahmin edebildin?" "Bana kalsa sayı bilmem, kalabalık der geçerim, ama yanımda Abaka vardı, hesabı iyicedir Abaka kardasın, beş, altı bindir dedi. Vardır o kadar herhalde." Çavuldur Bey buruldu. Rakam çok yüksekti. Bin beş yüz adamına karşı beş, altı bin düşman. Üstelik çoğu da tepeden tırnağa zırhlı. Zırhlı olmalıydılar, çünkü canları pek kıymetliydi. Her zaman zırh giyerlerdi. Hem de ağır mı ağır madeni zırhlar giyerlerdi. Fakat inanç kılıcı sağlam zırhların arasından geçecek bir yol bulurdu kendine. "Yine buluruz Allah'ın izniyle." Adama döndü: "Atlara binilsin, hazır olunsun, Bey emridir de, Bey buyruğudur de, çabuk ol!" Adam uzaklaşırken çocuklarına döndü. Hâlâ kılıç kılıca oynaşıyorlardı. İhtimal gerçek savaşı da böyle bir oyun gibi görüyorlardı. Bu yüzden Yalvaç o kadar ısrar etmiş, savaşa katılmak için yalvarıp yakarmıştı. Koca kılıçlar ellerinde iken olduklarından daha küçük gösteriyorlardı. Bir an dağlara çıkıp çobanlara katılmalarını emretmeye hazırlandı. Başlarına bir şey gelsin istemiyordu. Yine de düşündüğünü söyleyemedi. Sözü vardı, sözünde durmazsa, çocuklarının saygısını kaybederdi. "Heey Çaka Bey, hazır mısın oğlum, sen de hazır mısın Yalvaç Bey?" Kılıç tokuşturmayı kesip babalarına doğru döndüler. İlk defa onlara "Bey" diyordu. Yüzleri pençe pençe kızarmıştı. Alınlarında ter taneleri parıldıyordu. Bir ağızdan cevap verdiler. "Hazırız baba!" Aynı anda yiğitlerden bir yiğit de önüne diz koydu: "Cümlemiz hazırız Beyim, buyruk bekleriz." Yiğitler atlanmışlardı bile. Meydana yürüdü. "Eh, ben de hazırım," dedi. Atma bindi. Çocuklarının da binmesini bekledi. Eline tutuşturulan tuğla kargıyı ilerilere uzattı: "Haydi arkadaşlar, ilerde zafer vardır, Bismillah!" Meydanı at kişnemeleri, nal sesleri ve çığlıklar kapladı. Atların ardından tostoparlak bir toz bulutu yükselerek dağıldı. Güneş kargıların madeni ucunda yandı, söndü. Bin beş yüz atlı dolu dizgin düşman üstüne gitti. Bizans ordusuyla karşılaştıklarında gemlere asıldılar. Çavuldur Bey, karşı tarafı bir zaman süzdü. Saf bağladıklarına göre, onları bekliyorlardı. Demek hazırlıklıydılar. Acaba ormana doğru çekilip gece baskını vermek üzere hazırlansa daha mı iyi olurdu? Bunu keşke daha önce düşünseydi. Artık iş işten geçmişti. Çekilme emrini verse belki de adamları dinlemez, bu yüzden kargaşa çıkardı. O takdirde Bizans ordusunun işi büsbütün kolaylaşırdı. Allah'a sığınıp saldırmak en iyisiydi. Birden mahzunlaştı, içini bir sıkıntıdır bastı: "Ne oluyor bana, ihtiyarladım galiba. Daha önce de kat kat üstün kuvvetlere karşı savaştım, Allah'ın yardımıyla zafer üstüne zafer kazandım, peki şimdi niye kötü hislerin esiriyim?" Bedbinliği silkip atmaya çalıştı. "İşte ezeli düşmanımız, karşımızda!" diye gürledi. "Malazgirt zaferinin ışığı sönmeden yeni zaferlerin ışığını yakalım. Allah yardımcımız olsun." Bir ağızdan tekrarladılar: "Allah yardımcımız olsun!" Çavuldur Bey, çocuklarına baktı. Gözünde büsbütün küçülmüşler, âdeta iki bebek olmuşlardı. Savaşa sokmakla galiba hata etmişti. Hele de Yalvaç mutlaka çobanlarla olmalıydı. Başlarına bir şey gelirse kendini affetmeyecekti. Sanki ne diye söz vermişti? Çığlıklar, nal sesleri kopunca dalgınlığını üstünden attı. Bizanslı kumandan albay Aleksander Kabalika, ordusunu hücuma geçirmişti. Zırhlı Bizans süvarileri dolu dizgin geliyorlardı. Vakit kaybetmeye gelmezdi. Kargısını kaldırdı; "Bismillah hücuuuum!" "Allah! Allah!" sesleri coşkun bir sel gibi çağladı, naralar yel gibi esti, inanç oku yayından fırlayıp düşman içlerine girdi. Düşman saflarında gedikler açıldı, feryatlar yükseldi. Albay Kabalika gördüklerine inanamaz gibiydi. Atını oradan oraya koşturuyor, ok menzilinin dışından olanları gördükçe, deliriyordu. Dayanamadı, ihtiyata ayırdığı iki bin kişilik kuvvetin yarısını savaşa sürdü. Bununla Bizans ordusunun bin beş yüz kişiyle dövüşen insan sayısı dört bine yükselmiş oluyordu. Çavuldur kuvvetlerinin dayanması zorlaşmıştı. Yine de karşılarındaki üstün kuvvetleri bunaltıyor, kendilerine has dövüş usulüyle düşmanı şaşırtıp en umulmadık zamanda yükleniyorlardı. Albay Aleksander Kabalika, geleceğini bu zafere bağlamıştı. Bizans'ın korkulu rüyası haline gelen Çavuldur Beyi canlı olarak ele geçirmek arzusundaydı. İmparatora götürüp, ayaklarının ucuna atacak, gerine gerine, "İşte Haşmetlim, Bizans ordularına kan kusturan, baskınlarıyla hudut boylarını haraca bağlayan müthiş Oğuz, ayaklarınızın altında bulunuyor," diyecekti. İmparatorun ne düşüneceği yahut ne diyeceği umurunda bile değildi. Onun asıl istediği meşhur olmaktı. İsmi ordu içinde ve halk arasında efsaneleşirse, plânını yürürlüğe koyabilir, ismi etrafında toplanacak olanları ayaklandırıp Bizans tahtına oturabilirdi. Aleksander Kabalika bu düşüncelerinde yalnız değildi. İsmini biraz duyurmuş herkes, özellikle de yüksek rütbeli subaylar, aynı hayali içlerinde yaşatır, devletlerinin değil, hayallerinin yolunu açmaya çalışırlardı. Generaller, gırtlaklarına kadar siyasete gömülmüş, askerlik dördüncü, beşinci plâna düşmüştü. Müslüman bunu biliyor, ordusu askerlikten çok siyaset düşünen bir devletin sürükleneceği tek akıbeti hazırlama gayretiyle coşkunca vuruşuyorlardı. Yazık ki sayıları çok azdı. Çavuldur Beyin asker sevk etmede ustalığı bile fazla işe yaramıyordu. Üstün kuvvetler karşısında eziliyorlardı. Albay Aleksander Kabalika, zaferin sonundaki hayali avuçlamış gibi sevinçliydi. Atını mahmuzladı. Son ihtiyatı ardına takarak savaş meydanına daldı. "Çavuldur Beyi canlı istiyorum!" Çavuldur Bey, sesin geldiği tarafa döndü. Altın armalı zırhı içinde Albay Aleksander Kabalika'yı fark etti. Komutan olduğunu anlayarak son çareyi denemeye karar verdi. Onu öldürebilirse ordusu şaşırır, hezimet zafere dönebilirdi. Can havliyle yüklendi. Kabalika üzerine bir âfetin yaklaştığını sezince geri çekildi. Binlerce askerin ortasında bile korkmuştu. Uzaktan kılıcını kaldırarak Çavuldur Beyi işaretledi: "Onu yakalayınız!" Yüz kişilik bir kuvvet Çavuldur Beye saldırdı. Etrafını çepe çevre sardılar. Bakındı. Kurtuluş yoktu. Hiç değilse adamlarının geri kalanı kurtulmalıydı. Oğulları kurtulmalıydı. Var gücüyle bağırdı: "Ormana çekilin! Çaka, Yahşi, gidin buradan!" Birkaç sadık adamı kendisiyle ölmeye koştu, birkaçı Yahşi Beyi kapıp ormana daldı, Çaka dimdik duruyor, babasının emrini dinlemekle