BiAkrt örH azırlanıyor Konstantin S S.t.a nislavski ÇeviriS:u atT aşer KonstanSt.Si tna nislavski BiArk töHra zırlanıyor ÇevS:u atT aşer BiriBnacsiı mD:o stYa ymla-Ann kara İkinBcais ımİ:l eYraiy mla-İnz mir ÜçüncBüa sımP:a pirüYsa ymla1n9 96 DizgGir:a vüBra sımY ayı5m1 41 O 1 O BaskMıa:r Mta tbaacıİlsıtka.n bul /SBN9:7 5-7432-83-0 © 1996O nkA jan&s P apirYüasy ınları GeneDla ğıtıPma:p irYüasy ıDna ğıtım Çata/çeSşomkeTo. r unH anN o:4 0 Tel(:0 2125)2 85 61 5- 5270 15 3 Fax:( 02125)2 68 50 7 AnkarAad:a ş Tel(:0 31423)4 4 62 4( 4 hat) Fax:( 031423)5 6 05 7 KonstantSi.Sn t anislavski · BirAk tör Hazırlanıyor ÇevirSeunaT:ta şer .. �İRÜS İÇİNDEKİLER TÜRKÇEYÇEE VİRENÖİNNS ÖZÜ � 5 ............................................................. İKİNBCAİS IMNAO T .. .9 ..................................................................... ............. İNGİLİZCÇEEYVEİ RENÖİNNS ÖZÜ 10 ........................................................ BİRİNBCÖİL ÜM İLKS INAMA ;. ..........................1.3. ................................................. ................... İKİNBCÖİL ÜM AKTÖRLÜNKE Z AMANB İRS ANATTIR? .... .... . 26 ...................................... ÜÇÜNCBÜÖ LÜM EYLEM . .. .;. .............................5.2. ............................................................ .......... DÖRDÜNCBÜÖ LÜM İMGELE.M. .....:.. ................:...� .... ...................8 0. ............. .................................. BEŞİNBCÖİL ÜM DİKKATOİDNA KLANMAS.I . 105 ................................................................... ALTINBCÖIL ÜM KASLARIGNE VŞEMESİ. ... . 134 ...................................................................... YEDİNBCÖİL ÜM BİRİMLVEERA MAÇLAR .. . 154 ....................................................................... SEKİZİNBCÖİL ÜM İNANVÇE G ERÇEKLDİUKY GUS.U. ...:.. ....................... 1.7.6. ...................... DOKUZUNBCÖUL ÜM COŞKUB ELLE.Öİ. ..:.. . ......................................2..2..1.. ........................... ......... ONUNCBUÖ LÜM DUYGU-DÜŞÜNACLEI Ş-VE.R..İ.Şİ. ..... ,. ......2.5.9. .......... ............................. ONBİRİBNÖCLİÜ M UYARLAMA 299 ................................................................................................ ONİKİNBCÖİL ÜM HAREKEETT TİRİCİ GÜ.Ç.L.E.R .. ... .. 325 ....... ................................................ ONÜÇÜNCBÜÖ LÜM KESİNTİÇSİİZZG İ,. ...........................3.3.6. .................................................. .... ONDÖRDÜNCÜBÖLÜM .İ ÇY ARATIDCAIV RANIŞ .. ... .. 348 .................................................................. ONBEŞİBNÖCLİÜ M. ÜSTÜN-AMAÇ ... ...... ..... .. . 361 .......... ............ ........... .......................................... ;�J;.�)oı.�. BILI�OAl.T IitlNllii.IGINDE ,. .....:.. ................... .3.7.5. ................... .................. TÜRKÇEÇYEEV İREÖNNİSNÖ ZÜ Topluaml anınodlas un, vsead nüaştü naclea nınodlas usno,y suz­ laşmanbıanş ladzıağmıa nlasrodyal oul andao ğraut ılmçaa balarının dag üçlenhiıpz landgıöğrıü lBüöry. loel masaygdeıl işviemd evrim olayladroığnuır an, yösnoentueçnl,a ndyıarsaanlb airlıi mbsiearly dın­ lıki çinde açıkollaanmaakkhs aılzeg elirPdeiy.g amberluelruisna,l kurtarıciınlsaarnılnyı,üğ cıe likçleekrigepö türseann avted üşünöcne­ derlerçiınkinıneş d enlerinib uya anscaalka brudlau şumduazi ştbeu n­ dandır. Yaşambıo yuncdae,n eylereddeinn didğüiş üncelbeurd iü,ş ünce­ lerden yayröanttteımğlıve er" iS ysteiml"yeii rminycüiz ytıily atrosu­ nay önd eğiştirten KSoenrsgteaynetviSintç ahn islavsky (Konstantin Sergeyeviç Stanbiüsylüaikvş siknie) ,g irişme anzöe ndceedn oi­ni, kunduğumyuazs aluayrgau onl arabka,k ınnıazs aıçlı klıyor: "Tiyatroinçuinnt diey atronedfraenet t meybea şladım." Nefrettii,y atrosnouyns uzlaşmasgeılnmdeaknt eydi. Gerçektdeen,d oğumk entMio skova'dla8 k8i0 'le1r8l9e0 'ların sahnelsearnia tsızlsaoşyasruazkl aştmiıyşa,ty rüoc ea nlamıvneıa ma­ cınyıi tirbmuilşu nmaktaByudi ıs.es ,a navti cdaonlıa ns,a nal<tiış isel çıkarlyaorlıu nddae ğiiln,s anlıyğüıcne ltilumğersuin dvae rimklıil ­ makk aygısbıennıi mseykeinş ilaeğrıegr e lmekteTyidyia.t roaysua ­ laklayreımnl ioğlim aktkaunr taarsııpil ş lerkianveu ştuürlmkaü szüa,­ manıönn deg elesna natçıillaaeyr dıı nlabriırnbıi ryiankel aştıtrümrı­ş, lüd avransıüşraü klemiştir. Bu aradMao skova'"dSal aPva zaraıd"l lıo kanta2d2aH aziran 1897'diek,ki i şair asınkdeas int1i8ss iaza stü rebni rt artışvmaar dır kid,ü nytai yatrosbuunguünn kyüö nüa lmasınbdüay üpka ybıu lunan, sanatytean bii rç ağıbna şlan.gs ıacyıa bilecebğuio mliazy öaz ellikle işareettm emigze rekmektedir. 5 Sanatsızliaçşistnoı yğsıu zleasşaktnii yatryoıykuıy p� neis teitli­k keleirç inydeep yebniitr i yatkruor myao lunddüaş ünvceei nanbçi rli­ ğii leh arekegteeç eni kik işiV,l adimİivra novicNehm irovich­ Danchen(kVol adimİviarn ovNieçm iroviç-DançielnKeko on)s tantin SergeyeSvtiaçn islasvashknie,vy eis aloinlug ilenbdüitrüesnna navte yönetisomr unlairşıtone ı" SlaPva zarlıo"k antasbıinrbd iare l ea ldı­ lari,n celedyialregrı,by aağ ladıSloanru.n ddaa b uy argılayreınnbiıi r tabaünz erinudyeg ulamagyeaç tiÇlaeğrd.a dşü nytai yatroösnucnüa­ lüke denM oskovSaa naTti yatrosud'onğuunşö uy küsiüş tbeö ylbea ş­ lar. O zamanlaürndlaüb irr omancpıi,y eysa zareıl,e ştirymöenne,t ­ menv eF larmoDneir neDğria maO kulu'nsdaah nöeğ retmebnuil unan, ayrıacmaa töbri tro pluluiğduanr ecoilsaNine miroviç-Dan"çİkein­ko, mizd e"d iyo"rŞ,u t ekd üşünceayşeı ktUıykd:u rma, doğtai ydaıtş­ı, romsua,ş ınmış, basnmeav kaarlshıaep p siknaer şiıd i.k.E .s ktii yatro­ daa mansıezl eştsiürzig ecingdeeçni rmediğhiimçibşzie ry y oktZeu.­ hirolkil arımhıezplsai dneil idke şiekt tiBku.n unlbai rlitkityea,t ronun karmaşyıakp ıisçıi nydıek tığışmeıyzl eyreirni knoey acağıymaıpzı cı ·k arşılıdkahl aazrı rrdeıfo;r mlayre,n idkeunr uluşhlaatrtt,ae medle v­ riml.e".r . 1877-18y8ı7l laarraıs ınbdaaş kbai ra matötri yattroop luluğunu yönete1n8,8 8'd1e8n9 8'kea dadra k endkiu rduğSua navte E debiyat Derneğoiy unculayröınneat meneldiekn1 86M3o skovdao ğumlvua,r ­ lıkbliıtr ü cc-afarb rikatöorğülnou l aSnt anisladveos çkaiğ a çaünn lü buluşmiali el goillair şaukn lasröıy lüy"oGre:r çekleştkiorymuelydeu ­ ğumuzç alışpmrao gramıdmeıvzr imciEysdkii.b içiomy unculuğa, gösterişçtiilyiağter,oo mlsaun dau,y gunduan, k onuşmandıayn a pma­ cıklısaıkntaö,r aübna rtoıyluıne ğilimidneek,o rlasralhan ekyoey ucu­ luktaykaik ıştırmatcaıklııomğy au,n culuğunu ybıolzdsaıinzs temine, repertuvyaerrad laa dne ğerysaipzı tlkaarraiş ıd ik. Oyunculsuak,h nekyoey uculguiky,i kmu şamp,i yeüsz erinydae­ pılainş lemlkeırs,a chaa,n gbii çimbeü rünmüoşl uroslas uanm,a nsız devridmü şüncelerdiamyiaznea rdarka mas anatıensako in urunkua ­ zandırçmaab amızddaonğ abni rh ızltai yatrohdeartk üir lbüa smaka­ lıpçıslaıvğaaaş ç tık." 6 İnsandıan,i nsanldıaği ılng ishiankke a zançaanğ dasşo yltui yat­ ro, kuruluşiuşntbueu s avabşoar çludur. Aktörlsüakn atıgrnaımne rsia yılbainyr a pıdtiıl imçiezvei rmekle yöntem yoksiuçlilnukdğıeuv rantainy atroamzuızcadı,ak o lsbai,yr a ­ rarımdıozk unabiluemcuedğuii ç indeSyainza.at b ecesiAn'isynıe te­ neksBe' sdie e ğitimEdğiirt.i myseitze nyeakn,Bi ' siAz n ei şyea rar, söylmiesri niDza?ğ dakne stiğbiinorid zu nkui brçiötp yüa d ak ürdan haligneet irmieçkin ni cbea ltalatredsatne,r elbeırçdaeknl,a rrdeann­, delerdteonrn,a largdeaçni riyorBsiurin nusza.n dbainar k töyra ratmak içidne e ğitibmailnt alartıensat,e relbeırçiankel,ar reınndae,l etroirn­e, nalanbnaaş vurmzaokr unlulukğaubnueult memzi siniz? Soyltui yatrogneurnç,ea kkt örlüyğöünne,t menlpiiğyieynsa, z ar­ lığınsıeny,i rciklıisğaiscnaa,h nenviesn a lonyuanr <;ı.tvıecy ıa rdımcı ögeleriiçnyiünz ütnaüs tamkaamv rayabiilçmieönkm, r ünügne cesini gündüzübnuüs orurnıldnaü ğümünçüö zmyeo lunhdaar caybainyr e t­ kiliSntiann islavysakpiı'tnliangr üıvneans laer ılmsaakn,a staın,a tçılı­ ğıc iddiayleah ne rkebsoiynn unbuonr cudur. Ünlüü,n südzo,ğ anyıent enedkolnea tyıepr yüzvüens ea hnesyae­ lıverddiiğpil,o mdailpıl,o mabsüıyzü,k klüüç ükblüüt üank töralketr­, ristlyeörn,e tmenÜlneürn!ü zvüe b üyüklüğübniüraz nül ığşıönyal e biyra nkao yudna " BiArk töHra zırlankıiytoarb"ı nın ssaaytfaılralraı­, rı arasısnoak ulmkaükl fetiknaet lanKıant!l ankıi"n,K endiniszadnea ­ tım ı,y okssaa natktean dinmiizs ie vdiğiSntiaznii"s lsaivzssekö iy le­ sin." "Sahnehdeerp arlayaanlıtonıl nm adığdıanb ıu"a radöağ renive­ rirsiniz. Aktörlsüakn atyıennabi i "rs istegme"t irSetna nisla1v9s3k8yi ı,­ lındöal,m edebni ary önöcğer,e nackit örleyraipnteı rsdoınğp ır ova­ lardbainr inşduen lsaöryıl emiştir: "Ölmeiks temiyoTriuyma.tr onnueno lduğuannuc aşki mdain la­ mayab aşladıhğiısmsıe diyYoarnuima,.n caşki mdyio lumun başlangı­ cındayım." Ned iyeyikmi,t apdsaıhzi lerikmuilzaiknlç aırnıl a!st n "BiArk töHra zırlanıdyiolri"muçi ezvei rirkkoennu,n uvne m et­ ninö zelliğignedleebnni rçgoükç lüklkearrlşeı laİşltkıikmna.,v ramla- 7 rı,d eyimltearsit amkaamr şılasmoankr,da a ç evirdiiylii,m iizçiinn de bulunduağruı nmvaeö zleşamkeı mınaışnı rılsıağpımnaad arna,h atça okunabihlailrge e tirmbeuk g üçlükleenrb ianş ıngdeal enloelrd u. Yüklendiiğşiiamnl tınndeaö nl çüdkea lkabildsiağyiıomnki u yucular değerlendirecBeuka lreardkdaui,sr u.r labreılmiır tieycniei ky eotklui­ yuculardıaşm iam didteenş ekkürlseurnimmaiiks terim." "BiArk töHra zırlanıaykotrö"rulne rdiemb,iü zteüs na hnsea natçı­ larıdnaya a raorllmıa sdıinlıe rim. SuaTtA ŞER Ankar1a9, 67 İKİNBCAİIS MAN OT 1967y ılınMd.aE,. B.nycaay ınla"nTainy atSraon atÜız erine Eserldeirz"i siçnıdkem oılşa bnu s eçkin yapıta ryaınlmlaakrtdaıyrd ı. Dilianriı tayreanki doernt akyoay duğum"uBzi Ark töHra zırlanı­ yor"b;uk onudhaa zırlavnemh ıaşz ırlanoalcaankl abrilral igketnee l­ likslaen aötzıe,l lidekt liey atroyu, sahneyi, sahnedeki yaratma olayını, piyes yazarını, aktörü, yönetmeni, seyirciyi, başarının tadını, başarı­ sızlıağcııns tıansıt amöağmr enmveeka nlamiaskt eyenylaeprılnteiı ­ cedöizrl embleek leyenbliekrre ezd ahiay dii leklseurnluel ur. SuaTtA ŞER Karapınar/İzAmğiurs,t 1o9s8 1 9