ARAPÇA'NIN TEMEL KURALLARI (Sarf - Nahiv) Dr.Ahmet YAŞAR D.E.Ü. İlahiyat Fakültesi Öğretim Görevlisi 2.BASIM Bu kitabımı. Her fırsatta "Seni dinî ilimlere vakfettim" diyen ilim ve âlim aşığı merhum babamın aziz ruhuna ithaf ediyorum. Bu kitabın ikinci baskısı İcitatAmızm müellifi merhum DR. AHMET YAŞAR ve (^lu merhum İBRAŞaM^J^EM YAŞi^'ı^ iT|hlanna ithaf olunur. (Yayın Hakkı Yazanna Aittir) Dizgi: Dr.Ahmet YAŞAR Redaksiyon ve tashih: İ.Ethem YAŞAR- M.Yusuf YAŞAR Baskı ve cilt: Anadolu Matbaacılık Tarih: Temmuz 1996 TAKDİM Bilindiği gibi Türkivomizde son yıllarda özellikle maarif sahasında sevindirici gelişmeler oluyor. Yeni yeni üniversiteler ve fakülteler açılarak eğitim ve öğretim yaygınlaştırılıp yeni bir uyanışm, dirilişin ve eski parlak maziye dönüşün çabaları düşleniyor. İlahiyat sahasmın da bu müsbet değişimden payını aldığını görmek, hepimize kıvanç veriyor. Ancak sayıca görülen artışlar aynı oranda kalite ve keyfiyette kendisini gösteremiyor. Bu hususta başta hocalar ve talebeler olmak üzere tüm yetkililerin ve ilgililerin üzerlerine düşen her türlü görevleri hassasiyetle ifa etmeleri gerekiyor... Bütün Üahiyât fakültelerinde tesis edilen bir yıUık hazırlık öğretimi Arapça çalışmalarına ve öğretimine yeni boyutlar kazandırmıştır. Bunun pek tabiî bir sonucu olarak Arapça Filolojik çalışma vc araştırmalar önemli ölçüde hızlanmış, her geçen gün parlak, çarpıcı eserler, uıa^tırmulur ve tezler sunulmaya başlanmıştır... Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Arapça Öğretim Görevlisi Dr. Ahmet YAŞAR, uzun hizmet yıllarının tecrübesi, birikimi ve nihayet doktora çalışmasından sonra ikinci bir eser takdim ediyor: "Arapça'nın Temel Kuralları" Filolojik çalışmaların Öğretime dönük olanlanndan bin. Özellikle lise mezunu gençlerimize Arap Dili'nin yapısını ve felsefesini kolayca anlamada faydalı bir kitap. Fakültemizde, bu sadette, Türkçe izahlı bir esere olan ihtiyacı gidermede önemli bir adım. Arapça tedrisatında mühim bir yer işgal edecek Nahiv ve Sarf kitabı... Yeni çalışmalannı görmek ümidiyle yazannı candan tebrik ederim. Prof. Dr. Muharrem ÇELEBİ m ÖNSÖZ Arapça, bütün dünyada, özellikle inanan kesimin rağbet gösterdiği bir dildir. Hatta yurdumuzda bu dile karşı o kadar büyük ilgi, sevgi ve saygt var ki insanimi2, yerde gördüğü Arapça yazılı bir gazete parçasını bile öpüp basma koyduktan sonra, onu daha uygun bir yere kaldırmaktadır. Arapça öğrenmek için en zor şartlara, gurbete vc sıkıntılara göğüs germektedir. Bütün bunlar, Arapça'nın, Arap dili olmasından dolayı değil, Kur'an ve Hadis dili olmasından ve dine olan saygıdan dolayıdır. Arapça'nm halâ ilgi duyulan ve yalayan bir dil olmasmm hikmeti de budur. Ülkemizde son zamanlarda, tmam-Hatip Liselerinin, tlahiyât Meslek Yüksek Okullarının ve İlahiyat Fakültelerinin sayısı gittikçe artmaktadır. Edebiyat Fakülteleri gibi Arap-Fars dillerini öğreten eğitim kurumlarının yanısıra halk eğitim mferkezleri, özel vakıf ve kursların Arapça'ya verdikleri önem herkesçe bilinmektecfir. İnsanların, dinini asıl kaynağından Öğreılmek istemeleri ve giderek cazibe merkezi olan Orta Doğu ile ilgilenmek istemeleri, kendilerini Arapça Öğrenmeye sevketıriektedir. Gerçekten herkesin kendisini selahiyetli gördüğü din sahasında söylenenler, bir curcunayı andırmaktadır. İnsanlar, babasından duyduğu bir hikayeyi rahatlıkla "Kur'an'da şöyle yazılmaktadır" diyerek onu ayetleştircbilmektedirler. Acaba Yüce Kur'an'da ne var, Hadisler'de neler söylenmiştir? Bunlan bilmek isteyen herkesin öncelikle Arapça öğrenmesi gerekmektedir. İşte bütün bunlardan dolayı daha ilkokuldan önce öğrenmeye başladığım ve halâ öğrenmeye devam ederek elde ettiğim birikimi, on yıldan beri D.EX). İlahiyat Fakültesinde Arapça hocalığı yaparak elde ettiğim tecrübelerle birleştirerek bu mütevazi çalışmayı ortaya koymaya çalıştım. Herkesten önce çocuklarımın, öğrencilerimin ve Arapça'ya merakı ettiğim tecrübelerle birleştirerek bu mütevazi çalışmayı ortaya koymaya çalıştım. Herkesten önce çocuklarımın, öğrencilerimin ve Arapça'ya merakı olan heılcesin yararlanmasını ümit etmekteyim. Özellikle, Fakültemizin hazırlık smıflannda yıllardır kaliteli bir prog­ ramın uygulanması için gayret sarf edilmektedir. Ancak eğitim, ağırlıklı olarak Arapça eserlerden yapıldığından öğrencilerimiz zaman zaman Türkçe olarak hazırlanmış kitaplara ihtiyaç duyduklarını dile getirmekteydiler. Bu açıdan da çahşmamızın faydalı olacağı kanaatini taşımaktayım. Çalışmayı, iki kısımda ele aldım; Sarf kısmı. Nahiv kısfnı. Konulan bir plan içerisinde sundum, konulan işlerken söylenmesi gereken kuralları, teferruata dalmadan net bir biçimde maddeler halinde vermeye ve bunu örnekler tizerinde açıklamaya çalıştım. Diğer bazı önemli hususları da "Not" başlığı altmda takdim ettim. Konunun sonunda genel bir değerlendirme yaparak ele alınan mevzunun daha iyi anlaşılmasmı sağlamaya çalıştım. Saıf kısmmm sonuna teferruatlı bir fiil çekim cetvelini belli bir plan içinde sundum. Bu çalşmayı yaparken elde mevcut klasik ve modem birçok eserden yararlandım. Bunlar arasında; Fuad Ni'met'in, "Mulahhasu Kavaidi'l- Lugati'l-Arabiyye" isimli eseri, ençok yararlandığım ve çalışmama esas aldığım kaynaktır. Bu eser, Mısır Eğitim Bakanlığı'nm eğitim kurumlarına tavsiye ettiği eserler arasmdadır. VI Kitabın basımı konusundaki teşviklerinden dolay) Prof. Dr. Muharrem ÇELEBİ Beyefendiye, kitabın tashihinde himmetlerini esirgemeyen ve de|erli katkılarda bulunan meslektaşlarım; Dr. Rabiha ÇELEBİ, Abdulkerim ÜNALAN ve HalU RRBOGA'ya teşekkür etmeyi zevkli bir görev addetmekteyim. Tevfık AUah'tandu^. Dr. Ahmet YAŞAR İzmir 1994 vn