T.C. MERSİN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ EĞİTİM BİLİMLERİ ANA BİLİM DALI EĞİTİM PROGRAMLARI VE ÖĞRETİM BİLİM DALI EĞİTİM FAKÜLTELERİNDEKİ ÖĞRETİM ELEMANLARININ HAYAT BOYU ÖĞRENME YETERLİKLERİ İLE HAYAT ÇAPINDA ÖĞRENME ALIŞKANLIKLARININ İNCELENMESİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Burak AYÇİÇEK DANIŞMAN Prof . Dr. Tuğba YANPAR YELKEN Mersin, 2016 TEŞEKKÜR Çalışmalarım sürecinde beni akademik çalışmaya teşvik ederek yaptığım çalışmanın nitelikli olması için bilgi, tecrübe ve rehberliği ile bana sonsuz destek sağlayan değerli hocam ve tez danışmanım Sayın Prof. Dr. Tuğba YANPAR YELKEN’ e sonsuz teşekkür ederim. Yüksek lisans eğitimim boyunca ders aldığım, üzerimde emeği olan hocalarım Doç. Dr. Işıl TANRISEVEN’e, Doç. Dr. Özler ÇAKIR’a, Yrd. Doç. Dr. Figen KILIÇ’a, Yrd. Doç. Dr. Cenk AKAY’a ve Yrd. Doç. Dr. Bilge UZUN BAŞUSTA’ya teşekkürü bir borç bilirim. Eğitim hayatım boyunca her zaman yanımda olan, bana güç veren ve hedeflerime ulaşmamda benden hiçbir fedakarlığı esirgemeyen sevgili annem Nazlı AYÇİÇEK’e ve babam Ali AYÇİÇEK’e sonsuz teşekkür ederim. ii ÖZET ‘’EĞİTİM FAKÜLTELERİNDEKİ ÖĞRETİM ELEMANLARININ HAYAT BOYU ÖĞRENME YETERLİKLERİ İLE HAYAT ÇAPINDA ÖĞRENME ALIŞKANLIKLARININ İNCELENMESİ’’ Burak AYÇİÇEK Yüksek Lisans Tezi Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Prof. Dr. Tuğba YANPAR YELKEN (Danışman) Ocak 2016 162 sayfa Bilgide meydana gelen hızlı değişimler ve buna bağlı olarak yaşanan toplumsal gelişmeler, bireylerin bilgiye ulaşmalarında ve yeni öğrenmelere duyulan gereksinmelerinde yenilikleri de beraberinde getirmektedir. Bu süreç ile içinde bulunduğumuz bilgi çağında bireylerin her yaşta, her yerde ve her konuda öğrenmelerini destekleyen hayat boyu öğrenme kavramının önemi vurgulanmaktadır. Hayat çapında öğrenme kavramı ise zamana ve fiziksel ortamlara sığdırılamayan bir sınırsız bir öğrenme anlayışını ifade etmektedir. Yapılan bu araştırmanın amacı, eğitim fakültelerindeki öğretim elemanlarının hayat boyu öğrenme yeterlikleri ile hayat çapında öğrenme alışkanlıklarını incelemektir. Araştırmada betimsel yöntem kullanılmıştır ve veriler ‘Hayat Boyu Öğrenme Yeterlik Algısı Ölçeği’ ve ‘Hayat Çapında Öğrenme Alışkanlıkları Ölçeği’ yoluyla elde edilmiştir. Araştırma, 2015-2016 akademik yılının birinci iii döneminde yedi farklı bölgede bulunan üniversitelerde görev yapan 276 öğretim elemanıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada “hayat boyu öğrenme yeterlik algısı” ve “hayat çapında öğrenme alışkanlıkları” ölçeklerinden elde edilen veriler IBM–SPSS 22 programına aktarılmıştır. Daha sonra ölçek ve alt boyutlardan toplam puanlar alınmıştır. Araştırmanın alt soruları gereği çeşitli değişkenler (cinsiyet, üniversite, medeni durum, ünvan, bölüm) açısından ölçek puanlarında farklılaşma olup olmadığı incelenmiştir. Bu incelemenin yapılmasında ölçek ve alt boyutlardan elde edilen ortalamalara ve varyanslara dayalı karşılaştırma yapılması için Mann Whitney U ve Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgulardan yola çıkarak şu sonuçlara ulaşılmıştır : 1. Eğitim fakültelerindeki öğretim elemanlarının hayat boyu öğrenme yeterlikleri yüksek düzeydedir. 2. Eğitim fakültelerindeki öğretim elemanlarının hayat boyu öğrenme yeterlikleri, bölümleri dışında, cinsiyetlerine, üniversitelerine, medeni durumlarına ve ünvanlarına göre farklılık göstermemektedir. 3. Eğitim fakültelerindeki öğretim elemanlarının hayat çapında öğrenme alışkanlıkları yüksek düzeydedir. 4. Eğitim fakültelerindeki öğretim elemanlarının hayat çapında öğrenme alışkanlıkları cinsiyetlerine, üniversitelerine, medeni durumlarına göre farklılık göstermezken, ünvanlarına ve bölümlerine göre farklılık göstermektedir. 5. Hayat boyu öğrenme yeterlik algısı ölçeği alt boyutları ile hayat çapında öğrenme alışkanlıkları ölçeği alt boyutları arasında anlamlı düzeyde ilişkiler tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler: Hayat Boyu Öğrenme, Hayat Çapında Öğrenme. iv ABSTRACT AN INVESTIGATION ON THE LIFE-LONG LEARNING COMPETENCIES AND LIFE-WIDE LEARNING HABITS OF LECTURERS IN FACULTIES OF EDUCATION BURAK AYÇİÇEK Master Thesis Department of Educational Sciences Prof. Dr. Tuğba YANPAR YELKEN (Advisor) January 2016 162 pages Rapid increase in information and social changes due to this increase cause innovations about getting information and requirements for new learnings of individuals. In this process, the importance of life-long learning, which supports individuals’ learning at any age, in any place and in any subject is emphasized in information age. The concept of life-wide learning reflects the idea of limitless learning which is independent from time and place. In this research, it is aimed to examine life-long learning competencies and life-wide learning habits of lecturers in faculties of education. In the research, descriptive method is used and the data has been obtained through ‘Life-Long Learning Competency Scale’ and ‘Life-Wide Learning Habits Scale’. v The research has been actualized with 276 academicians in education faculties of universities in seven different regions in the first period of 2015-2016 education year. In the research, SPSS 22 software program is used for the analysis of the data which is obtained from ‘Life-Long Learning Competency Scale’ and ‘Life- Wide Learning Habits Scale’. Then, total scores of scales and lower sizes are obtained. The differences between scale scores have been examined in tems of various variables (gender, university, marital status, title, department). Mann Whitney U ve Kruskal Wallis tests have been used to compare averages and variances obtained from scales and lower sizes The results obtained from the research can be summarized as following : 1. The lecturers participated in the research have high level of life-long learning competencies. 2. No significant difference is found in lecturers’ scores of life-long learning competencies as regards their genders, universities, marital statuses and titles, except for their departments. 3. The lecturers participated in the research have high level of life-wide learning habits. 4. No significant difference is found in lecturers’ scores of life-wide learning habits as regards their genders, universities and marital statuses except for their titles and departments. 5. Significant differences are found between the lower sizes of ‘life-long learning competency scale’ and ‘life-wide learning habits scale’ Key words: Life-Long Learning, Life-Wide Learning. vi