Ik (Ali) Van Günter Wallraff verscheen eveneens bij uitgeverij Ambo Heerlijke nieuwe wereld Günter Wallraff I k ( A l i ) Met een documentatie van de gevolgen Ambo|Amsterdam ISBN 9789026323218 © 1985, 1988 Kiepenheuer & Witsch, Köln © 2010 Nederlandse vertaling Ambo|Anthos uitgevers, Amsterdam Eerdere drukken verschenen in een andere vorm bij Uitgeverij Van Gennep, Amsterdam en Uitgeverij De Geus bv, Breda Vertaling uit het Duits Irene Eichholtz, Tinke Davids, Jos Perry, René van Veen en Anke ten Doeschate Oorspronkelijke titel Ganz unten Oorspronkelijke uitgever Kiepenheuer & Witsch Omslagontwerp Studio Jan de Boer Omslagillustratie © PAN-Foto, Günter Zint Foto auteur © Jürg Buess Verspreiding voor België: Veen Bosch & Keuning uitgevers n.v., Wommelgem Opgedragen aan Cemal Kemal Altun Semra Ertam Selcuk Sevinc en alle anderen Inhoud De metamorfose De generale repetitie Een Turk in Duitsland Geest als grondstof Het minste werk In de bouw De doop ‘De goeroe van de rijke man’ Eeuwige rust Overgeleverd aan koppelbazen ‘Es ist Not’ ‘Beter niets verstaan’ Tijdens de schaft Mehmets odyssee Slavenhandel De verdenking Een mark de meter Als in het Wilde Westen Yüksels woede Douche voor noodgevallen Menselijke proefkonijnen De promotie De bedrijfsvergadering Straling De geënsceneerde opdracht Epiloog Aanvulling Dankwoord De gevolgen Politieke gevolgen Enkele resultaten van de opsporingsbrigade in Duisburg Processen Eiser in opdracht Het wz-proces wegens laster De zaak-Thyssen De overwinning op punten Dalende omzet bij McDonald’s. Het snotproces Het proces tegen Vogel en Remmert Reacties van lezers Nieuwjaarsrede Meer feiten over kerncentrales De Katholieke Kerk geeft haar zegen… en reacties vanuit de basis De film Een interview over de film Ik (Ali) in het buitenland Ali Wallraff in Turkije Ik (Ali) in Frankrijk ‘Samenleven’ Interview Sargut S¸ölçün: Ali Woyzeck De metamorfose Tien jaar lang heb ik deze rol voor me uitgeschoven. Ik had een vermoeden van wat me te wachten zou staan en ik was doodgewoon bang. Uit de verhalen van vrienden en uit vele publicaties kon ik me een beeld vormen van het leven van een buitenlander in de Bondsrepubliek. Ik wist dat bijna de helft van de buitenlandse jongeren psychische schade heeft opgelopen. Ze kunnen de ontelbare eisen waaraan ze moeten voldoen eenvoudigweg niet meer aan. Op de arbeidsmarkt maken ze nauwelijks een kans. Er is voor hen, die hier zijn opgegroeid, geen reële terugkeer naar hun land van oorsprong. Ze zijn zonder vaderland. De verscherping van het asielrecht, de vreemdelingenhaat, de toenemende gettovorming – ik wist het allemaal maar ik had het nooit aan den lijve ervaren. In maart 1983 plaatste ik in verschillende kranten de volgende annonce: Buitenlander, sterk, zoekt werk, maakt niet uit wat, ook zwaar en vuil werk, ook voor weinig geld. Aanbiedingen onder nummer 358 458. Er was niet veel voor nodig om buitenspel te raken, om tot een uitgestoten minderheid te behoren, om helemaal onderaan te zitten. Ik liet door een specialist twee dunne, zeer donker gekleurde contactlenzen maken, die ik dag en nacht zou kunnen dragen. ‘Nou hebt u echt zo’n stekende, zuidelijke blik,’ zei de opticien. Normaal verlangen zijn klanten blauwe ogen. Ik paste een zwart haarstukje in tussen mijn eigen, inmiddels spaarzaam geworden haar. Ik zag er daardoor jaren jonger uit. Zo ging ik door voor iemand van tegen de dertig. Ik kreeg baantjes en bezigheden waar ik niet aan gekomen zou zijn als ik mijn werkelijke leeftijd – ik ben intussen 43 – genoemd had. Zo