De DrugLijn jaarverslag 2007 De DrugLijn Voor alle informatie- en hulpvragen over drank, drugs, pillen en gokken. Via telefoon: 078 15 10 20 Voor een anoniem, objectief en vertrouwelijk gesprek. De beantwoorders zitten klaar om naar je verhaal te luisteren, concrete informatie en/of een eerste advies te geven. Ze weten ook waar je bij jou in de buurt terechtkan voor drughulp of -preventie. ma-vr 10u tot 20u – vanaf een vast toestel bel je aan voordeeltarief Via www.druglijn.be Op deze site vind je meer dan tweehonderd pagina’s informatie over drank, drugs, pillen en gokken, én over De DrugLijn zelf. Je kan ook anoniem je vraag mailen via www.druglijn.be 24u/24u – je mail wordt binnen 5 werkdagen beantwoord Alle antwoorden over drank, drugs, pillen en gokken Inhoud Voorwoord 3 Resultaten 2007 4 Aantal beantwoorde vragen bleef bijna identiek 4 Evolutie aantal gesprekken en e-mails nader bekeken 5 Vragen beantwoorden is tijdsintensief 5 Wanneer wordt De DrugLijn gecontacteerd? 6 Over bellers en mailers 6 Gebruikers worden de grootste doelgroep 7 Een breed scala aan vragen 8 Over drank, drugs, pillen en gokken 9 Doorverwijzen en wegwijs maken, want De DrugLijn is de eerste stap 10 Digitaal 11 Wwweet meer via www.druglijn.be 11 De DrugLijn verzorgt e-mailservice van campagnesites 12 Hoeveel is te veel? 12 Evaluaties 13 Grote tevredenheid over de e-mailservice 13 Een betere bereikbaarheid van de telefoonlijn 14 Anoniem en objectief 15 Wie beantwoordt de vragen? 15 Opleiding van vrijwilligers: een nieuwe aanpak 15 Materiaal Hou kinderen alcoholvrij 16 Folders over stoppen met gebruik 16 Tot slot 17 Colofon 19 Voorwoord Voor De DrugLijn was 2007 een jaar van constanten én evoluties. De lijn die vele jaren terug startte als telefoondienst, timmerde verder aan de weg van het online- aanbod en groeit op die manier steeds meer uit tot een informatieknooppunt dat via diverse wegen consulteerbaar is. Dit jaarverslag geeft een overzicht van de belangrijkste activiteiten van De DrugLijn. Daarbij komen niet alleen de klassieke cijfers aan bod van de telefoon- en e-mailbeantwoording (wie, wanneer, waar- over en hoe vaak), maar wordt ook ingepikt op een aantal andere werkterreinen zoals de vrijwilligers- werking, het uitwerken van publicaties en uitvoeren van evaluaties. Inhoud VOORWOORD - 3 .resultaten 2007. Meer dan zesduizend beantwoorde oproepen en e-mails Door de duizenden contacten die De DrugLijn jaarlijks Aantal beantwoorde vragen bleef heeft, kan de lijn een belangrijke signaalfunctie vervul- bijna identiek len. Daarom wordt een bulk aan informatie verzameld: niet alleen over hoe vaak contact wordt genomen, De DrugLijn beantwoordde de voorbije jaren telkens ruim maar ook door welke doelgroepen, over welke onder- zesduizend vragen. Dat was ook in 2007 zo. Het exacte werpen en met welke vragen. aantal gevoerde telefoongesprekken en beantwoorde e-mails verschilde zelfs nauwelijks van het jaar voordien. In totaal Om over die informatie te beschikken, registreren de Drug- ging het om 6.385 beantwoorde vragen, ofwel exact 7 meer Lijnbeantwoorders na elk telefoongesprek en na elke e-mail dan in 2006... Wie het zou proberen, zou er waarschijnlijk een aantal gegevens over de inhoud van de vraag en over nooit in slagen. de vraagsteller. Let wel: De DrugLijn werkt anoniem en regi- streert nooit naam, telefoonnummer of adresgegevens. De De 6.385 beantwoorde vragen bestonden uit 4.561 tele- informatie wordt verwerkt en geanalyseerd om uiteindelijk foongesprekken en 1.824 e-mails. tot de resultaten te komen die je hier terugvindt. Die cijfers Zoals grafi ek 1 op de volgende bladzijde aantoont, nestelt kunnen helpen om de eigen werking bij te sturen, maar ook 2007 zich net als 2006 bij de drukste jaren die de Drug- om bepaalde knelpunten of evoluties te signaleren aan het Lijn ooit kende. preventiewerk, de hulpverlening of de overheid. Naast de gevoerde gesprekken en beantwoorde e-mails is Omdat de cijfers kunnen verschillen naargelang het om er jaarlijks een aantal telefonische contacten dat niet uit- vragen via telefoon of e-mail gaat, wordt voor een aantal mondt in een volwaardig gesprek. Meestal haakt de beller topics een opsplitsing gemaakt. Waar (cid:11) staat slaan de meteen in of blijft het stil, nu en dan wordt er een grap ge- cijfers op de telefoongesprekken, (cid:13) slaat op de e-mail- maakt. In verhouding tot het totale aantal gesprekken, blijft vragen. Waar ‘totaal’ staat, slaan de cijfers op e-mails en het aantal van dit soort oproepen beperkt: in 2007 waren telefoongesprekken samen. er 341 van dergelijke ‘uitvalgesprekken’. Inhoud RESULTATEN - 4 De DrugLijn is niet continu bemand. Buiten de uren waarop dalende lijn. Die daling is een fenomeen dat de voorbije door het succes van de e-mailservice. Op een paar jaar de telefoonlijn geopend is (ma-vr 10-20u), werd 2.384 keer jaren bij wel meer telefoonlijnen voorkomt en heeft waar- tijd is de verhouding tussen e-mails en telefoongesprekken gebeld. Op die tijdstippen horen bellers geautomatiseerde schijnlijk te maken met de toenemende ‘concurrentie’ van dusdanig geëvolueerd dat inmiddels bijna een op drie vra- informatie over de bereikbaarheid van de lijn en basisadvies het online-aanbod. gen aan De DrugLijn via mail gesteld wordt. voor noodsituaties. Het is daarom des te opmerkelijker dat het aantal gesprek- Grafi ek 1: totaal aantal contacten met De DrugLijn ken met De DrugLijn in 2007 niet langer daalde maar sta- Vragen beantwoorden is tijdsintensief biel bleef. Dat is waarschijnlijk te danken aan de wijziging van de openingsuren van de telefoonlijn die halfweg 2006 Een andere tendens van de voorbije jaren is de toename 1824 2384 werd ingevoerd. Elders in dit jaarverslag wordt de evaluatie van de totale tijd die de beantwoorders besteden aan de infobandje van die wijziging verder toegelicht. Die toont aan dat de gesprekken en e-mails. In 2007 overschreed die voor het ‘uitvalgesprekken’ nieuwe openingsuren niet tot verwarring of afname in het eerst de kaap van de 100.000 minuten. ernstige gesprekken aantal bellers hebben geleid, maar integendeel de bereik- Dat die toeneemt is vooral een gevolg van het succes van 341 e-mails baarheid van de telefoonlijn verbeterd hebben. de e-mailservice. Het uittypen van antwoorden op soms 4561 Een bijkomend bewijs daarvan is het feit dat het aantal complexe vragen via e-mail is uiteraard veel tijdsintensiever Contacten met De DrugLijn per type (in totaal 9.110) oproepen buiten de openingsuren net zoals de jaren voor- dan ze telefonisch beantwoorden. dien wél bleef dalen. De globale verhouding van het aantal oproepen binnen en buiten de openingsuren is met andere Toch ligt ook de gemiddelde duur van de telefoongesprek- Alles samen werd De DrugLijn via de telefoonlijn en mail- woorden verbeterd. ken hoger dan een paar jaar terug. Een mogelijke verkla- service 9.110 maal gecontacteerd. ring is dat wie louter info zoekt steeds beter zijn gading Bij 70% van die contacten kon De DrugLijn een antwoord Grafi ek 2: aantal beantwoorde contacten vindt op het internet en dus niet meer zo snel geneigd is op maat bieden. rechtstreeks contact te nemen met de lijn. Bijgevolg zou- den mensen die de lijn wel bellen of mailen vooral diegenen totaal aantal beantwoorde vragen kunnen zijn die meer behoefte hebben aan een antwoord 7000 Evolutie aantal gesprekken en e-mails op maat, concreet advies of hulp. Dat laatste staat im- e-mail 6000 nader bekeken mers vaak synoniem met zowel langere gesprekken als telefoon 5000 uitvoerigere e-mails. Het aantal beantwoorde e-mails lag iets lager dan in 2006 4000 (exact 36 minder). Dat is vooral te verklaren doordat in 3000 2007 geen campagne plaatsvond met de impact van bij- 2000 Een telefoongesprek duurde in 2007 gemiddeld 11,5 mi- voorbeeld ‘Als je partner drinkt...’. Die campagne bracht in 1000 nuten, aan e-mails werd gemiddeld meer dan 27 minu- 2006 een massale e-mailrespons teweeg. 0 ten besteed. Zo komt het dat de totale tijd die aan de 19941995199619971998199920002001200220032004200520062007 beantwoording van gesprekken en e-mails gespendeerd Anderzijds valt op dat het aantal gesprekken licht steeg werd voor het eerst boven de 100.000 minuten uitsteeg tegenover het jaar voordien (43 meer dan in 2006). Daar- (103.046 om exact te zijn). Ter vergelijking: vijf jaar terug mee zorgde de telefoonlijn in 2007 voor een trendbreuk. De grafi ek toont aan dat de daling van het aantal gesprek- (in 2003) bedroeg die nog 53.004 minuten. Sinds 2003 ging het aantal gesprekken immers in een ken in de voorgaande jaren ruim gecompenseerd werd Inhoud RESULTATEN - 5 Wanneer wordt De DrugLijn Een beetje naar analogie met de weekdagen, toont onder- verbazen dat de e-mailservice vooral mensen jonger dan gecontacteerd? staande tabel dat naarmate de uren van de dag verstrij- dertig aanspreekt. Zij zijn meer vertrouwd met online-com- ken, ook de drukte aan de telefoon geleidelijk afneemt. Het municatie en zorgen dan ook voor 67% van alle e-mails. Toch Mailen naar de lijn kan 24 uur per dag en 7 dagen op 7. kleinste aantal oproepen vindt plaats tussen zes en acht lijken de oudere leeftijdsgroepen qua gebruik van e-mails aan Bellen kan van maandag tot vrijdag van 10 tot 20 uur. ‘s avonds. Toch is het belangrijk dat de lijn ook op deze een kleine inhaalbeweging bezig. Het aantal mailers ouder tijdstippen (na de kantooruren) bereikbaar is. dan veertig steeg op twee jaar tijd van 12% naar 19%. Toch blijkt dat er op sommige tijdstippen vaker een beroep Ook al kan men 24 uur per dag naar De DrugLijn mailen, wordt gedaan op De DrugLijn dan op andere. Dat kan ver- toch blijkt ook de meerderheid van de e-mails gestuurd Tabel 3: leeftijd bellers en mailers schillen naargelang de maand van het jaar, de dag van de binnen de openingsuren van de telefoonlijn: in 2007 werd week en het uur van de dag. Een kort overzicht. 71% van alle mails tussen 10 en 20 uur verstuurd, 12% Leeftijd (cid:13)(cid:13) (cid:11) totaal tussen middernacht en 10 uur en 17% tussen 20 uur en Tot 15 j 5% 1% 2% Traditioneel zijn de maanden januari, februari en maart net middernacht. 15-19 j 28% 6% 14% als oktober en november de drukste maanden. 2007 week 20-24 j 21% 11% 14% af van dat stramien: januari was inderdaad de allerdrukste Tabel 2: aanvangsuur telefoongesprekken 25-29 j 13% 12% 12% maand, maar werd gevolgd door mei (wat meestal een rus- 30-34 j 9% 10% 10% tigere maand is) en de maand november. Het hoge aantal Aanvang telefoongesprek 2007 35-39 j 5% 10% 8% contacten in mei is te verklaren door de media-aandacht Tussen 10 en 12 u 26% 40-44 j 6% 13% 11% voor cannabis die er in die maand was. Tussen 12 en 14 u 21% 45-49 j 6% 18% 14% Tussen 14 en 16 u 22% 50-54 j 4% 10% 8% Wat betreft de dagen van de week geldt steevast dat het be- Tussen 16 en 18 u 19% 55-59 j 1% 4% 3% gin van de werkweek het drukst is en dat de drukte geleidelijk Tussen 18 en 20 u 12% 60 j en ouder 2% 5% 4% afneemt naarmate de week vordert. Men zou kunnen rede- Totaal 100% Totaal 100% 100% 100% neren dat de drukte op maandag te maken heeft met het feit dat de telefoonlijn in het weekend niet bemand wordt, maar Leeftijd en doelgroep zijn sterk aan elkaar gelinkt. Net zoals tegelijk valt in onderstaande tabel op dat ook voor e-mail- Over bellers en mailers voor de leeftijden zijn er ook verschillen in de doelgroepen vragen de eerste dagen van de werkweek de drukste zijn. die gebruikmaken van de telefoonlijn en de e-mailservice. De jaarcijfers die betrekking hebben op de vraag wie een Aan de telefoon zijn en blijven ouders (en dan vooral moe- Tabel 1: dag van contactname beroep doet op De DrugLijn, tonen jaar na jaar een aantal ders) met voorsprong de grootste groep: met 32% ver- gelijkenissen. Maar naargelang het om bellers of mailers tegenwoordigen ze bijna een beller op drie. Het zijn die Weekdag (cid:13) (cid:11) gaat, zijn er soms opvallende verschillen. ouders die verantwoordelijk zijn voor het reeds vermelde Maandag 18% 24% Steevast blijken meer vrouwen dan mannen De DrugLijn hoge aantal veertigers dat belt. Dinsdag 19% 20% te contacteren. Bij de mailers zijn mannen (43%) iets be- Woensdag 16% 20% ter vertegenwoordigd dan bij de bellers (39%), maar over Het grote aantal ouders dat belt, bleef ook in 2007 in Donderdag 17% 19% alle gesprekken en e-mails heen bekeken, vormen vrouwen contrast staan met het aantal ouders dat mailt: zij vormen Vrijdag 13% 17% (60%) duidelijk de grootste groep. slechts een op tien van alle mailers. Dat betekent niet dat Zaterdag 8% - ouders niet online gaan. In de praktijk blijkt regelmatig dat Zondag 9% - De telefoonlijn spreekt een iets ouder publiek aan. Zo zijn ouders bewust kiezen voor de telefoonlijn, ook al hebben ze Totaal 100% 100% bijvoorbeeld drie op tien bellers veertigers. Het zal weinig en vooraf de DrugLijnwebsite bezocht. Inhoud RESULTATEN - 6 Andere personen uit de directe omgeving van een gebrui- Gebruikers worden de grootste doelgroep ker (partners, broers, zussen, andere familieleden of vrien- den) maken in even grote mate gebruik van telefoon en De belangrijkste vaststelling wat betreft de doelgroepen e-mail. Ze vertegenwoordigen telkens een beller of mailer is dat de mailbeantwoording steeds meer gebruikers van op vijf. drank, drugs en pillen aanspreekt. In 2006 bedroeg hun aandeel nog 28%, in 2007 was dat 32%. Ter vergelijking: Telefoon en e-mail verschillen wel sterk in het gebruik door aan de telefoon vertegenwoordigden gebruikers 27% van scholieren en studenten. Hun voorkeur gaat duidelijk uit de bellers, een percentage dat de laatste jaren stabiel naar mails. Dat hoeft niet te verwonderen, want de e-mail- blijft. De som van beide maakt dat deze doelgroep goed service is een medium dat in de informatieve DrugLijnweb- was voor 28% van al wie contact nam met De DrugLijn. site ingebouwd zit en dat zich – vergeleken met de telefoon- lijn – ‘van nature’ meer leent tot infovragen. Dat gebruikers zich meer aangesproken voelen door de e-mailservice heeft er waarschijnlijk mee te maken dat een Tabel 4: doelgroepen die De DrugLijn contacteren mailtje minder kort op het vel zit en bijgevolg meer controle over de communicatie biedt. De mailer heeft dus meer dan de beller het gevoel dat hij de touwtjes van de communica- Wie nam contact met (cid:13)(cid:13) (cid:11) totaal De DrugLijn tie in handen heeft. Omdat de mailservice ook meer jongeren aanspreekt, is (ex-/ooit-) Gebruiker 32% 27% 28% het ook goed om vast te stellen dat De DrugLijn via de e- Ouder 10% 32% 26% mailservice ook meer jongere gebruikers aanspreekt. Die vaststelling is niet onbelangrijk want vaak vormen zij een Gerelateerde (o.a. partner, 21% 22% 22% broer/zus, vriend, …) moeilijk bereikbare doelgroep waarbij veel weerstand leeft voor het zoeken naar hulp bij mogelijke problemen. Dat ze Scholier/student en 24% 6% 11% geïnteresseerde De DrugLijn via mail toch in vertrouwen nemen voor het inwinnen van informatie, advies of hulp, is erg bemoedi- Intermediaire hulpverlening 4% 7% 6% gend. Intermediaire preventie 8% 4% 5% Andere 1% 2% 2% De cijfers van 2007 bevestigen dat gebruikers momenteel Totaal 100% 100% 100% het vaakst een beroep doen op De DrugLijn. Voor buiten- staanders is dat misschien logisch (vaak wordt gerede- neerd dat de lijn er uiteraard vooral voor gebruikers is) maar voor de DrugLijnmedewerkers zelf is het opmerkelijk. Zo’n tien jaar lang vormden immers de ouders de grootste groep. Inhoud RESULTATEN - 7 Naast de reeds opgesomde groepen nemen ook mensen Vragen over wetgeving daarentegen komen vaker voor in Praten. Zijn verhaal doen. En gehoor vinden... uit de hulpverlening of preventiesector contact met De e-mails. Het is best mogelijk dat een aantal mensen het DrugLijn. Het kan daarbij gaan om huisartsen, zorgleer- omwille van het indirecte contact veiliger vindt om derge- De DrugLijn doet meer dan enkel informatie verstrekken. krachten, welzijnswerkers of thuisverplegers, om maar lijke vragen online te stellen. Dat de lijn een belangrijke rol speelt voor mensen die hun een paar voorbeelden op te sommen. Samengevat bewijst verhaal willen vertellen of neerschrijven, blijkt uit het feit de tabel dat De DrugLijn er in de praktijk inderdaad is voor Tabel 5: vragen naar productinformatie dat in vier op vijf gesprekken en ook in twee op drie e-mails iedereen die er een beroep wil op doen. relationele of emotionele problemen aan bod komen. Dat Productinformatie (cid:13)(cid:13) (cid:11) totaal dit percentage hoger ligt bij de bellers dan bij de mailers, heeft er natuurlijk mee te maken dat het telefonisch con- Een breed scala aan vragen Effecten en/of gevaren 46% 46% 46% tact directer en persoonlijker is en daarom ook meer emo- Aanwezig in bloed en/of urine 16% 21% 20% tie toelaat. Welk soort emotionele of relationele problemen In de meer dan zesduizend contacten die De DrugLijn in aan bod komt, is uiteraard ook sterk afhankelijk van wie De Signalen van gebruik 8% 20% 17% 2007 had, kwam een veelvoud van vragen aan bod. Een DrugLijn contacteert. omvattend overzicht geven, is quasi onbegonnen werk. Wetgeving 19% 14% 15% Toch vallen de vragen vaak onder te verdelen in drie cate- Manieren van gebruik 7% 12% 11% Omdat ouders aan de telefoon de grootste groep vormen, gorieën: vragen over drank, drugs, pillen en gokken zelf; gaat het daar in de eerste plaats om problemen in de ou- Afkickverschijnselen 7% 11% 10% vragen naar advies of hulp bij problemen en ten slotte vra- der-kindrelatie (40% van alle gesprekken waarin een pro- gen naar mogelijkheden qua preventie en hulpverlening. Samenstelling 7% 4% 5% bleem ter sprake komt). Uitzicht 3% 6% 5% Wat is het? Wat doet het? En nog veel meer ... Problemen met het eigen gebruik komen aan de telefoon Productcombinaties 5% 4% 4% op de tweede plaats (23%), terwijl ze bij de mailers de In meer dan de helft van alle contacten worden vragen ge- Vervangende medicatie 1% 3% 3% grootste groep vormen (33%). Voorts valt op dat het aan- steld over de effecten, kenmerken en risico’s van een of deel van de problemen in partner- en vriendenrelaties bij Zwangerschap 3% 2% 2% meerdere drugs. Tabel 5 illustreert dat het daarbij in veel de e-mails (respectievelijk 12% en 8%) telkens iets hoger gevallen gaat om de algemene effecten en risico’s. Ook vra- Overdosis 2% 2% 2% ligt dan bij de telefoongesprekken (respectievelijk 10% en gen over de opspoorbaarheid in bloed en urine, over mo- Prijzen 1% 1% 1% 5%). Waarschijnlijk valt dit te verklaren door het jongere gelijke signalen van gebruik en over wetgeving komen vaak publiek dat gebruikmaakt van de e-mailservice. Het bewijst Medicinaal gebruik 1% 1% 1% aan bod. ook dat jonge mensen zich echt wel zorgen kunnen maken Andere 2% 3% 3% over het druggebruik van hun vrienden. Aan de telefoon wordt vaker naar aspecten gevraagd die men associeert met de omgeving van de gebruiker (sig- NOOT: In een aantal e-mails en gesprekken komt helemaal geen Persoonlijke problematieken anders dan drank-, drug-, nalen van gebruik, uitzicht van drugs, opspoorbaarheid in informatie over genotmiddelen ter sprake. Anderzijds ge- medi catie- of gokproblemen (bijvoorbeeld depressie, ang- urine). Dat houdt natuurlijk verband met het feit dat meer beurt het vaak dat binnen dezelfde e-mail of hetzelfde ge- sten) komen vaker aan bod aan de telefoon (8%) dan in ouders gebruikmaken van de telefoonlijn dan van de e-mail- sprek meer dan een van dergelijke vragen gesteld wordt. e-mails (2%). Daarom ligt de som van de percentages hoger dan 100. service. De opgesomde aspecten sluiten dan ook perfect aan bij de bezorgheden van deze ouders. Inhoud RESULTATEN - 8 Vragen naar documentatie, preventie Over drank, drugs, pillen en gokken Tabel 6: aan bod gekomen producten en hulpverlening De cijfers over welke drugs ter sprake komen bij De Drug- Als drugs ter sprake kwamen, (cid:13)(cid:13) (cid:11) totaal Een laatste categorie zijn de vragen naar concrete mo- Lijn worden wel eens beschouwd als indicator van hoe het ging het om... gelijkheden om verdergeholpen te worden, op welk niveau met druggebruik in Vlaanderen gesteld is. Zover willen we Cannabis 34% 39% 38% dan ook. In driekwart van de gevallen gaat het daarbij om zelf niet gaan. Ze vormen eerder een barometer die aan- Alcohol 18% 25% 23% vragen naar hulpverleningsmogelijkheden. Vooral aan de geeft over welke drugs vragen leven, en dat is toch een Cocaïne 14% 18% 17% telefoon komen die vragen vaak voor. Een tweede belangrij- belangrijke nuance. Speed 10% 11% 11% ke groep (zo’n 20%) zijn de vragen naar mogelijkheden op Overigens hebben tal van factoren een invloed op de mate Medicatie 10% 11% 11% vlak van informatie, documentatie en literatuur. Die komen waarin vragen over bepaalde drugs gesteld worden. In het Heroïne 5% 8% 7% bij de e-mailservice vaker voor, wat niet verbaast gezien het verleden bleek al meermaals dat campagnes, verwijzingen XTC 8% 6% 6% grotere aantal scholieren en studenten dat mailt. naar De DrugLijn in de media of periodes met veel algeme- Methadon en buprenorfi ne 3% 4% 4% In 5% van de vragen gaat het om mensen die een preven- ne persaandacht voor alcohol en andere drugs, een effect tiewerker willen contacteren, een even groot aantal zoekt kunnen hebben op het aantal vragen en op de onderwer- GHB 3% 1% 2% contact met een zelfhulpgroep. pen waarover gebeld en gemaild wordt. Tabak 1% 3% 2% Ecodrugs, smartdrugs 2% 1% 1% In elk geval kwamen in 2007 in 83% van alle gesprekken LSD en verwante hallucinogenen 2% 1% 1% en 82% e-mails een of meerdere drugs ter sprake. Die Paddestoelen 1% 1% 1% percentages staan samen voor 5.209 contacten. Snuifmiddelen en poppers 2% 1% 1% Gokken 0% 1% 1% Wanneer die groep nader onder de loep genomen wordt, blijkt dat traditiegetrouw cannabis de drug is die het meest Noot: In sommige mails en gesprekken komt geen enkel product aan bod kwam. Bovendien nam het aantal contacten waar- met zoveel woorden ter sprake. Anderzijds gebeurt het dat in cannabis ter sprake kwam ten opzichte van 2006 met binnen dezelfde e-mail of hetzelfde gesprek meer dan één product aan bod komt. Daarom ligt de som van de percen- bijna 4% toe tot 38%. Voor wat betreft de e-mails alleen tages hoger dan 100. gaat het om een nog grotere toename: + 8%. De verklaring daarvoor kan liggen in de aandacht die de media in 2007 besteedden aan de risico’s van cannabis- Alcohol is de tweede meest besproken drug. Het aantal gebruik. Er werd veel bericht over de mogelijke verbanden vragen daaromtrent nam toe tot 23%. Voor De DrugLijn tussen cannabis en schizofrenie, evenals over de impact een ‘historisch’ hoog percentage. Ondanks wat ups en van cannabis op de hersenontwikkeling van jongeren. downs is het aantal vragen over alcohol met de jaren traag Uitgebreide media-aandacht over het toenemend aantal maar gestaag toegenomen. De verklaring daarvoor lijkt mensen met cannabisproblemen dat aanklopt bij de hulp- niet zozeer te zoeken in media-aandacht, maar zou wel verlening, bezorgde De DrugLijn in 2007 de drukste mei- een effect kunnen zijn van de inspanningen die VAD/De maand ooit. DrugLijn de voorbije jaren deed om alcohol via campagnes onder de aandacht te brengen. Inhoud RESULTATEN - 9 De cijfers sterken de overtuiging dat de meeste mensen Nochtans wordt vooral naar dergelijke centra voor am- intussen echt begrepen hebben dat je ook met vragen over bulante alcohol- en drughulpverlening en in mindere mate alcohol bij De DrugLijn terechtkan. Al heeft de lijn op dat naar residentiële centra (waar men opgenomen wordt voor vlak haar naam niet echt mee, jarenlang en consequent ontwenning) verwezen. In dat laatste geval gebeurt het va- vermelden dat de lijn er is voor “alle vragen over drank, ker op expliciete vraag van de beller of mailer zelf. drugs, pillen en gokken”, werpt blijkbaar vruchten af. De tabel toont dat niet alleen naar de gespecialiseerde alco- Voorts valt op dat ook het aantal gesprekken en e-mails hol- en drughulpverlening verwezen wordt, maar evengoed waarin psychoactieve medicatie ter sprake kwam verder naar een heel gamma aan welzijnsdiensten, zelfhulpgroe- toenam. Ook al zullen veel mensen De DrugLijn niet met- pen en diverse eerstelijnsinstanties. Het kan bij die laatste een associëren met vragen over pijnstillers, antidepressiva, categorie bijvoorbeeld gaan om een huisarts of CLB. slaap- en kalmeringsmiddelen of neuroleptica, medicatie is Met de groeiende informatisering en het succes van de e- inmiddels uitgegroeid tot een van de vijf meest besproken De DrugLijn krijgt vooral vragen over cannabis en alcohol. mailservice, neemt de voorbije jaren vooral het aantal verwij- ‘drugs’. De DrugLijn geeft geen medisch advies, noch raad Voor beide drugs steeg het aantal vragen in 2007 tegen- zingen naar websites sterk toe. Vaak staat dat in functie van over dosering en gebruik van medicijnen, maar kan het over 2006. Cocaïne is de tweede meest besproken illegale pure informatievragen, maar ook het groeiende aanbod aan met bellers en mailers wel hebben over mogelijke afhanke- drug. Speed en psychoactieve medicatie komen even vaak online (vroeg)hulp biedt op dat vlak steeds meer perspec- lijkheid van deze medicijnen. aan bod. Over XTC worden met de jaren steeds minder tieven. De categorie ‘websites’ in de tabel omvat dus niet vragen gesteld. Zo ligt het aantal vragen over deze party- alleen de eigen DrugLijnwebsite of de diverse VAD-websites, Nog een vaststelling die kan verrassen is dat het aantal drug nu lager dan het aantal vragen over heroïne. maar evenzeer sites van externe diensten en organisaties. vragen over XTC lager ligt dan het aantal vragen over me- dicatie, maar bijvoorbeeld ook over heroïne. Het aantal Tabel 7: doorverwijzingen vragen over XTC neemt met de jaren af. Waarom is on- Doorverwijzen en wegwijs maken, want duidelijk, want al bij al blijft het een van de meest gebruikte De DrugLijn is een eerste stap Wanneer doorverwezen werd, 2007 illegale drugs. gebeurde dat naar ... Bij alle voorgaand cijfergeweld zou men bijna uit het oog Ambulante drughulp 42% Over cocaïne en de toenemende populariteit van die drug verliezen dat doorverwijzen naar alcohol- en drughulpverle- Residentiële drughulp 17% was de voorbije jaren heel wat te doen. Maar na een aan- ning, preventiewerk en tal van andere diensten een van de houdende stijging de vorige jaren, bleef het aantal vragen belangrijkste functies van De DrugLijn is. In 3.800 contac- Algemene eerstelijnsinstanties 18% over cocaïne in 2007 stabiel op 17% van de gesprekken en ten vonden in 2007 meer dan 5.400 verwijzingen plaats. Ambulante GGZ (niet categorieel) 7% e-mails waarin een of meerdere drugs aan bod kwamen. Dat gebeurt vaak op vraag van de beller of mailer, maar Zelfhulpgroepen 7% wordt in een aantal gevallen ook door de beantwoorders Welzijnscentra en infodiensten 10% Ook wat betreft speed (amfetamines) bleef het aantal vra- zelf aangereikt. Niet zelden blijkt immers hoe onbekend de VAD en DrugLijnsecretariaat 7% gen stabiel. Het is een drug die vaak wat aan de aandacht mogelijkheden voor hulp en ondersteuning zijn. Veel men- Preventiediensten 4% ontsnapt, maar na cannabis en cocaïne is speed het meest sen hebben wel al gehoord van ontwenningsklinieken en besproken illegale product bij De DrugLijn. zelfhulpgroepen, maar vaak hebben ze geen besef van het Websites 31% hele gamma aan mogelijkheden voor ambulante hulp (con- NOOT: Bij sommige mails en gesprekken vindt meer dan één ver- Zoals tabel 6 (zie p. 9) toont, komen andere drugs een stuk sultaties bij therapeuten). wijzing plaats. Daarom ligt de som van de percentages ho- minder ter sprake. ger dan 100. Inhoud RESULTATEN - 10